Page 49 - Phẩm Tam Quốc
P. 49
hệ giữa người với người. Được ủng hộ càng nhiều thì khả năng thắng lợi càng
lớn, vì vậy phải “đoàn kết đại đa số, đánh vào một thiểu số”, “kẻ cầm đầu ác
độc thì phải xử, kẻ a tòng thì khác”, sao lại có thể như Viên Thiệu, chẳng
phân biệt phải trái trắng đen gì, cứ giết bằng hết? Huống hổ trong số thái
giám cũng có người tốt, sao có thể lạm sát họ? Tiếc rằng bọn Viên Thiệu
không hiểu được như vậy. Sau khi Hà Tiên bị mưu sát, Viên Thiệu cho quân
đi khắp thành bắt giết thái giám, cứ nhìn thấy người không có râu là giết, biết
bao người trẻ phải tụt quẩn “để rõ thân phận” Tam quốc chí. Viên Thiệu
truyện nói “tự bộc lộ hình thể sau mới được miễn”, người người bàng hoàng
lo sợ. Như vậy là tìm thêm kẻ thù cho mình; người có nhiều kẻ thù thì xưa
nay chưa ai có kết cục tốt. Vì thế Tào Tháo mới nói: “ta nhìn thấy hắn bại
rồi”.
Minh chủ như thế, người khác thế nào? Cũng chẳng ra sao. Như Khổng Du
là kẻ chuyên nói khống, lúc đó gọi là “nói héo thành tươi”, tức là nói chết
thành sống, nói sống thành chết, tiếc là nói nhưng không làm. Hàn Phức là
người chẳng biết mình phải làm gì. Theo chú dẫn Anh hùng kí của Bùi Tùng
Chi trong Tam quốc chí – Vũ đế kỷ, lúc chư hầu các lộ cùng ra quân Thái thú
Đông quận Kiều Mạo với danh nghĩa Kinh sư Tam công có thư gửi Phức nói,
“mong được nghĩa quân cứu nước giải nguy”, Hàn Phức liền hỏi bộ hạ,
chúng ta nên giúp Viên Thiệu hay giúp Đổng Trác? Mưu sĩ là Lưu Tử Huệ
nói, chúng ta vì nước ra quân, nghĩ gì tới Viên Thiệu tới Đổng Trác! Hàn
Phức nghe mà đỏ mặt tía tai.
Có điều Lưu Tử Huệ cũng chẳng ra sao cả. Huệ nói với Hàn Phức nên án
binh bất động, chờ xem tình hình. Lưu Tử Huệ nói, “xuất quân là việc dữ,
không thể là đầu”, hãy chờ xem người khác (xem các châu khác) có người
hành động chúng ta mới hành động. Hàn Phức nghe theo ngay, vì Phức rất sợ
người khác cướp mất địa bàn. Sau khi trở mặt với Đổng Trác, Viên Thiệu
chạy khỏi kinh thành, Đổng Trác vốn muốn cho người truy bắt Viên Thiệu.
May có mấy danh sĩ vừa có quan hệ tốt với Viên Thiệu vừa được Đổng Trác
tín nhiệm, đã nói với Đổng Trác, Viên Thiệu là kẻ thiển cận, vì sợ mà chạy,
chí khí có lớn lao gì! Nếu bức quá sẽ như chó cùng dứt giậu. Chỉ bằng cứ cho
hắn chức thái thú, hắn nhất định sẽ ra sức hàm ơn. Viên Thiệu bốn đời là tam
công, môn sinh bạn hữu rải khắp thiên hạ, nếu thu phục được Viên Thiệu thì
từ đây núi Thái Hàng chẳng phải đã thuộc về ngài rồi sao? Đổng Trác nghe
nói có lý, liền bổ nhiệm Viên Thiệu là Thái thú Bột Hải. Viên Thiệu chạy đến
Ký châu thì nhận được lệnh bổ nhiệm là Thái thú Bột Hải, Hàn Phức hết sức
lo sợ, liền cho quân đi giám sát Viên Thiệu, Thiệu lo sợ không dám động đậy.