Page 50 - Phẩm Tam Quốc
P. 50
về sau Hàn Phức tham gia liên quân Quan Đông, Viên Thiệu mới dám hành
động. Hàn Phức là người như vậy, làm sao có thể đánh được trận đầu?
Suy nghĩ của người khác cũng thế. Cho nên sau khi liên quân được thành
lập, ai cũng ngồi yên. Tam quốc chí -Vũ đế kỷ nói: “Thiệu và những người
khác đều không dám tiến trước”. Tào Tháo thấy không ổn, liền nói với họ:
“cử nghĩa quân trừ bạo loạn, mọi người đã hợp lại, các vị còn nghi ngờ gì
nữa?” Tháo chỉ ra, trước đây muốn đánh Đổng Trác thì rõ ràng là việc khó
khăn, còn lúc này thời cơ tốt đã đến. Vì sao vậy? Vì trước đây Đổng Trác “ỷ
thế vương thất, chiếm cứ hai vùng đất hiếm”, tuy đã làm ngược lại, nhưng
chưa phải là xấu. Lúc này thì khác. Đổng Trác đốt phá kinh thành, ngược đãi
hoàng đế, bên trong chấn động, cả nước căm giận, ông trời đã muốn diệt hắn
(đã tới lúc diệt vong). Vì vậy Tào Tháo nói: “Một trận là định được thiên hạ,
không thể mất!”.
Nhưng chẳng ai nghe, Tháo đành phải đơn độc ra quân, chỉ có Trương Mạc
cho một ít quân đến giúp, “Đội trưởng” chính là Vệ Tư – người trước đây
từng giúp đỡ Tào Tháo (Mạc sai tướng Vệ Tư chia quân theo Thái tổ). Trận
này thực không thuận lợi, suýt nữa Tháo cũng mất mạng, may được em là
Tào Hồng nhường ngựa cho, mới thoát chết. Về tới đại bản doanh Toan Tảo,
mười mấy vạn quân Quan Đông ở đó vẫn án binh bất động, các chư hầu
“ngày ngày rượu chè bàn luận, không chí tiến thủ”, nói như ngày nay, ngày
ngày bàn luận, rượu chè, chơi điện tử. Tháo buồn bực nói: “nay nghĩa quân
đã hành động, vẫn hoài nghi không tiến, thiên hạ mất là nỗi nhục của các
vị!”. Nhưng cũng chẳng có ai theo. Lẩn nữa Tào Tháo lại cảm thấy hết đường
báo quốc.
Thực ra thì trong số tướng lĩnh quân Quan Đông cũng có người tài, thậm
chí còn là tinh hoa của đất nước. Như Vương Khuông coi là hiệp danh; Viên
Di bụng đầy kinh luân. Nhưng một khi có tư tâm thì mất chính nghĩa không
dám ra quân, chẳng đáng một xu. Tào Tháo cũng đã hiểu thấu các chư hầu,
họ tự tư tự lợi, tham sống sợ chết, chí lớn tài mọn, không đủ mưu kế. “Quan
Đông nghĩa quân” chỉ là lũ ô hợp, có tính toán riêng, đồng sàng dị mộng,
không đáng tín cậy, Tào Tháo lại phải nghĩ cách chọn lựa con đường của cả
đời mình.
Tào Tháo thấy phải tự làm.
Phần trước đã nói, lịch sử có hai cách bàn về việc Tào Tháo chọn lựa con
đường riêng. Một cách như Dị đồng tạp ngữ của Tôn Thịnh “năng thẩn thời
bình, gian thần thời loạn”, cách khác trong Hậu Hán thư “gian tặc thời bình,