Page 8 - Annal Report Ed-CMU 2019

5

วิธีการหรือหลักการดำาเนินงาน
1. การปลูกกล้วยน�ว้า

กล้วยน�ว้าแนะนำาที่ระยะปลูก 4x4 เมตร พื้นที่ 1 ไร่ ปลูกได้
100 กอ ไม้ผลแนะนำาระยะปลูก 6x6 เมตร พื้นที่ 1 ไร่ ปลูกได้ 44 ต้น
ขณะที่กาแฟอราบิก้าใช้ระยะปลูก 1.5x2 เมตร พื้นที่ 1 ไร่ ปลูกได้ 533 ต้น
การวางผังปลูกและขุดหลุมปลูกต้องทำาในขณะที่พื้นที่โล่งเตียน หลังจาก
เตรียมแปลงและพร้อมปลูกพืชล้มลุกประจำาปี ขนาดของหลุมที่ปลูก
กว้างประมาณ 20-30 ซม. พื้นที่ที่เคยใช้รถไถไถหน้าดินมาก่อน ต้อง
ทำาลายชั้นดินดานซึ่งอยู่ลึกประมาณ 40 ซม. โดยขุดหลุมให้ลึกกว่านั้น
หรืออาจจะใช้สว่านเจาะดินขนาดใบมีด 8 นิ้ว เจาะเป็นหลุม จากนั้น
รองก้นหลุมด้วยปุ๋ยคอกหรือปุ๋ยหมัก กลบหลุมไว้ ปักไม้ไว้กลางหลุม
และรอปลูกเมื่อได้รับต้นกล้า เริ่มปลูกกล้วยในเดือนเมษายน ส่วนไม้ผล
และกาแฟอราบิก้าปลูกหลังจากฝนตกตั้งแต่เดือนพฤษภาคมเป็นต้นไป

ในระยะแรกปลูกนี้เกษตรกรอาจจะปลูกพืชล้มลุกเพื่อเงินสดหรือปลูก 2. การอบรมให้ความรู้
ข้าวไร่พร้อมกันไป เกษตรกรที่ร่วมโครงการจะได้รับการฝึกอบรมเรื่องการวางผัง
ปลูก การเตรียมพื้นที่ เตรียมหลุมปลูก การปลูก การจัดการแปลงหลัง
ปลูก การดูแลรักษาในรอบปี ในกรณีอะโวคาโด้หรือไม้ผลอื่น ๆ ต้นที่นำา
ไปให้ปลูกลงแปลงเป็นต้นตอจากการเพาะเมล็ด ดังนั้นจึงต้องมีการสอน
วิธีการนำายอดพันธุ์ดีไปเปลี่ยนยอดให้ต้นตอที่อยู่ในแปลง การเปลี่ยน
ยอดพันธุ์ดีให้ต้นตอ เป็นทักษะที่ต้องได้รับการฝึกอย่างเข้มข้น จึงจะ
สามารถนำาไปใช้ได้จริง การฝึกปฏิบัตินี้ต้องตามไปดูเกษตรกรทำาจริง

ในแปลงของเกษตรกรเอง

ภาพที่ 1 ผังปลูก ที่ปลูกพืชหลายชนิดในพื้นที่เดียวกัน เป็นการวางผัง
ปลูก จะเห็นว่าเมื่อวางผังปลูกดี จะทำาให้ปลูกพืชทั้ง 3 ชนิด ในพื้นที่
เดียวกันได้ โดยไม่มีของพืชต่างชนิดอยู่ในตำาแหน่งเดียวกัน อย่างไร
ก็ตามในการปลูกในสภาพพื้นที่จริง อาจจะไม่ได้ราบเรียบเหมือนการ
วางผังในกระดาษ ดังนั้นตำาแหน่งใดที่ต้นไม้แต่ละชนิดอยู่ใกล้กันจน
เกินไป ก็สามารถเว้นไว้ได้ โดยในการวางผังให้คิดถึงไม้ขนาดใหญ่สุด
ก่อน ซึ่งในนี้คือไม้ผล (อะโวกาโด้) และไม้ที่อายุยืนอย่างกาแฟรองมา
สำาหรับกล้วยน�ว้าให้ความสำาคัยลำาดับสุดท้าย จากในภาพ เมื่อต้น
กาแฟและอะโวกาโด้อยู่ใกล้กันมาก ให้เว้นต้นกาแฟไป หรือกรณีที่
กล้วยและอะโวกาโด้อยู่ติดกันมาก ให้เว้นที่ที่จะปลูกกล้วย