Page 114 - วทยทษะ
P. 114
110
.1.3 การดุลสมการเคมี
การดุลสมการ คือ การเติมตัวเลขที่เหมาะสมหน้าสัญลักษณ์หรือ
สูตรของสาร เพื่อทําให้จํานวนอะตอมของแต่ละธาตุในสารตั้งต้นเท่ากับ
ในผลิตภัณฑ์ โดยมีหลักการง่ายๆ ดังนี้
1. เริ่มต้นทําจํานวนอะตอมของธาตุต่าง ๆ ในโมเลกุลใหญ่ที่สุดให้
เท่ากันก่อน (ถ้าในโมเลกุล นี้มีธาตุอิสระที่เป็นองค์ประกอบอยู่ด้วย ยังไม่
ต้องดุลธาตุอิสระนั้น) จากนั้นจึงดุลอะตอมของธาตุในโมเลกุล ที่เล็กลงมา
ตามลําดับ
2. ถ้ามีธาตุอิสระในสมการต้องดุลธาตุอิสระเป็นกรณีสุดท้าย
+ +
2
2
3
2
จากสมการเคมีจะเห็นว่าโมเลกุลใหญ่ คือ CH,COOH ในโมเลกุลนี้
มีธาตุ 0 ซึ่งเป็น ธาตุอิสระ เช่นเดียวกับ O, ดังนั้น การดุลสมการจะต้อง
ดุลธาตุ C และ H ก่อน เสร็จแล้วจึงดุลธาตุ 0 เป็นตัว
2. พลังงานกับการเกิดปฏิกิริยาเคมี
การเกิดปฏิกิริยาเคมีจะมีพลังงานเข้ามาเกี่ยวข้องด้วยเสมอ ถ้าใช้
การถ่ายเทพลังงานเป็น จะแบ่งปฏิกิริยาเคมีออกเป็น 2 ชนิด ได้แก่
2.1 ปฏิกิริยาคายความร้อน (Exothermic Reaction)
ปฏิกิริยาชนิดนี้มีลักษณะสําคัญที่สังเกตได้ คือ เมื่อเกิดปฏิกิริยา
เคมีจะทําให้ภาชนะ อุณหภูมิสูงขึ้น เพราะมีการถ่ายเทพลังงานความร้อน