Page 35 - ΑΝΤΙ - Τεύχος 22

nww—î‘x"

τεκνογονίας (ἕνα παιδὶ κατὰ κανόνα κάθε ὀργή, πείνα, ἱκεσία κ.λπ. Αὐτοὶ οἱ «διαφορο- τὴν ἐπαφὴ καί κατανάλωση φυτῶν μὲ μεθυστι-

φορά), μὲ τὴ μακρόχρσνη ἀπ’ τὴν ἀλλη παιδο- ποιημὲνοι» ἦχοι ἀποτέλεσαν τὸ φυσικὸ βάθρο, κὲς ἢ ὑπνωτιστικὲς ἰδιότητες εἴτε κι ἀπὸ ἀλλα

νόμηση (τὰ μικρὰ τοῦ ἀνθρώπου ἀπαιτοῦνε πάνω στὸ ὁποῐο σίκσδομήθηκε σιγὰ - σιγά ἡ ἀν- ὀργανικὰ αἴτια (στομαχικὲς διαταραχὲς, λιπο-

πολύχρονη προστασία), ὑποχρέωσαν στὴν θρώπινη γλῶσσα, Ἀλλ’ ενῶ οἰκοδομήθηκε θυμίες κ. λπ. ). Ἀλλ’ αὐτὸ δὲν εἶναι τοῦ παρόν-

το .
ὁμαδικὴ κατ’ ἀγελες συμβίωση. Ἂς σημειωθεῑ πάνω 0’ αὐτὸ τὸ ὑλικὸ ὑπόβαθρο, λειτούργησε gOi διάφορες μέχρι τώρα θεωρίες γιὰ τὴν ἀλ-

ὅτι καὶ πολλὰ ἀλλα ζῶα, ίδιαίτερα θηλαστικά, ἀφοῦ ἀποσπάσθηκε ἀπ’ αὐτό, δίνοντας νόημα λοτρίωση, ἑρμηνεύουν τὸ φαινόμενο βασικὰ

ζοῠνε σ’ ἀγελαία μορφή, πζχ, τὰ βοοειδῆ, τά σὲ καινούργια πράγματα μὲ ὀργανωμὲνους καί κύρια ἀρνητικά καὶ μονομερῶς. Αὐτὸ

ἱπποειδή κ.λπ. «αὐθαίρετα» φθόγγους. Ἀλλά γιά νά μπορὲ- κατὰ τὴ γνώμη μου εἶναι μέγα λάθος. Ἡ ἀλλο-

Σ’ αὐτὴ τὴ φάση, οἱ ἀνδρες καὶ οἱ γυναῖκες σει να λειτουργήσει ἡ γλῶσσα, ἡ ὁποιαδήποτε τρίωση δὲν εἶναι πάντα καὶ κατ’ ἀνάγκην ἀρ-

μιᾶς ὀρδῆς σμίγουν ἀνάκατα μεταξὺ τους, χω- γλῶσσα, εἶναι ἀπαραίτητο να ὑπάρξει μιὰ νητικὸ φαινόμενο. Ἴσια-ἴσια, ἀπὸ μιαν άποψη,

ρὶς κανενα γενετησιακὸ φραγμό. Δὲν ὑπάρχει ΚΟΙΝΗ ΣΥΜΦΩΝΙΑ, ὅτι δίνοντας ἕνα ὄνομα στάθηκε ἡ ἀρχὴ καὶ ὁ ὅρος γιά τὴν ἀνθρωπο-

συγγένεια, δὲν ὑπάρχει γλῶσσα. Πέρασαν σε κάτι, ὅλοι θὰ καταλαβαίνουν τὸ ἴδιο πρά- ποὶηση τοῦ ἀνθρώπου. Γιατί ἂν με τὸν ὅρο ἀλ-

χιλιάδες χρόνια ὥσπου νά σημειωθεῐ ἡ τερά- γμα. Γιατί, διαφορετικά, δὲν μπορεῐ νὰ ὑπάρ· λοτρίωση ἐννοοῦμε, πολὺ χονδρικά, τὴ διαδι-

στια ὲπανάσταση που ξὲκοψε τὸν άνθρωπο, ξει γλῶσσα, ὅταν ὁ ἓνας ἐννοεῐ ἀσπρο κι ὁ ἀλ- κασία ἐκείνη ποὺ ἕνα ὑποκείμενο μετατρέπε-

κατὰ τρόπο ριζικό, ἀπὸ τὴ ζωώδη κατάσταση. λος μαῦρο. ται σὲ ἀντικείμενο καί τὸ ἀντικείμενο σὲ ὑπο-

