Page 45 - 57 คู่มือปฏิบัติงานโรงเรียนพระปริยัติธรรม
P. 45
๓๗
การมีเครือข่าย Internet ท าให้แหล่งข้อมูลที่สามารถเลือกมาใช้กระบวนการจัดกระท า หรือใช้ประกอบ
ในการประมวลให้ได้รายงาน (Report) นั้น ได้ขยายวงและแหล่งข้อมูลไปอย่างกว้างขวางมาก แหล่งข้อมูล
ที่สามารถเลือกมาใช้ในกระบวนการจัดกระท ากับข้อมูลนี้ในอดีตเคยเรียกกันว่า ฐานข้อมูล หรือ Data Base
นั่นเอง
โครงสร้างทั่วไปและรูปแบบระบบข้อมูลและสารสนเทศ
ด้วยสาระที่เสนอนี้จะช่วยให้เห็นได้ว่า ระบบข้อมูลและสารสนเทศนั้น แท้ที่จริงแล้วหลักการ
พื้นฐานอยู่ที่ข้อมูลและสารสนเทศที่เกี่ยวข้องกับการตัดสินใจในการบริหาร ในการวางแผนหรือในการคิด
แก้ไขปัญหาของหน่วยงาน โดยใช้ข้อมูลและสารสนเทศเป็นฐาน ข้อมูลและสารสนเทศที่เกี่ยวข้องนั้น
ได้มาโดยการเก็บรวบรวมข้อมูลอย่างเป็นระบบ จากฐานข้อมูลหรือจากแหล่งข้อมูลที่ส าคัญๆ แล้วน ามา
จัดกระท าด้วยเทคนิค วิธีการและเครื่องมือที่ก้าวหน้าขึ้นมาเรื่อยๆ จนถึงยุคคอมพิวเตอร์และยุคข้อมูล
และสารสนเทศ ซึ่งสามารถจัดอย่างเป็นระบบได้ในแบบอัตโนมัติ
โครงสร้างทั่วไปของระบบข้อมูลและสารสนเทศ มีลักษณะที่ประกอบด้วยองค์ประกอบพื้นฐาน
ดังนี้
รายงานข้อมูล/สารสนเทศ กระบวนการจัดกระท า แหล่ง/ฐานข้อมูล
(Data Bases)
ที่ใช้ (Report) (Data Processing)
จากตัวแบบนี้จะเห็นได้ว่า วิธีการพัฒนาระบบข้อมูลและสารสนเทศเพื่อการบริหาร และ
การวางแผนการศึกษา โดยอาศัยการปฏิบัติการตามหลักพื้นฐาน จะเริ่มต้นจากการที่ต้องก าหนดให้ได้ใน
ขั้นต้นว่าในการบริหารจัดการการศึกษาขั้นพื้นฐานที่จะต้องรับผิดชอบนั้น มีระบบงานเป็นอย่างไรขอบเขต
หน้าที่และความรับผิดชอบในงานด้านการศึกษามีมากน้อย แค่ไหนเพียงใด เกี่ยวข้องกับเรื่องใดบ้าง และ
งานหรือภาระที่ต้องรับผิดชอบนั้น จะต้องมีการบริหารจัดการอย่างไร ต้องมีการตัดสินใจส าคัญๆ ในเรื่องใดบ้าง
รายงาน/ข้อมูลและสารสนเทศที่จ าเป็นต้องใช้คืออะไร ประกอบด้วยอะไรบ้างรายงานข้อมูลและสารสนเทศ
ที่พึงมีหรือควรมีเตรียมไว้คืออะไร รายงาน/ข้อมูลและสารสนเทศ ที่ถ้าสามารถจัดให้มีเพิ่มเติมไว้ได้ น่าจะ
เป็นสิ่งที่จะมีผลดีต่อการบริหารจัดการงานการศึกษาขั้นพื้นฐาน ที่อยู่ในขอบเขตความรับผิดชอบนั้น น่าจะ
เป็นรายงานข้อมูลและสารสนเทศในเรื่องใด
ต่อจากนั้นจึงคิดวิธีการประมวลผล และการให้ได้มาซึ่งข้อมูลจากแหล่งต่างๆ ที่เกี่ยวข้องโดยที่
สามารถประกันความน่าเชื่อถือได้ของข้อมูลเหล่านั้น ส่วนการที่จะจัดให้เป็นระบบที่ก้าวหน้าได้มากน้อย
เพียงใดจะเป็นระบบที่ก้าวหน้าทันสมัย เป็นระบบอัตโนมัติ หรือจะเป็นระบบพื้นฐานที่เหมาะสมกับก าลัง
ความสามารถ และทรัพยากรก็ตาม เป็นสิ่งที่อยู่ในวิสัยที่อาจใช้ดุลยพินิจในการเลือกจัดได้แตกต่างกัน
สิ่งที่ส าคัญก็คือต้องเป็นระบบที่สามารถให้ข้อมูลและสารสนเทศที่มีความหมาย มีคุณค่าต่อการ
บริหารต่อการวางแผนและการตัดสินใจ ให้ข้อมูลและสารสนเทศที่ทันต่อเวลา ได้อย่างรวดเร็วตรงต่อความ
ต้องการเป็นระบบ และสามารถจัดเป็นระบบเฉพาะ ที่เราเรียกว่าระบบข้อมูลและสารสนเทศเพื่อ
การบริหาร (Management Infomation System-MIS) ส าหรับหน่วยงานของเราได้สารสนเทศส าหรับการ
วางแผนและบริหารการศึกษาขั้นพื้นฐานในเขตพื้นที่การศึกษา
ต่อไปนี้จะเป็นข้อมูลตัวอย่างบางประการ ที่คาดว่าพึงมีในระบบข้อมูลและสารสนเทศของ
หน่วยงานที่มีหน้าที่รับผิดชอบดูแลการบริหารจัดการการศึกษาขั้นพื้นฐานแต่ละแห่ง สารสนเทศที่จ าเป็น
ส าหรับการวางแผนและบริหารการศึกษาด้านปริมาณและด้านคุณภาพ เช่น
คู่มือปฏิบัติงาน
โรงเรียนพระปริยัติธรรม แผนกสามัญศึกษา
