Page 138 - خدمات متقابل ایران و اسلام

‫ﺧﺎرج ﺷﺪ و ﺷﺨﺼﻴﺖ ﭘﻴﺸﻴﻦ ﺧﻮد را ﺑﺎز ﻳﺎﻓﺖ دو ﻣﺮﺗﺒﻪ راه ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺧﻮﻳﺶ را اداﻣﻪ داد و ﺑﺪﻳﻨﮕﻮﻧﻪ‬
‫اﺳﺘﻤﺮار ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ اﻳﺮان اداﻣﻪ ﻳﺎﻓﺖ‪.‬‬

‫اﻟﺒﺘﻪ در ﻣﻴﺎن ﻣﺤﻘﻘﺎن اﻳﺮاﻧﻲ و ﻏﻴﺮ اﻳﺮاﻧﻲ ﻛﺴﻲ را ﻧﻤﻲ ﺗﻮان ﻳﺎﻓﺖ ﻛﻪ اﻳﻨﮕﻮﻧﻪ اﻇﻬﺎر ﻧﻈﺮ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪ ،‬اﻳﻨﮕﻮﻧﻪ‬
‫اﻇﻬﺎر ﻧﻈﺮﻫﺎ ﻫﻤﻮاره از ﻃﺮف ﻛﺴﺎﻧﻲ ﺻﻮرت ﻣﻲﮔﻴﺮد ﻛﻪ ﮔﻔﺘﺎرﺷﺎن آب و رﻧﮓ ﺗﺒﻠﻴﻎ دارد و اﻫﻤﻴﺘﻲ ﻛﻪ‬

‫دارد در اﻳﻨﺴﺖ ﻛﻪ اﺧﻴﺮا زﻳﺎد ﺗﻜﺮار ﻣﻲﺷﻮد و ﻏﺎﻟﺒﺎ ﺗﻮأم اﺳﺖ ﺑﺎ ﺗﻌﺒﻴﺮات ادﺑﻲ و ﺗﺤﺮﻳﻚ آﻣﻴﺰ‪.‬‬
‫آﻗﺎي ﻓﺮﻳﺪون آدﻣﻴﺖ در ﻛﺘﺎب اﻣﻴﺮ ﻛﺒﻴﺮ و اﻳﺮان)‪ (1‬ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ‪:‬‬

‫دﻳﻦ اﺳﻼم ﺑﺮاي اﻳﺠﺎد ﻣﺮﻛﺰﻳﺖ‪ ،‬در ﻳﻚ ﺟﺎﻣﻌﻪ اﺑﺘﺪاﻳﻲ ﻣﺜﻞ ﻋﺮﺑﺴﺘﺎن ﻛﺎﻣﻼ ﺿﺮوري ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ دﻟﻴﻞ‬
‫ﻫﻢ ﻇﻬﻮر ﻛﺮد‪ ،‬اﻳﻦ ﻣﺬﻫﺐ ﻛﻪ ﻣﻌﺠﻮﻧﻲ ﺑﻮد از اﻓﻜﺎر و ادﻳﺎن ﺳﺎﺑﻖ آن ﺷﺒﻪ ﺟﺰﻳﺮه و ﺣﺎوي ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ دو ﭘﻬﻠﻮ‬
‫و ﻛﺸﺪار‪ ،‬ﭘﺲ از ورود ﺑﻪ اﻳﺮان ﻳﻚ اﻧﺤﺮاف ﻧﺎﮔﻬﺎﻧﻲ در ﺳﻴﺮ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ اﻳﻦ ﻛﺸﻮر وارد آورد‪ ،‬و ﺑﻪ ﻫﻤﺎن‬
‫اﻧﺪازه ﻛﻪ ﺑﺮاي ﻳﻚ اﺟﺘﻤﺎع اﺑﺘﺪاﺋﻲ ﻣﺜﻞ ﻋﺮﺑﺴﺘﺎن ﻣﻔﻴﺪ واﻗﻊ ﮔﺮدﻳﺪ‪ ،‬ﻣﻨﺸﺎ آﺛﺎر ﺷﻮم و ﻣﺨﺮﺑﻲ در اﻳﺮان‬
‫ﮔﺸﺖ‪ ،‬اﻳﺮاﻧﻴﺎن ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﻧﻮﺑﻪ ﺧﻮد ﺑﻴﻜﺎر ﻧﻨﺸﺴﺘﻨﺪ و ﻣﺪت ﺑﻬﺖ و ﺣﻴﺮت و زﻣﺎن ﺗﻤﺎﺷﺎي آﻧﺎن ﻛﻢ ﻃﻮل‬
‫ﻛﺸﻴﺪ و از ﻫﺮ ﻃﺮف ﻧﻐﻤﻪ ﻫﺎي ﻣﺨﺎﻟﻒ ﺳﺎز ﻧﻤﻮده ﻏﺎﻟﺒﺎ ﻃﺮﻳﻘﻪ و ﻣﺸﻲ ﺧﻮد را ﺑﺎ آﻳﺎت ﻧﺎﺳﺦ و ﻣﻨﺴﻮخ‬