Κι ἡ ὲπανάσταση αὐτὴ μπόρεσε να γίνει, χάρη Ἡ ἐντελῶς σχηματικὴ αὐτὴ ὑπόθεση, για τὸν κείμενο (ἀντικειμενοποίηση τοῦ ὑποκειμένου-

στὴν ἰδιόμορ φα εὐνοϊκὴ βιολογικὴ κατασκευὴ τρόπο μὲ τὸν ὁποῖο δημιουργήθηκε ἡ γλώσσα,

τοῦ ἀνθρώπου. Ὅταν ἓπαψε νά ’ναι τετρά- δὲν εχει τὴν ἓννοια νὰ πεῖ ὅτι ἓτσι ἀκριβῶς μὲ παράλληλη καὶ ταυτόχρονη ὑποκειμενοποί-

ποδο κι ἀναπτυχθηκε ἕνας καινούργιος κατα- ἓγιναν τὰ πράγματα. Αὐτὸ εἶναι ἀναπόδεικτο, ηση τοῦ ἀντικειμένου), τότε Où πρέπει νὰ

μερισμὸς στά ἀκρα του, μὲ τὸ νά γίνουν τὰ ὅπως καὶ κάθε άλλη θεωρία γύρω ἀπ’ τη δοῦμε ὅτι ἡ γλῶσσα ἐμπεριέχει μιά διαδικασία

πόδια τὸ ὄργανο τῆς μετακίνησης, ὲνῶ τὸ. χε- γλῶσσα, τελικά θά εἶναι πάντα θεωρία. Ἐν ἀλλοτρίωσης, μιά διαδικασία ἀλλοτριωτική.

ρια τὰ ὄργανα μὲ τὰ ὁποῖα ἀδράχνει, σημει- τούτοις, ἡ σημασία της εἶναι ὅτι τελικά, ὅπως ’Ὀταν ὅλοι συμφωνοῦμε πὼς μὲ τὴ λέξη ὁὲντρο

ώθηκε μιά κολοσσιαίας σημασίας άλλαγή. Ὁ κι ἂν ἒχει τὸ πράγμα, ἡ ΓΛΩΣΣΑ στάθηκε ὁ θά ἑννοοῠμε ὅλα τὰ ἀντικείμενα ποὺ ἔχουν τὰ

λειτουργικὸς ρόλος τῶν χεριῶν εἶναι τώρα νά ἀποφασιστικὸς παράγοντας γιά τὴ γεννηση χαρακτηριστικὰ τοῦ δέντρου, καί συνεπῶς

πιάνουν, νά κρατάν, να ἐπεξεργάζονται, ἐνῶ τῆς ἀνθρώπινης κοινωνίας, γιατὶ συνεδεσε τὰ προφέροντας τὴ λεξη αὐτὴ θὰ μπορεῐ ό καθε-

τῶν ποδιῶν ἀποκλειστικὸς ρόλος εἶναι ἡ μετα- μελη τῶν ἀνθρωπίνων ὀρδῶν μὲ ἕνα δεσμὸ νας νὰ καταλαβαίνει τί ἀκριβῶς θέλουμε νά

κίνηση. Αὐτὸ καθόρισε τὴν ὄρθια στάση, που καινούργιο, ποὺ δὲν ὑπῆρχε πρὶν ο·τὴ φύση, με ποῦμε, τότε διαπιστώνουμε πὼς μὲ τὴ λέξη ὑπο-

με τὴ σειρά της ἐπέφερε μιὸι σειρά ἀπὸ σημαν- τὴν ἔννοια ὅτι εἶναι (δημιούργημα τῶν ἀνθρώ- καταστήσαμε τὸ πραγματικὸ ἀντικείμενο. Ἡ

τικες ἀλλαγὲς στὸν ὀργανισμό. Ἡ σπονδυλικη πων. Καὶ γλῶσσα θα πεῖ κατ’ ἀρχὴν ΣΥΜ- λεξη εἶναι τὸ προϊὸν τῆς ἀνθρώπινης διανο-

του στήλη ἀλλαξε σχῆμα, γιά νά εὐνοεῖται ἡ ΒΑΣΗ, ΣΥΜΦΩΝΙΑ. Προυποθετει, δηλαδή, ητικής ἐργασίας καὶ συμφωνίας, ποὺ συμβολί-

ὀρθία στάση καί σὰν ἀποτέλεσμα τῆς στάσης μιὰ κοινὴ συμφωνία στὸ ὅτι βαφτίζουμε τὰ ἀν- ζει ἕνα μέρος τοῦ πραγματικοῦ κόσμου. Ἡ

αὐτῆς ἠταν ἡ σφαιρικοποίηση τοῦ κρανίου. τικείμενα καὶτὸν κόσμο που μάς περιβάλλει μὲ λεξη στὴψ συζήτηση ὑποκαθιστᾶ τὸ πραγμα-

