Page 71 - Proceeding of Atrans Young Researcher's Forum 2019_Neat
P. 71
“Transportation for A Better Life:
Smart Mobility for Now and Then”
23 August 2019, Bangkok, Thailand
เป็นต้น 3) ถนนและสภาพแวดล้อมมีลักษณะก่อให้เกิดอุบัติเหตุได้ง่าย อันดับสูงสุดในโลก พบว่าปี ค.ศ.2017 (พ.ศ.2560) ไทยมีอัตราการ
เช่น ทางโค้งลงเนินที่มีความชันสูงและมีระยะทางยาว จุดกลับรถไม่ เสียชีวิตร้อยละ 36.2 ต่อแสนประชากร (Economic and Social
เหมาะสม การเผาวัสดุข้างทาง ฯลฯ (พงษ์สิทธิ์ บุญรักษา และคณะ, 2555, Commission for Asia and the Pacific (ESCAP), 2017, p.154; ส านัก
น.9) ข่าวอิศรา, 2560) ปัจจุบัน คณะรัฐมนตรีมีมติอนุมัติแผนแม่บทความ
การรับมือกับการเกิดอุบัติเหตุและความไม่ปลอดภัยทางถนน ปลอดภัยทางถนน พ.ศ. 2561 – 2564 ประกอบด้วย 4 ยุทธศาสตร์ ได้แก่
มีแนวทางโดยทั่วไป 3 ประการ หรือที่เรียกว่า 3E ได้แก่ การศึกษา ยุทธศาสตร์ที่ 1 การปฏิรูประบบการจัดการด้านความปลอดภัยทางถนน
(Education) วิศวกรรม (Engineering) การบังคับใช้กฎหมาย เช่น การเพิ่มขีดความสามารถองค์กรการบริหารความปลอดภัยทางถนน
(Enforcement) ดังมีรายละเอียดต่อไปนี้ (พงษ์สิทธิ์ บุญรักษา และคณะ, เพิ่มประสิทธิภาพระบบฐานข้อมูล การปรับปรุงกฎหมายให้ทันสมัย เพิ่ม
2555, น.9) สัดส่วนงบประมาณ ทรัพยากร และเพิ่มประสิทธิภาพการบริหารจัดการ
1.การศึกษา เป็นการให้ความรู้แก่ผู้ใช้รถใช้ถนนอย่างถูกต้อง ยุทธศาสตร์ที่ 2 การเสริมสร้างวัฒนธรรมความปลอดภัยทางถนนอย่าง
จนเกิดการปรับเปลี่ยนค่านิยมและทัศนคติและน าไปสู่พฤติกรรมการ ยั่งยืน เช่น สร้างพฤติกรรมด้านความปลอดภัยทางถนนในกลุ่มเยาวชน/
ปฏิบัติที่ถูกต้องและปลอดภัย เช่น การให้ความรู้เกี่ยวกับกฎการจราจร ในสังคม ส่งเสริมให้เกิดผู้ขับขี่คุณภาพ เพิ่มประสิทธิภาพการจัดการ
ความรู้เกี่ยวกับเครืองหมายและสัญญาณจราจร ความรู้ในการใช้รถใช้ ปัจจัยเสี่ยงหลักที่น าไปสู่การเกิดอุบัติเหตุ ยุทธศาสตร์ที่ 3 ประเทศไทย
ถนนอย่างปลอดภัย การจัดหลักสูตรความปลอดภัยในชีวิตประจ าวัน ขนส่งทางถนนปลอดภัย 4.0 เช่น ยกระดับมาตรฐานความปลอดภัยของ
ให้กับโรงเรียนระดับประถมศึกษา การเผยแพร่ความรู้และรณรงค์ผ่านสื่อ ยานพาหนะ ยกระดับถนนที่ปลอดภัย ส่งเสริมการเดินทางเป็นมิตรต่อ
โทรทัศน์ เป็นต้น สิ่งแวดล้อม และ ยุทธศาสตร์ที่ 4 ประชารัฐเพื่อถนนปลอดภัย เป็นการ
2.วิศวกรรม เป็นการด าเนินการทางวิศวกรรมและเทคโนโลยี ส่งเสริมการมีส่วนร่วมเพื่อลดอุบัติเหตุทางถนนจากทุกภาคส่วน
เพื่อให้เกิดความปลอดภัยทางถนน ส่วนใหญ่เกี่ยวข้องกับการก่อสร้าง นอกจากนี้ ได้มีการก าหนดค่าเป้าหมายตัวชี้วัด ปี พ.ศ. 2560 –
และโครงสร้างต่าง ๆ ของถนนและทาง และการออกแบบยานพาหนะ 2564 อัตราการเสียชีวิตต่อประชากรหนึ่งแสนคน แต่ละปีเป็น 30 27 24
เช่น การออกแบบวงเวียน สะพาน และถนนที่เป็นไปตามหลักวิชาการ 21 และ 18 คน ตามล าดับ และได้มีการก าหนดแผนยุทธศาสตร์ใน
