Page 497 - Phẩm Tam Quốc
P. 497
nhiều cái không nên có. Một – Lục Tốn không nên là sĩ tộc; Hai – là sĩ tộc,
nhưng không nên là sĩ tộc lớn nhất; Ba – là sĩ tộc, nhưng không nên làm quan
chỗ Tôn Quyền; Bốn – là quan, nhưng không nên là quan lớn nhất. Chỉ riêng
bốn điểm này Lục Tốn đã đáng chết, huống chi Lục Tốn còn tham gia vào
việc tranh giành ngôi vị thái tử, thế chẳng phải là tự tìm đến cái chết sao?
Nên nhớ, đó là “việc trong nhà” của người ta, tham gia vào làm gì?
Nhưng Lục Tốn lại không nghĩ vậy, vì nghĩ mình là “Sĩ”. Đặc điểm của Sĩ
là gì? Là người có trách nhiệm với thiên hạ. Thiên hạ là của ai? Từ góc độ kẻ
sĩ, thiên hạ là của Hoàng đế, cũng là cây cột giữ thái bình cho thiên hạ. Sĩ
nhân là giường cột của đất nước, không chỉ phò tá Hoàng đế trị lý thiên hạ,
còn phải giúp Hoàng thượng xử lý tốt vấn đề lập thái tử. Vì thái tử quan hệ
tới vẫn mệnh đất nước. Thái tử không mạnh đất nước sẽ lung lay. Bảo vệ thái
tử là trách nhiệm của sĩ nhân đất nước. Vì vậy, Lục Tốn không coi đó là “việc
nhà” của Tôn Quyền và cho rằng đó là “quốc sự” của Đông Ngô. Lục Tốn
không nghĩ rằng mình đã lắm chuyện, cho đó là sự trung thành tận tụy.
Nhưng bầu nhiệt huyết của Lục Tốn như bị giội gáo nước lạnh, còn bị đao
kiếm uy hiếp, bức bách, khiến lòng dạ trở nên băng giá, chẳng trách đã “bi
phẫn đến chết”.
Thực tế, Lục Tốn quá ngây thơ. Cứ tưởng chính quyền Tôn Ngô đã “Giang
Đông hóa”, sĩ tộc Giang Đông đã “Tôn Ngô hóa”, chính quyền Tôn Ngô, sĩ
tộc Giang Đông đã dung hòa, thành “người một nhà”. Lục Tốn đâu có biết,
bất đắc dĩ Tôn Quyền mới phải “Giang Đông hóa”. Tôn Quyền chỉ lợi dụng
sĩ tộc Giang Đông, không hề tin tưởng họ. Lục Tốn càng không biết, với
những nguyên nhân đã nói, từ lâu Tôn Quyền đã muốn trị Lục Tốn, nhưng
chưa có dịp. Chẳng qua lần này chỉ là mượn cớ để gây khó khăn.
Tôn Quyền biết mượn lại một chuyện để chỉnh trị người khác chăng? Biết.
Đó là án của Trương Ôn. Cảnh ngộ của Trương Ồn làm cho mọi người có thể
hiểu được thế nào là “đời người nóng lạnh”. Trương Ôn là danh sĩ Giang
Đông, xuất thân Trương gia “Tứ đại gia tộc” (Cố, Lục, Chu, Trương) của
Ngô quận. Tố chất trong con người Trương Ôn là rất hay. Tam quốc chí –
Trương Ôn truyện nói: “Nhỏ đã tiết tháo, dung mạo kỳ vĩ”. Theo ngài Điền
Dư Khánh, năm ba mươi hai tuổi Trương Ôn ra làm quan. Có thể rất nhiều
người đã tiến cử Trương Ôn, khiến Tôn Quyền phải chú ý. Tôn Quyền hỏi
quần thần, Trương Ôn có thể sánh với ai? Đại Tư nông (bộ trưởng nông
nghiệp) Lưu Kỳ nói: “Sánh được với Tuy nam tướng quân, Tiền Đường hầu
Toàn Tông”. Thái Thường (bộ trưởng đứng đầu, trông nom việc tế lễ) Cố