Ἀναπτὺχθηκαν τὰεγκεφαλικά ἡμισφαίρια κι ὀργανωμένους καί τυποποιημὲνους φθόγγους. τικὸ άντικείμενο (τὸ ἀντικείμενο κατὰ κὰποιο

ὑποχώρηοε ὁ ρινικὸς ἐγκέφαλος. Ἔτσι, δημι- Οἱ ὀργανωμενοι αὐτοὶ ἦχοι ἀποτελοῦν ἕνα τρόπο ἕγινε ὑποκείμενο). Δὲν θὰ ἐπεκταθῶ πιὸ

ουργήθηκε ἡ δυνατότητα γιὰ μιά πολυπλοκό- καινούργιο σύστημα σημάνσεως, πέρα ἀπὸ τὸ πολὺ. Ἅπλῶς ὑπενθυμίζω πὼς κάθε λεκτικὸ

τερη καί πλ()υσιότερη ἐργασία τοῦ ἐγκεφάλου, αἰσθητήριο καὶ τῶν ἀπόλυτυτν ἀντανακλαστι- σύμβολο ἐμπεριέχει ὑποχρεωτικά καὶ ἕνα συγ-

που εἰναι τὸ ὅργανο τῆς σκέψης. κῶν (δηλ. τῶν ἔνο-τίκτων), ὅπως ἀπόδειξε ὁ κινησιακὸ βάρος. Δὲν ὑπάρχει δηλαδὴ σε τε-

Ἠ δυνατότητα τῶν χεριῶν να πιάνουν καὶ μεγάλσς φυσιολόγος Ἰβάν Παυλώφ. Τὸ λε- λευταία ἀνάλυση καμιά ἀπολύτως λὲξη ποὺ νὰ

νά χρησιμοποιοῡν φυσικὰ ἀντικείμενα σὰν ὅρ- κτικὸ σύστημα σήμανσης, δηλαδὴ ἡ γλώσσα, μὴν εἶναι φορτισμὲνη μὲ ἕνα ἀντίστοιχο συγκι-

γανα προστασίας ἣ ἐπίθεσης (π.χ. ἕνα κλαρί, ἀποτέλεσε τὴν τρομακτική -ἐπανάσταση και τὸ νησιακὸ βάρος, ποὺ λειτουργεῐ ἀνάλογα μὲ τὶς

ἕνα ρόπαλο, μιὰ πέτρα), ὁδηγησαν σιγάκσιγά, βάθρο για τὴν οἰκοδόμηση τοῦ κοινωνικοῦ περιστάσεις, τὶς στιγμές, τοὺς ἀνθρώπους, τὶς

ἀπὸ τίς τυχαῐες καὶ αῠθόρμητες ἐνεργειες, σὲ συμβολαίου. διαθέσεις. Παράδειγμα. ιὈταν λέω τὴ λὲξη

πιὸ συχνες, ἐνσυνείδητες καὶ συστηματοποι- Ἡ γένεση τῆς γλώσσας εἶχε σὰ συνεπεια ελάφι, μπορεῑ νὰ φανεῖ πῶς δὲν ἓχεί σχεδὸν

ημενες ἐνεργειες. Ἀπ’ αὐτὴ τὴ στιγμή, ό ἂν· ἄπειρες ἀλλαγες. Τώρα γιὰ πρώτη φορὰ κανὲνα συγκινησιακὸ βάρος. Ἂν ὅμως τὴ λέξη

θρωπσς ἀπόκοψε τὸν ὀμφάλιο λῶρο ποὺ τὸν γεννιεται ἡ «ἰδεολσγία», ἠ ἓννοια τῆς μαγείας, αὐτὴ τὴν προφέρω μέσα σ’ ἕνα παρθένο δάσος,

συνέδεε μὲ τὸ ζῶο κι ἀρχίζει νά γίνεται ἀν- οἱ πρῶτες μεταφυσικὲς ἀντιλήψεις, οἱ πρῶτες τότε κυριολεκτικὰ θὰ ἠλεκτρίσει. Ἠ ἂντὴν πῶ

θρωπος, μὲ τὴν ἓννοια ὅτι ἀρχίζει νὰ ἀπομα- «θρησκευτικὲς» δοξασίες, μὲ τὴν ἓννοια τοῦ σ’ ἕνα συγκινητικὸ ποίημα, καί πάλι τότε θὰ

κρύνεται ἀπὸ τὸ «φυσικὸ» τρόπο ζωῆς, ποὺ ὑπερφυσικσῦ. Φυσικὰ, στὴ γένεση τῆς «θρη- προκαλεσει ἀντίστοιχα συναισθήματα. Ὁ

