Page 40 - ΑΝΤΙ - Τεύχος 22
P. 40
· ΕΛΛΗΝοΤοΥΡΚΙΚΕΣ
μια ἐξωτερικὴ πολιτικὴ ΣΧΕΣΕΙΣΣ
ποὺ ὁὲν εἶναι
ουτε νεα cH ἀνατομία τῆς ἐξάρτησης
οὔτε ἐθνικὴ
“H συνάντηση τῶν πρωθυπουργῶν τῆς
Ἑλλάὸας καὶ τῆς Τουρκίας στὶς
Βρυξέλλες μᾶς ἁναγκάζουν να
ἀλλάξουμε κάπως τὸ ὁεύτερο μέρος τοῦ
σημειώματός μας. Κρίναμε σκοπιμο να
ἐπιχειρήσουμε μια σύντομη ἀνάλυση τοῦ
κοινοῦ ἀνακοινωθέντος, για να ὁεὶξουμε
τὸ ἀὸιὲξοὸο στὸ ὁποῖο βρὶσκονται ’
σήμερα οἱ - ἐνταγμένες στὸ ἀτλαντικο
πλέγμα ἐξάρτησης - ἑλληνοτουρκικὲς
_ σχεσεις.
Τοῦ Γιώργου Παπαδημ ητρίου
Β. Τὸ κοινὸ ἑλληνοτουρκικὸ ἀνακοινωθὲν τῶν Ἡ τακτικὴ κωλυσιεργίας τῆς τουρκσκυπριακής καὶ φυσικὰ
Βρυξελλών (31η Μαΐου 1975) τῆς τουρκικῆς πλευρᾶς στίς συνομιλίες εἰναι γνωστή στόχο της
ἔχει να παγιώσει καὶ να κατοχυριί)σει νομικα τα τετελεσμένα
Οἱ ἐλληνοτουρκικές σχέσεις παραμένουν, μετὰ τὴν περυσινὴ γεγονότα που δημιουργησε ἡ τουρκικὴ εἰσβολὴ στὸ νησί. Κάτω
ἰουλιανὴ κρίση, ἐκρηκτικα ἀποτελματωμένες μέσα στὸ πλέγμα ἀπὸ τὶς συνθῆκες αὐτές, ἡ συνέχιση τῶν διακοινοτικῶν συνομι-
τῆς ἀτλαντικῆς ἐξάρτησης. λιῶν στὴ Βιέννη ἀποβαίνει πρὸς ὄφελος τῆς ἐπεκτατικῆς τουρ-
cO κίνδυνος τῆς ἐμπόλεμης συρραξης δέν έχει ἐκλείψει, ένῶ ’κικῆς πολιτικῆς, γιατὶ συμβάλλει - κατα παράβαση ὅλων τῶν
ἡ πρόσφατη συμφωνία τῶν Βρυξελλῶν (κοινὸ ἀνακοινωθεν τῆς ἀποφάσεων τοῦ διεθνοῡς ὀργανισμοῡ - στὴ διαιωνιση τοῦ νέου
31ης Μαΐου 1975), ποὺ προβλέπει τὴν ἐναρξη ἐνὸς θεσμοποι- status quo. ”Αντίθετα, ἡ ἀξία τῶν συνομιλιῶν, για τὴν Ἑλλάδα
ημένου διαλόγου για τὴν εἰρηνικὴ ἐπίλυση τῶν διαφορῶν τῶν καί τὴν Κυπριακὴ Δημοκρατία, εἶναι περιορωμένη, γιατὶ βοηθᾶ
δύο χωρῶν, έχει περιορισμένη καὶ προσωρινὴ μόνον ἀξία. Τα τὶς δύο χῶρες μόνο στὴν ἀνασυνταξη τῶν στρατιωτικῶν καὶτῶν
σημαντικότερα σημεῖα τῆς συμφωνίας αὐτῆς εἶναιτὰ ἀκόλουθαῑ διπλωματικῶν τους ἐρεισματων.
