Page 263 - Phẩm Tam Quốc
P. 263
Tôn Quyền đang bày quân kình địch giành Kinh châu. Đây là cơ hội tốt để
Tào Tháo tiến quân. Vì vậy Tư Mã Ý nói, Lưu Bị do khôn khéo mới diệt
được Lưu Chương, người Thục còn chưa quy thuận đã đi đánh Giang Lăng,
cần phải nắm lấy cơ hội này. Họ Tư nói: “Thánh nhân không thể nhỡ thời,
không nên để mất thời cơ”. Cũng tức là, thời cơ chưa tới, điều kiện chưa
thành thục bạn không thể đến. Khi có thời cơ, điều kiện thành thục thì không
nên bỏ lỡ. Đối với một người không thể có hai lần gặp cùng một cơ hội.
Mấy lời đó thật đúng, nhung Tào Tháo không theo. Theo Tấn thư – Tuyên
đế kỷ, Tào Tháo vô cùng xúc động thốt thành lời: “Con người không biết thế
nào là đủ, đã được Lũng còn muốn cả Thục!”.
Lời nói ngược với điển tích. Lúc trước Hán Quang Vũ đế Lưu Tú nói với
đại tướng quân Sầm Bành câu đó. Theo Hậu Hán thư – Sầm Bành truyện,
Kiến Vũ năm thứ VIII (Công nguyên năm 32), Sầm Bành theo Lưu Tú phá
Thiên Thủy, vây Tây Thành, thắng lợi đã trong tầm tay. Không lâu sau, Lưu
Tú quay về hướng Đông, có thư gửi Sầm Bành, nói: “Con người nếu chưa
thấy đủ, thì được Lũng lại nhìn Thục”. Sầm Bành hiểu ý Lưu Tú, sau khi bình
Lũng đã vào Thục giết chết Công Tôn Thuật. Rõ ràng ý Lưu Tú là: con
người, luôn không biết thế nào là đủ, được Lũng phải nhìn vào Thục. Ý Tào
Tháo là ngược lại: con người, không thể không biết thế nào là đủ, được Lũng
thì không nên nhìn vào Thục!
Tào Tháo vừa lui quân, Lưu Bị liền thấy phấn chấn. Lưu Bị vốn rất lo lắng.
Theo Tam quốc chí – Tiên chủ truyện, sau khi nghe tin “Tào công định Hán
Trung, Trương Lỗ chạy sang Ba Tây” Lưu Bị liền giảng hòa ngay với Tôn
Quyền, hai nhà phân chia Kinh châu (phần sau chúng ta còn nói tới chuyện
này), còn cử ngay đại tướng quân Hoàng Quyền dẫn quân đón Trương Lỗ,
tiếc là chậm mất một bước, Trương Lỗ đã đầu hàng. Nhưng quyết sách lui
quân của Tào Tháo lại là cơ hội Lưu Bị có thể lợi dụng. Từ lâu tập đoàn Lưu
Bị đã hiểu rõ tầm quan trọng của Hán Trung. Cuối Kiến An năm thứ XXII
(Công nguyên năm 217), Lưu Bị phái Trương Phi, Mã Siêu đóng quân ở Hạ
Biên (phía Tây huyện Thành, Cam Túc), năm sau thân lĩnh chủ tướng tiến
quân, bắt đầu một chiến dịch quân sự quy mô lớn đối với Hán Trung.
Mưu thần số hai của Lưu Bị là Pháp Chính, người chủ mưu tiến quân đoạt
lấy Hán Trung. Vì sao nói Pháp Chính là mưu thần số hai? Theo Tam quốc
chí – Tiên chủ truyện, thì Kiến An năm thứ XIX, Lưu Bị vào Thục là Ích
châu mục, với “Gia Cát Lượng là thân thích, Pháp Chính là mưu chủ, Quan
Vũ, Trương Phi, Mã Siêu là nanh vuốt”. Xem ra lúc này Gia Cát Lượng chính