Page 10 - Annal Report Ed-CMU 2019

7

กระบวนการแลกเปลี่ยนเรียนรู้เริ่มต้นจากการลงพื้นที่อย่าง

ต่อเนื่อง โดยการสำารวจความต้องการและปัญหาในด้านการปลูกและ
ผลิตข้าวของเกษตรกร จากนั้นจึงจัดทำาการฝึกอบรมเชิงปฏิบัติการเพื่อ
ให้ความรู้และความเข้าใจที่ถูกต้องแก่ผู้สนใจและเกษตรกร จำานวน 7
หมู่บ้าน โดยมีเกษตรกรสนใจเข้าร่วมรับฟังทั้งหมด 255 คน อีกทั้งทาง
โครงการได้ร่วมมือกับเกษตรกรในพื้นที่เพื่อจัดทำาแปลงสาธิตในการปลูก
ข้าวทั้งสภาพนา โดยทำาการปลูกพันธุ์ข้าว Oryza sativa L. ที่มีลักษณะ
ดีที่นำามาจากแหล่งอื่นๆ (ชุมชนบนพื้นที่สูงจากแหล่งอื่น) จำานวน 4 พันธุ์
โดยนำามาปลูกร่วมกับพันธุ์ที่เกษตรกรปลูกอยู่เดิม มีแปลงทดลองดังนี้
ในพื้นที่สภาพที่นา พันธุ์ท้องถิ่น คือ พันธุ์บือโป๊ะโล๊ะ พันธุ์นำาเข้า

ได้แก่ พันธุ์ทับทิมชุมแพ พันธุ์บือเนอมู และพันธุ์ก�ดอยสะเก็ด
ในพื้นที่สภาพที่ไร่ พันธุ์ท้องถิ่น คือ พันธุ์บือกี่ พันธุ์นำาเข้า ได้แก่
พันธุ์บือซาโล พันธุ์บือซูคี และพันธุ์ปิอิ๊บอ
จากการทำาแปลงสาธิตเกิดจุดถ่ายทอดความรู้เกี่ยวกับพันธุ์ข้าว
ให้กับผู้ที่สนใจทั้งนักเรียนและเกษตรกร ในพื้นที่เพื่อเข้ามาศึกษาแลกเปลี่ยน
ความรู้ พร้อมนำาเอาความรู้ทางด้านวิทยาศาสตร์ในห้องเรียนมาศึกษา
ปรับใช้ในสภาพพื้นที่จริง รวมทั้งการผสมผสานระหว่างวิทยาศาสตร์
และภูมิปัญญา เกิดเป็นความรู้เชิงประสบการณ์ที่เป็นต้นน�แห่งความรู้
จริงจากการปฏิบัติร่วมกัน รวมไปถึงการสร้างเครือข่ายของเกษตรกรผู้
ปลูกและผลิตข้าว โดยการนำากลุ่มเกษตรกรไปศึกษาดูงานนอกสถานที่
เกี่ยวกับการปลูกและผลิตข้าวของกลุ่มเกษตรกรที่ประสบความสำาเร็จ

และหน่วยงานในส่วนของภาครัฐและเอกชน
จากความร่วมมือดังกล่าวทำาให้เกษตรกรในพื้นที่มีโอกาสสร้าง
กระบวนการเรียนรู้ ได้ศึกษาระบบนิเวศน์แปลงข้าว ได้เห็นการเจริญ
เติบโตของต้นข้าวครบทั้งวงจร รวมทั้งพบเห็นปัญหาต่างๆ ก็สามารถ
นำามาแลกเปลี่ยน หาทางออกของปัญญาร่วมกัน ทำาให้เกิดการเรียนรู้ซึ่ง
กันและกัน ได้ความรู้ใหม่ๆ ได้เห็นระบบนิเวศน์แปลงนา ซึ่งนำาไปสู่การ
วางแผนการปลูกข้าวในพื้นที่สูงอย่างเป็นระบบ โดยเฉพาะอย่างยิ่งการ
เลือกใช้พันธุ์ข้าว พันธุ์พื้นเมืองที่มีความหลากหลาย ซึ่งแต่ละสายพันธุ์มี
ศักยภาพเฉพาะเพื่อเพิ่มผลผลิตและเพิ่มคุณภาพชีวิตให้ดีขึ้น