α) Γιὰ τὴν ἐπίλυση τοῦ Κυπριακοῡ προβλήματος ἐδήλωσαν οἱ Εἶναι γνωστό, ἐξάλλου, ὅτι ή παραπομπή τῆς διαφορᾶς για
δύο χῶρες τὴν ἐμμονή τους στὶς διακοινοτικὲς συνομιλίες, ποὺ τήν ὑφαλοκρηπίδα τοῦ Αἰγαίου στὸ Διεθνὲς Δικαστήριο τῆς
διαξὰγονται στὴ Βιέννη ὑπὸ τὴν αἰγίδα τοῦ O.H.E. καί μὲ τὴ Χάγης, ἐξαρτᾶται ἀπὸ τὴ σὺνταξη συνυποσχετικοῦ μεταξὺ τῆς
συμμετοχὴ τοῦ Γεν. Γραμματέως τοῦ Ὀργανισμοῦ. β) Τὸ ἀνα- Ἐλλάδας καὶ τῆς Τουρκίας. Κατὰ τις σχετικές διαπραγματεὺ-
κοινωθὲν τῆς 31ης Μαΐου διακρίνει, για τὴ διαφορὰ τοῦ Αἰ- σεις ἡ Τουρκία θα προβάλει ἀνυποχώρητα καὶ πάλι ἀπαράδε-
γαίου, τὸ πρόβλημα τῆς ὑφαλοκρηπίδας καί τὸ πρόβλημα τοῦ κτες ἀξιώσεις, για να ματαιώσει οῠσιαστικα τὴν προσφυγὴ στὴ
ἐναερίου χώρου. Για τὸ πρῶτο προβλέπει μᾶλλον ἀμεση ἐπί- διεθνὴ δικαιοσὺνη. Ἡ ἐλληνικὴ πλευρα ἀναγνωρισε ὅμως, για
λυση, μετὰ ἀπὸ σχετικὴ προεργασία ἐμπειρογνωμόνων, ἐνῶ για μια ἀκόμη φορά, στὸ ἀνακοινωθὲν «κάποια» δικαιώματα τῆς
τὸ δεύτερο προβλέπει παραπομπὴ στὸ Διεθνὲς Δικαστήριο τῆς Τουρκίας στήν ὑφαλοκρηπίδα καί στὸν ἐναέριο χῶρο τοῦ Αἰ-
Χάγης. γ) Τέλος, ἀπὸ τὸ ἀνακοινωθὲν προκύπτει ὅτι οἱ δύο γαίου; σὲ μια περιοχὴ στὴν ὁποία μετα τὴ Συνθήκη τῆς Λωζάν-
χῶρες προκρίνουν τὸ διάλογο για τὴν ἐπίλυση τῶν διαφορῶν νης ἡ χώρα μας ἀσκησε - σύμφωνα με τὸ γράμμα καὶ τὸ πνεῦμα
τους καὶ ἀποκλείουν, πρὸς τὸ παρὸν τουλάχιστο, τὴν προσφυγὴ τῆς Συνθήκης - νόμιμα καί ἀδιαφιλονίκητα τὸν οἰκονομικό, ·
στὴ βία. κοινωνικό, πολιτιστικὸ καὶ πολιτικοστρατιωτικὸ έλεγχο,
’ "Ag δοῦμε ὅμως κάπως αναλυτικότερα τὰ κυριώτερα σημεῖα Ἰδιαίτερη σημασία έχει, τέλος, τὸ πνεῦμα τοῦ ἀνακοινωθέν-
τῆς συμφωνίας, που τόσες ἐλπίδες γέννησε για τὴν «πολυπό- τος, που συνθέτει μιὰ πολιτικὴ διακήρυξη ἀμφίβολης ἀξίας.
θητη» ὕφεση στίς έλληνοτουρκικὲς σχέσεις. Τὸ πλαίσιο τῶν δια- Μάταια ἀναζητᾶ κανείς στὶς γραμμὲς τοῦ ἀνακοινωθέντος ἀπὸ
κοινοτικῶν συνομιλιῶν τῆς Βιέννης ἐκφράζει ἔμμεσα μόνο τὴ νομικὴ ἀποψη δεσμευτικα στοιχεῖα. Στὸ κείμενὸ του, ἀντίθετα,
διεθνοποίηση τοῦ κυπριακοῦ προβλήματος. παραλείπεται ἐσκεμμένα κάθε ἀναφορὰ στὶς Θεμελιὼδεις ἀρχὲς
Βέβαια, ἀποκλείει τὴν ἐπίλυσή του σὲ διμερὴ (ἑλληνοτουρ- τοῦ Καταοτατικοῦ Χάρτη τοῦ Ο.Η.Ε. καὶ τοῦ γενικοῦ διεθνοῦς
κικὴ) ἢ πολυμερὴ (νατοϊκὴ) βάση, δὲν υἱοθετεῐ ὅμως τὴν ὁλο- δικαίου, καὶ φυσικὰ οτίς ἀποφάσεις τοῦ παγκόσμιου ὀργανι-
κληρωμένη καὶ ἅμεση διεθνοποίηση τοῦ προβλήματος, -ὅπως
αὐτὴ ἀποκρυσταλλώθηκε στὸ σοβιετικὸ σχέδιο για τη συγκληση τέἕέἓὲεἷῖἔῖξῖιὲἕὲζῖῗξὲἒῧὲἓεῖἓ MW τοῦ WWW“
μιᾶς δεκαπένταμεροῡς διασκέψεως κορυφῆς. Ἕτσι, τὸ μονο
στοιχεῖο που «διεθνοποιεῖ» τὶς συνομιλίες εἶναι ἡ μᾶλλον συμ- ’
βολικὴ καί ἀδύναμη συμμετοχὴ τοῦ O.H.E.
40