Page 53 - Phẩm Tam Quốc
P. 53
Những việc Tào Tháo đã làm chứng tỏ Tào Tháo không hổ là một chính trị
gia nhìn xa trông rộng, một đại anh hùng chống trời đạp đất trong thời đại
thiên hạ đại loạn. Theo chú dẫn Ngụy thư của Bùi Tùng Chi trong Tam quốc
chí – Vũ đế kỷ, lúc quyết định thực hành chế độ đồn điền, Tào Tháo nói, đây
là “thuật định quốc, thực túc binh cường”. Binh không mạnh, lương không đủ
thì khống chế địch, giành thắng lợi thế nào được? Tiếc là các chư hầu không
nhìn ra chiến lược đó. Ngụy thư nói, “chư hầu cùng nổi dậy, không ai có kế
lâu dài, đói thì đi cướp, no thì dửng dưng, tan vỡ lưu li, không đánh cũng vỡ.”
Ý nghĩa của câu nói đó là gì? Tức là lúc thiên hạ đại loạn, chư hầu cùng nổi
dậy nhưng trừ Tào Tháo, thì không kẻ nào có đội quân dựng kế lâu dài. “Đói
thì đi cướp”, đói bụng thì phải đi cướp của trăm họ; “No thì dửng dưng” sau
khi ăn no thì vứt bỏ những thứ dư thừa. Cuối cùng thì sao? Cuối cùng thì tan
vỡ li tán, không đánh cũng bại. Bởi vì khi hết lương thực thi làm gì còn sức
mà chiến đấu. Thực tế, trong lúc quân binh của Tào Tháo được ăn no mặc
ấm, thì ở Hà Bắc, binh sĩ của Viên Thiệu phải ăn quả dâu; tại Giang Hoài
binh sĩ của Viên Thuật phải ăn con trai con hến. Một khi những thứ đó hết thì
phải ăn thịt người, đâu đâu cũng là cảnh tượng thê thảm không nỡ nhìn
(người đói khát, cả châu tiêu điều). Những người như vậy có thể tranh hùng
với Tào Tháo? So với họ, lẽ nào Tào Tháo không phải là anh hùng?
Từ việc hô hào nghĩa quân đến chiến lược đồn điền, Tào Tháo từ một
tướng lĩnh trẻ tuổi đầy lòng nhiệt huyết đã trở thành một cao thủ chính trị ý
nghĩ sâu xa, còn những người được gọi là “hào kiệt một thời” khác, thì mấy
ai có ý chí tiến thủ. Họ chỉ lo giữ mình, sợ hình sợ bóng, hoặc suốt ngày say
bí tỉ, hoặc bụng dạ xấu xa, mong đục nước béo cò hoặc tranh quyền đoạt lợi,
tàn sát lẫn nhau. Quân Tây Bắc bên này thì giết chóc, quân Quan Đông bên
kia thì đốt phá. Đầu tiên Thứ sử Duyện châu Lưu Đại giết Kiều Mạo Thái thú
Đông quận; về sau Thái thú Bột Hải Viên Thiệu xóa sổ Kí châu mục Hàn
Phức, rồi đến anh em Viên Thiệu Viên Thuật chơi xấu, hạ bệ lẫn nhau; Viên
Thuật liên lạc với Công Tôn Toản ờ miền bắc kìm chế Viên Thiệu; Viên
Thiệu liên lạc với Lưu Biểu ở nam đối phó với Viên Thuật. Hai bên dùng
sách lược “đánh gần thân xa”, vì vậy, Tam quốc chí từng cảm than: “Anh em
họ ly tâm, bỏ gần thân xa đến vậy!”
Có điều, vấn đề lớn nhất của anh em Viên Thuật Viên Thiệu không phải
chuyện đoàn kết, cũng không phải không nghĩ đến chuyện lương thảo,
chuyện chiến đấu. Nguyên nhân khiến cho anh em Viên Thuật Viên Thiệu
(kể cả Đổng Trác) phải rời bỏ nhau là đã phạm sai lầm nghiêm trọng trong
vấn đề chính trị lớn lao. Chính sai lầm đó khiến họ đối mặt với họa diệt vong.