Page 11 - หนังสือเรียนสาระความรู้พื้นฐาน
P. 11
4
สารอาหารเกือบทุกชนิดรวมทั้งวิตามินหลายชนิดจะถูกดูดซึมที่บริเวณดูโอตินัม สําหรับลําไสเล็ก
สวนเจจูนัมจะดูดซึมอาหารพวกไขมัน สวนของไปเลียมดูดซึมวิตามินบี 12 และเกลือน้ําดี สารอาหาร
สวนใหญและน้ําจะเขาสูเสนเลือดฝอย โมโนแซ็กคาไรด กรดอะมิโนและกรดไขมันจะเขาสูเสนเลือดฝอยเขา
สูเสนเวน (vein) ผานตับกอนเขาสูหัวใจ โมโนวีกคาไรดที่ถูกดูดซึมถามีมากเกินความตองการจะถูก
สังเคราะหใหเปนไกลโคเจนเก็บไวที่ตับและกลามเนื้อ ไกลโคเจนในตับอาจเปลี่ยนกลับไปเปนกลูโคสไดอีก
กลูโคสก็จะนํามาสลายใชในกิจกรรมตางๆ ของเซลล
สวนไขมันจะเขาไปในกระแสเลือดถูกนําไปใชในดานตางๆ ใชเปนแหลงพลังงานเปน
สวนประกอบของเยื่อหุมเซลลและโครงสรางอื่นๆ ของเซลล บางสวนเปลี่ยนไปเปนกลูโคส ไกลโคเจน และ
กรดอะมิโนบางชนิด สวนที่เหลือจะเก็บสะสมไวในเซลลที่เก็บไขมัน ซึ่งมีอยูทั่วรางกายใตผิวหนัง หนาทอง
สะโพก และตนขา อาจสะสมที่อวัยวะอื่นๆ อีก เชน ที่ไต หัวใจ ทําใหประสิทธิภาพของการทํางานของ
อวัยวะเหลานี้ลดลง
กรดอะมิโนที่ไดรับจากอาหาร จะถูกนําไปสรางเปนโปรตีนใหมเพื่อใชเปนสวนประกอบของเซลล
เนื้อเยื่อตางๆ ทําใหรางกายเจริญเติบโตหรือมีการสรางเซลลใหม รางกายจะนําไขมันและโปรตีนมาใชเปน
แหลงพลังงานไดในกรณีที่รางกายขาดคารโบไฮเดรต โปรตีนที่เกินความตองการของรางกายจะถูกตับ
เปลี่ยนใหเปนไขมันสะสมไวในเนื้อเยื่อ การเปลี่ยนโปรตีนใหเปนไขมันจะมีการปลอยกรดอะมิโนบางชนิด
ที่เปนอันตรายตอตับและไต ในกรณีที่ขาดอาหารพวกโปรตีนจึงเปนปญหาที่สําคัญอยางยิ่ง เนื่องจากการ
เปลี่ยนแปลงกระบวนการทางเคมี เซลลตองใชเอนไซมซึ่งเปนโปรตีน ทั้งสิ้น
อาหารที่เหลือจากการยอยและดูดซึมแลวจะผานเขาสูลําไสใหญ เซลลที่บุผนังลําไสใหญสามารถดูด
น้ํา แรธาตุและวิตามินจากกากอาหารเขากระแสเลือด กากอาหารจะผานไปถึงไสตรง (rectum) ทายสุดของ
ไสตรงคือ ทวารหนักเปนกลามเนื้อหูรูดที่แข็งแรงมาก ทําหนาที่บีบตัวชวยในการขับถาย จากการศึกษาพบวา
อาหารที่รับประทานเขาไปจะไปถึงบริเวณไสตรงในชั่วโมงที่ 12 กากอาหารจะอยูในลําไสตรงจนกวาจะเต็ม
จึงจะเกิดการปวดอุจจาระ และขับถายออกไปตามปกติ
ภาพลําไสใหญ