Page 199 - วิทยาศาสตร์ม.ปลาย
P. 199
199
ฟอสโฟลิพิดเป็ นส่วนประกอบหลักของเยื่อหุ้มเซลล์ เนื้อเยื่อประสาท น ้าเลือด ไข่แดง
โดยเฉพาะส่วนของเยื่อหุ้มเซลล์จะมีการเรียงตัวกันเป็นแผ่นบางๆ 2 ชั้นซ้อนกัน ส่วนหัวที่มีหมู่ฟอสเฟตอยู่
จะเป็นบริเวณที่มีประจุเมื่ออยู่ในตัวกลางที่เป็นน ้า ส่วนนี้จะดึงดูดกับโมเลกุลของน ้า เรียกว่า ส่วนที่ชอบน ้า
(hydrophibic part) ส่วนหางที่ไม่มีประจุจะแยกตัวออกจากน ้า เรียกว่า ส่วนที่ไม่ชอบน ้า (hydrophobic part)
2.2 ไกลโคลิพิด (glycolipid) เป็นลิพิดที่มีคาร์โบไฮเดรตเป็นองค์ประกอบอยู่ด้วย เช่น กาแลค
โทลิพิด (galactolipid)มีน ้าตาลกาแลกโทสเป็นองค์ประกอบ พบที่เยื่อหุ้มสมอง เส้นประสาท และพบตาม
อวัยวะต่างๆ เช่น ตับ ไต ม้าม เป็นต้น
2.3 ลิโปโปรตีน (lipoprotein) เป็นลิพิดธรรมดาที่มีโปรตีนหรือกรดอะมิโนเป็นองค์ประกอบอยู่
ด้วย ลิโปโปรตีนเป็นส่วนประกอบส าคัญของเยื่อหุ้มเซลล์และในน ้าเลือด ท าหน้าที่ล าเลียงลิพิดไปยังเซลล์
ต่างๆ ทั่วร่างกาย
ความส าคัญของสารอาหารประเภทลิพิดต่อสิ่งมีชีวิต
1. เป็นแหล่งพลังงานที่ส าคัญของร่างกาย โดยลิพิด 1 กรัม จะให้พลังงานประมาณ 9.1 กิโล
แคลอรี มากกว่าสารอาหารประเภทคาร์โบไฮเดรตและโปรตีน(ร่างกายต้องการประมาณวันละ 40 กรัม
2. ให้กรดไขมันที่จ าเป็นต่อร่างกาย คือ กรดไลโนเลอิก (linoleic)
3. ลิพิดในอาหารจะเป็นจะเป็นตัวท าละลาย และช่วยในการดูดซึมวิตามิน A,D,E,K เข้าสู่
ร่างกาย
4. ลิพิดที่สะสมภายในร่างกาย ช่วยยึดอวัยวะภายในและป้ องกันการกระทบกระแทก
5. เป็นฉนวนป้ องกันความร้อน ไม่ให้สูญเสียออกจากร่างกายโดยสะสมไว้บริเวณใต้ผิวหนัง
6. เป็นองค์ประกอบที่ส าคัญของเยื่อหุ้มเซลล์ และเกี่ยวข้องกับการควบคุมการเปลี่ยนแปลง
อุณหภูมิของเซลล์
7. ควบคุมเมแทบอลิซึมของเซลล์ เป้ าหมายที่ถูกคุมโดยพวกสเตรอยด์ฮอร์โมน เช่น
เอสโทรเจน และโพรเจสเทอโรน ซึ่งเป็นฮอร์โมนในเพศหญิง จะควบคุมเมแทบอลิซึมของเซลล์ภายในรัง
ไข่และมดลูก เป็นต้น