‫ﻗﺮآن ﻣﺪﻟﻞ ﻣﻲﻛﺮدﻧﺪ‪.‬‬
‫ﭘﺎورﻗﻲ‪:‬‬

‫)‪ (1‬ﺟﻠﺪ اول‪ ،‬ﺻﻔﺤﻪ ‪74 - 75‬‬
‫‪ ...‬وﻟﻲ رﻓﺘﻪ رﻓﺘﻪ در ﻧﺘﻴﺠﻪ اﻧﺘﺸﺎر و رﺳﻮخ آن ﻗﺴﻤﺖ از ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ اﺳﻼم ﻛﻪ دﻧﻴﺎ را ﺟﻴﻔﻪ اي ﻓﺎﻧﻲ و زﻧﺪان‬
‫ﻣﻮﻣﻦ ﻣﻲداﻧﺴﺖ و رواج ﻓﻠﺴﻔﻪ ﻫﻨﺪي ﺑﺎ آن اﺻﻮل ﻣﻨﻔﻲ و ﻓﻨﺎء ﻓﻲ اﻟﻠﻬﻲ‪ ،‬ﻣﻠﺖ اﻳﺮان ﺑﻪ ﻳﻚ ﺑﻴﻌﻼﻗﮕﻲ ﺑﻪ‬
‫زﻧﺪﮔﺎﻧﻲ ﻣﺎدي ﺧﻮ ﮔﺮ ﺷﺪ ﻛﻪ ﺗﺴﻠﻲ ﺑﺨﺶ اﻧﺪﻳﺸﻪ ﭼﺎره ﺟﻮي او ﺑﻮد ﺑﺪﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻣﻲﺑﻴﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ‬
‫اﺳﻼم ﻣﺜﻞ ﮔﻨﺎه ﺷﻤﺮدن ﺟﻤﻊ ﺛﺮوت و ﻣﺎل‪ ،‬ﺗﺤﺮﻳﻢ ﺻﻨﺎﻳﻊ ﻣﺴﺘﻈﺮﻓﻪ‪ ،‬روزي را ﻣﻘﺴﻮم و ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ ﺑﺸﺮ را‬
‫ﻣﻘﺪر و ﻣﺤﺘﻮم ﺷﻤﺮدن و ﻣﺘﻮﺳﻞ ﺑﻪ ﻗﻀﺎ و ﻗﺪر ﺷﺪن‪ ،‬ﺑﺎ ﻓﻠﺴﻔﻪ اﺷﺮاق و اﺻﻮل ﺗﺼﻮف ﻛﻪ در ﺑﺪو اﻣﺮ‬
‫ﺑﺼﻮرت ﻳﻚ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻣﻨﻔﻲ از ﻃﺮف ﻣﺨﺎﻟﻔﻴﻦ اﺳﻼم ﺟﻠﻮه ﮔﺮ ﺷﺪه ﺑﻮد در ﻫﻢ آﻣﻴﺨﺖ‪ .‬اﻋﺘﻘﺎد ﺑﻪ ﻓﻠﺴﻔﻪ‬
‫ﺗﻘﺪﻳﺮ در اﻳﺮان رواج ﺑﺴﻴﺎر ﮔﺮﻓﺖ و در ﻧﺘﻴﺠﻪ آن ﺣﻴﺎت ﻣﺎدي اﻳﺮان ﺑﻪ ﭘﺮﻳﺸﺎﻧﻲ و وﻳﺮاﻧﻲ ﮔﺮاﻳﻴﺪ ﻗﻄﻊ‬
‫ﻋﻼﺋﻖ دﻧﻴﻮي‪ ،‬ﺗﻨﺒﻠﻲ‪ ،‬وﻳﺮاﻧﻪ ﻧﺸﻴﻨﻲ‪ ،‬ﺧﺮاﺑﺎﺗﻴﮕﺮي‪ ،‬ﮔﺪاﻳﻲ و درﻳﻮزﮔﻲ ﻫﻤﻪ از ﻧﺘﺎﻳﺠﻲ ﺑﻮد ﻛﻪ درﺳﺖ ﻳﺎ‬
‫ﻧﺎدرﺳﺖ از ﻣﺬﻫﺐ اﺳﻼم ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ‪ ،‬اﻳﻦ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ در اﻳﺮان روﻧﻖ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﻣﻘﺪﻣﻪ ﻳﻚ اﻧﺤﻄﺎط اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ را ﻓﺮاﻫﻢ‬

