Page 178 - خدمات متقابل ایران و اسلام

‫‪ - 1‬ﻋﻘﺎﻳﺪ آرﻳﺎﻳﻲ ﻗﺒﻞ از ﻇﻬﻮر زردﺷﺖ ﭼﻪ ﺑﻮده و ﭼﻪ وﺿﻌﻲ داﺷﺘﻪ اﺳﺖ؟‬
‫‪ - 2‬زردﺷﺖ ﭼﻪ اﺻﻼﺣﺎﺗﻲ ﻛﺮد و ﭼﻪ ﺗﺤﻮﻻﺗﻲ ﺑﻪ وﺟﻮد آورد؟‬

‫‪ - 3‬دﻳﻦ زردﺷﺖ در ﻋﺼﺮﻫﺎي ﺑﻌﺪ ﺗﺎ ﻇﻬﻮر اﺳﻼم دﺳﺘﺨﻮش ﭼﻪ ﺗﺤﻮﻻت و اﻧﺤﺮاﻓﺎﺗﻲ ﺷﺪ؟‬

‫ﻋﻘﺎﻳﺪ ﺁرﻳﺎﻳﻲ ﻗﺒﻞ از زردﺷﺖ‬

‫‪ - 1‬اﻣﺎ ﻗﺴﻤﺖ اول‪ :‬ﻋﻘﺎﻳﺪ ﻃﻮاﺋﻒ آرﻳﺎ در ادوار ﻗﺪﻳﻢ ﺑﺮ ﻧﻮﻋﻲ ﻃﺒﻴﻌﺖ ﭘﺮﺳﺘﻲ ﺛﻨﻮي ﻣﺒﺘﻨﻲ ﺑﻮده اﺳﺖ‪،‬‬
‫ﻳﻌﻨﻲ اﻳﻦ ﻃﻮاﺋﻒ در آﻏﺎز ﻛﺎر ﻋﻮاﻣﻞ ﻃﺒﻴﻌﺖ را اﻋﻢ از ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﻔﻴﺪ و ﺳﻮدﺑﺨﺶ ﻳﺎ ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﻀﺮ و زﻳﺎن‬
‫ﺑﺨﺶ‪ ،‬ﻣﻲﭘﺮﺳﺘﻴﺪهاﻧﺪ‪ ،‬ﻣﺜﻼ آب‪ ،‬ﺧﺎك‪ ،‬آﺗﺶ‪ ،‬ﺑﺎران و ﻏﻴﺮه از ﻳﻚ ﻃﺮف و رﻋﺪ‪ ،‬ﺑﺮق‪ ،‬ﺻﺎﻋﻘﻪ‪ ،‬ﺟﺎﻧﻮران‬
‫زﻳﺎﻧﻜﺎر از ﻃﺮف دﻳﮕﺮ ﻣﻮرد ﭘﺮﺳﺘﺶ واﻗﻊ ﻣﻲﺷﺪهاﻧﺪ‪ ،‬ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﻔﻴﺪ ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﻪ ﻧﻈﺮﺷﺎن ﺟﻠﺐ ﺷﻮد و ﺧﻴﺮي‬
‫ﺑﺮﺳﺎﻧﻨﺪ ﭘﺮﺳﺘﺶ ﻣﻲﺷﺪهاﻧﺪ‪ ،‬و ﻋﻮاﻣﻞ ﺑﺪ ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﻪ از ﺷﺮ آﻧﻬﺎ در اﻣﺎن ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬در اﻳﻦ دوره اﻳﻦ ﻃﻮاﺋﻒ‪،‬‬
‫ﮔﻮﻳﻲ ﺑﺮاي ﺧﻮد ﻋﻮاﻣﻞ ﻃﺒﻴﻌﻲ روح و ﺷﻌﻮر و ادراك و اﺣﺴﺎﺳﺎت ﻗﺎﺋﻞ ﺑﻮدهاﻧﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﺮ ﺣﺎل ﻋﻮاﻣﻞ ﻃﺒﻴﻌﻲ‬
‫ﻛﻪ ﻣﻮرد ﭘﺮﺳﺘﺶ ﺑﻮدهاﻧﺪ در اﻳﻦ دوره دو دﺳﺘﻪ ﺑﻮدهاﻧﺪ‪ :‬ﻋﻮاﻣﻞ ﻧﻴﻚ و ﻋﻮاﻣﻞ ﺑﺪ‪ .‬ﻋﻮاﻣﻞ ﻧﻴﻚ ﺑﻪ داﻋﻲ‬