และแข็งแรงมั่นคง การติดตั้งเครื่องหมายในจุดที่ส าคัญ การท าทางข้ามใน ระยะเวลา 20 ปี (ปี พ.ศ.2561 – 2580) ด้านความปลอดภัยทางถนนของ
จุดที่จ าเป็นเพื่อให้คนใช้ถนนใช้ข้ามได้อย่างปลอดภัย การติดตั้งระบบ ประเทศไทย เพื่อเป็นกรอบแนวทางในการพัฒนาประเทศในระยะยาวให้
แสงสว่างของถนนอย่างทั่วถึง เป็นต้น สอดคล้องกับยุทธศาสตร์ชาติ 20 ปี เพื่อให้เกิดความปลอดภัยทางถนน
3.การบังคับใช้กฎหมาย มีการบังคับใช้กฎหมายอย่างเคร่งครัด อย่างยั่งยืน ซึ่งคณะกรรมการศูนย์อ านวยการความปลอดภัยทางถนนและ
กับผู้ที่ท าผิดกฎหมายจราจร รวมทั้งทบทวนกฎหมายที่มีอยู่เดิมไม่ให้ คณะกรรมการนโยบายการป้องกันและลดอุบัติเหตุทางถนนแห่งชาติได้มี
ซ ้าซ้อนกัน สอดคล้องกับความเป็นจริง และท าให้เกิดความปลอดภัยมาก มติเห็นชอบแผนแม่บทฯ พ.ศ. 2560 – 2563 โดยให้ปรับเป็นแผนแม่บทฯ
ขึ้น เช่น การบังคับให้ผู้ขับขี่และผู้โดยสารต้องคาดเข็มขัดนิรภัย การ พ.ศ. 2561 – 2564 ให้สอดคล้องกับแผนพัฒนาฯ ฉบับที่ 12 (ส านักข่าวอิศ
บังคับให้ผู้ขับขี่และผู้ซ้อนท้ายรถจักรยานยนต์ต้องสวมหมวกนิรภัย การ รา, 2562)
บังคับใช้กฎหมายนอกจากจะบังคับให้ผู้ขับขี่และผู้โดยสารปฏิบัติตาม 3.3 ประชาธิปไตยแบบมีส่วนร่วมกับการแก้ไขปัญหาความไม่
แล้ว ยังสามารถบังคับให้เกิดมาตรฐานยานพาหนะที่ปลอดภัย เช่น บังคับ ปลอดภัยบนท้องถนน
ให้รถตู้โดยสารต้องมีเข็มขัดนิรภัย เป็นต้น ประชาธิปไตยแบบมีส่วนร่วม (Participatory Democracy)
อย่างไรก็ดี มาตรการทั้งด้านการศึกษา วิศวกรรม และการ เป็นค าใช้กับระบอบประชาธิปไตยแบบผู้แทนที่เปิดโอกาสให้ประชาชน
บังคับใช้กฎหมายต่างมีข้อดีและข้ออ่อนต่างกันไป การเลือกใช้ต้องให้ มีส่วนร่วมทางการเมืองและการตัดสินใจมากขึ้น นอกเหนือจากการ
เหมาะสมและผสมผสานกัน การใช้มาตรการที่สุดแล้วก็ควรจะให้มีความ เลือกตั้งเพียงอย่างเดียว เช่น การมีส่วนร่วมรับรู้ข้อมูลข่าวสารเกี่ยวกับการ
หลากหลาย ควรเน้นทั้งให้การศึกษา วิศวกรรม และบังคับใช้กฎหมายคู่ ด าเนินงานของรัฐ ร่วมแสดงความคิดเห็นและให้ข้อมูลในนโยบาย
กันไปและประเมินผลการน าไปใช้และโอกาสที่จะเพิ่มประสิทธิผลของ สาธารณะ ร่วมตรวจสอบโครงการของรัฐ ฯลฯ หลักการส าคัญของ
การใช้แต่ละมาตรการพร้อมกันไปด้วย (Staton et al, 2016, p.11) ประชาธิปไตยแบบมีส่วนร่วม คือ ประชาชนมีส่วนร่วมในการเมือง การ
3.2 นโยบายด้านอุบัติเหตุจราจรทางถนนในประเทศไทย บริหารและนโยบาย ขั้นตอนของประชาธิปไตยแบบมีส่วนร่วมแบ่งได้
ประเทศไทยมีอัตราผู้เสียชีวิตจากอุบัติเหตุจราจรสูงที่สุดใน เป็น 4 ขั้นตอนหลัก ดังนี้
โลกอยู่ที่ประมาณ 36 คนต่อแสนประชากรในปี ค.ศ.2015 (พ.ศ.2558) ขั้นตอนที่ 1 การมีส่วนร่วมวางแผน ตั้งแต่การรับรู้ เข้าถึง
และอัตราการเสียชีวิตจากการจราจรทางถนนของประเทศไทยยังครอง ข้อมูลเกี่ยวกับการวางแผน และร่วมวางแผนด าเนินกิจกรรม
46