‫ﻣﻲﻧﻤﻮد‪.‬‬
‫اﻳﻦ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪه از ﻃﺮﻓﻲ ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ دﻳﻦ اﺳﻼم ﺑﺮاي اﻳﺠﺎد ﻣﺮﻛﺰﻳﺖ در ﻳﻚ ﺟﺎﻣﻌﻪ اﺑﺘﺪاﺋﻲ ﻣﺜﻞ ﻋﺮﺑﺴﺘﺎن‬

‫ﻛﺎﻣﻼ ﺿﺮوري ﺑﻮد و از ﻃﺮف دﻳﮕﺮ ﺗﻨﺒﻠﻲ‪ ،‬وﻳﺮاﻧﻪ ﻧﺸﻴﻨﻲ‪ ،‬ﺧﺮاﺑﺎﺗﻴﮕﺮي‪ ،‬ﮔﺪاﻳﻲ و درﻳﻮزﮔﻲ را ﻣﺤﺼﻮل‬
‫ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ اﺳﻼﻣﻲ ﻣﻲداﻧﺪ‪ ،‬ﭼﻄﻮر ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﻌﻠﻴﻤﺎﺗﻲ اﻳﻨﭽﻨﻴﻦ ﻗﺎدر ﺑﺎﺷﺪ ﺣﺘﻲ ﺟﺎﻣﻌﻪاي ﻣﺜﻞ‬
‫ﻋﺮﺑﺴﺘﺎن آن روز را ﻣﺮﻛﺰﻳﺖ و وﺣﺪت و ﻗﺪرت ﺑﺪﻫﺪ؟ ﺛﺎﻧﻴﺎ اﮔﺮ ﭼﻨﺎن ﺑﻮد ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻠﻞ اﺳﻼﻣﻲ‪ ،‬از اﺑﺘﺪاي ﻧﻔﻮذ‬

‫اﺳﻼم در ﻣﻴﺎن آﻧﻬﺎ‪ ،‬دﭼﺎر رﺧﻮت و ﺳﺴﺘﻲ و اﻧﺤﻄﺎط ﻣﻲﺷﺪﻧﺪ‪ ،‬در ﻛﺎر زﻧﺪﮔﻲ ﺑﻌﻨﻮان اﻳﻨﻜﻪ دﻧﻴﺎ ﺟﻴﻔﻪ‬
‫اﺳﺖ ﻻﻗﻴﺪ ﻣﻲﮔﺸﺘﻨﺪ و دﺳﺖ روي دﺳﺖ ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﻫﻤﻪ ﭼﻴﺰ را ﺣﻮاﻟﻪ ﺑﻪ ﺗﻘﺪﻳﺮ ﻣﻲﻛﺮدﻧﺪ و ﺧﻮد ﺧﺮاﺑﺎﺗﻲ‬

‫ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ‬ ‫‪137‬‬

‫‪www.nasimemotahar.com‬‬

‫ﻟﻄﻔﺎً ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ‪.‬‬