‫رﺟﺎ و ﻋﻮاﻣﻞ ﺑﺪ ﺑﻪ داﻋﻲ ﺧﻮف ﭘﺮﺳﺘﺶ ﻣﻲﺷﺪهاﻧﺪ در ﺣﻘﻴﻘﺖ از ﻫﻤﺎن آﻏﺎز ﺑﻪ ﻧﻮﻋﻲ دو ﮔﺎﻧﮕﻲ ﻣﻴﺎن‬
‫ﺧﺪاﻳﺎن ﻗﺎﺋﻞ ﺑﻮدهاﻧﺪ و ﺑﻪ دو ﮔﻮﻧﻪ آﻧﻬﺎ را ﻣﻲﭘﺮﺳﺘﻴﺪهاﻧﺪ‪.‬‬

‫در دوره ﺑﻌﺪ ﺑﺮاي ﻫﺮ ﻳﻚ از اﻳﻦ اﻧﻮاع ﻣﻔﻴﺪ ﻳﺎ ﻣﻀﺮ‪ ،‬ﺧﺪاﻳﺎن و ارﺑﺎب اﻧﻮاﻋﻲ ﻗﺎﺋﻞ ﺑﻮدهاﻧﺪ و ﺑﻪ ﺟﺎي‬
‫ﻣﻮﺟﻮدات ﻃﺒﻴﻌﻲ ﺧﺪاﻳﺎن و ارﺑﺎب اﻧﻮاع ﻣﻮرد ﭘﺮﺳﺘﺶ ﻗﺮار ﻣﻲﮔﺮﻓﺘﻪاﻧﺪ‪ :‬ﺧﺪاي آﺗﺶ‪ ،‬ﺧﺪاي ﺑﺎد‪ ،‬ﺧﺪاي‬
‫ﺑﺎران‪ ،‬ﺧﺪاي رﻋﺪ‪ ،‬ﺧﺪاي ﺻﺎﻋﻘﻪ و ﻏﻴﺮه‪ ...‬در اﻳﻦ دوره ﺧﻮد ﺧﺪاﻳﺎن ﻛﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ارواح و اﺷﺒﺎح ﺗﺼﻮر‬
‫ﻣﻲﺷﺪهاﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ دو دﺳﺘﻪ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﻣﻲﺷﺪهاﻧﺪ‪ :‬ﺧﺪاﻳﺎن ﻧﻴﻜﺨﻮاه و ﺧﻴﺮ رﺳﺎن و ﺧﺪاﻳﺎن ﺑﺪﺧﻮاه و زﻳﺎن رﺳﺎن‪،‬‬

‫ﻳﺎ ارواح ﻧﻴﻚ و ارواح ﭘﻠﻴﺪ‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ در اﻳﻦ دوره ﻧﻴﺰ ﻧﻮﻋﻲ ﺛﻨﻮﻳﺖ ﺑﺮ ﻋﻘﺎﻳﺪ آرﻳﺎﻳﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﻲﻛﺮده اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺳﻌﻴﺪ ﻧﻔﻴﺴﻲ ﻣﻲﻧﻮﻳﺴﺪ‪:‬‬

‫ﭘﺲ از آﻧﻜﻪ آرﻳﺎﻳﻴﺎن اﻳﺮان از دوره ﻣﻬﺎﺟﺮت آﺳﻮده ﺷﺪﻧﺪ و ﺷﻬﺮ ﻧﺸﻴﻦ ﮔﺮدﻳﺪﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺗﺪرﻳﺞ ﺑﻪ ﻳﻚ ﻋﺪه‬
‫ﻋﻮاﻣﻞ ﺧﻮب و ﺑﺪ‪ ،‬ﺧﻴﺮ و ﺷﺮ‪ ،‬و زﺷﺖ و‬

‫ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄ ‪‬ﻬﺮ‬ ‫‪177‬‬

‫‪www.nasimemotahar.com‬‬

‫ﻟﻄﻔﺎً ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ‪.‬‬