καθορίζεται ἀποκλειστικὰ καί ὁλοκληρωτικά σκείας» καὶ γενικὰ τῶν ὑπερφυσικῶν καὶ Παυλὼφ ἀπόδειξε πὼς τελικά δὲν ὑπάρχει κα-

ἀπὸ τὸ ἓνστικτο, κι ἀρχίζει νά δημιουργεῖ τρό- ὑπερβατικῶν δοξασιῶν, ἐπεδρασαν καὶ ἀλλοι νὲνα λεκτικὸ σὺμβολο χωρὶς νὰ προκαλεῐ μιαν

πους ΚΑΙΝΟΥΡΓΙΟΥΣ, ποὺ εἶναι (ἃς τὸ παράγοντες. Πρῶτα καὶ κύρια τὰ ὄνειρα καί οἱ ἀλφα. ὅσο ἀδιόρατη κι ἂν εἰναι. συγκινησιακὴ

ποῦμε ἓτσι) ἔξω ἀπὸ τὴ φύσι] του. Εἶναι ἐνερ- παραισθῆσεις, ποὺ δημιουργοῦνται εἴτε ἀπὸ (ιντίδριιση,

γειες ποὺ σιγὰ-σιγά ἐπινοοῦνται ἀπὸ αὐτὸν

καί χρησιμοποιοῠνται ἀποκλειστικὰ ἀπὸ αὐ-

τόν. Αὐτὴ ἡ ἀλλαγὴ στάθηκε ἕνας ἀπόφασι-

στικὸς παράγοντας για τὴν ἀνάπτυξη κοινωνι-

κῆς ζωῆς καὶ φυσικὰ γιὰ τὴ δημιουργία τῆς

γλώσσας, γιατὶ βασικὴ προϋπόθεση γιά τὴν

ὕπαρξη καὶ τὴ δημιουργία τῆς ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ

εἰναι ἡ γλώσσα, τὸ ὄργανο δηλαδὴ ἐκεῖνο μὲ τὸ

ὁποῑο μπορεῖ ἡ ὁμάδα νά ἑπικοινωνήσει καί νά

συνδεθεῖ. Νά μεταδώσει πληροφορίες, νὰ πά-

ρει πληροφορίες, καὶ τελικὰ νά φτάσει στὸ ση-

μείο να ἀποφασὶσει κοινὴ δράση ἢ κοινὴ συμ-

περιφορά.

Τὸ γεγονὸς ὅτι ὁ ἄνθρωπος ζοῡσε κοπαδια-

στά, αὐτὸ ἀκριβῶς τὸ στοιχεῖο, στάθηκε καὶ τὸ

πρῶτο βάθρο γιά τὴ δημιουργία τῆς γλώσσας.

Γιατὶ ἀπ’τὴ στιγμὴ ποὺ πολλὰ ἀτομα ζοῦν καί

κινοῦνται μαζί, πρέπει νὰ συντονίζονται ἀπα-

ραίτητα τόσο στὴν ἀντιμετώπιση τῶν κινδύ-

νων, ὅσο καὶ στὶς μετακινήσεις τους. Μιὰ

πρώτη «φυσικὴ» ὲνστικτώδης γλώσσα ὑπῆρχε,

’ ὅπως ὑπάρχει καὶ οτά ζῶα. Ἠταν οἱ διάφορες

κραυγὲς ποὺ ἒβγαζε καὶ ποὺ ὁ τόνος τους κα-

θορίζεται ἀπὸ ἀντίστοιχα συναισθήματα. Ἂν

χτυπήσει καὶ πονὲσει, οῠρλιάζει ἀπὸ πόνο, ἂν

χαρεῖ κραυγάζει ἢ γελᾶ ἀλλιῶς, ἂν πικραθεῖ

’ κλαίει, ἂν θυμώσει μουγκρίζει ἀπειλητικὰ,
ῥῖψε-ἐ( . a

στὴν ἐρωτικὴ πράξη ἀφήνει ἀλλου ε’ίδους

κραυγὲς κ.λπ. κλπ. Ὄλες αὐτὲς οἱ κραυγὲς

’ διακρίνωνται καθαρά, ἀνάλογα με τὰ αἴτια

ζ ._ ’ποὺ τὶς προκαλοῦν. καί μὲ τὸν τόνο τους, ὲκ- ·

’ φράζουν, ἀντίστοιχα, 1:660,- χαρά, λύπη,·φόβο, Λεπτομέρειᾳ ἀπὸ ὲρυθρόμορφο ἁγγεῐο τοῦ Βρύ you (490 1r.X.).