Page 21 - خدمات متقابل ایران و اسلام
P. 21
-2واﻛﻨﺶ ﻣﺤﺎﻓﻈﻪ ﻛﺎري.
- 3واﻛﻨﺶ ﺳﻮﺳﻴﺎﻟﻴﺴﻢ.
دو ﮔﺮاﻳﺶ ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ را ،ﻓﻼﺳﻔﻪ ﺳﻴﺎﺳﻲ ،ﻣﻨﺤﺮف از اﺻﻮل ﻳﺎ ﺿﺪ اﻧﻘﻼﺑﻲ و ﮔﺮاﻳﺶ ﺳﻮﻣﻴﻦ را ،ﻋﺪاﻟﺖ
ﻃﻠﺒﺎﻧﻪ ﺧﻮاﻧﺪهاﻧﺪ).(1
ﻧﺎﺳﻴﻮﻧﺎﻟﻴﺴﻢ ﭘﺲ از ﻓﻴﺨﺘﻪ ،ﻣﺘﻔﻜﺮاﻧﻲ ﭼﻮن ﺷﺎرل ﻣﻮراس و ﺑﺎرس را داﺷﺖ ﻛﻪ روي ﻫﻢ ،اﻓﻜﺎر و ﻋﻘﺎﻳﺪ
ﻧﺎﺳﻴﻮﻧﺎﻟﻴﺴﺘﻲ ،ﻛﺸﻮرﻫﺎي ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن اروﭘﺎ را ﺗﺪوﻳﻦ و ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻛﺮدﻧﺪ .ﻣﻮراس ،ﻓﻜﺮ"واﺣﺪ ﻣﻠﻲ ﺗﻔﻜﻴﻚ
ﻧﺎﭘﺬﻳﺮ"را ﺗﺎ آﻧﺠﺎ ﭘﻴﺶ ﺑﺮد ﻛﻪ ﺑﺮاي ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﻣﻠﺖ ﻳﻚ ﺷﺨﺼﻴﺖ واﻗﻌﻲ ﺣﺎﻛﻢ ﺑﺮ ﺷﺨﺼﻴﺖ و اراده ﻓﺮد
ﻗﺎﺋﻞ ﺷﺪ .و اﻳﻦ ﺷﺨﺼﻴﺖ ﺟﻤﻊ را در وﺟﻮد دوﻟﺖ ﭘﻴﺎده ﻛﺮد .ﻫﻤﻴﻦ ﻓﻜﺮ ﺑﻮد ﻛﻪ ﻣﻨﺸﺄ ﭘﻴﺪاﻳﺶ رژﻳﻤﻬﺎي
ﺗﻮﺗﺎﻟﻴﺘﺮ ،و ﻣﺮام ﻧﺎزي در آﻟﻤﺎن و ﻓﺎﺷﻴﺴﻢ در اﻳﺘﺎﻟﻴﺎ ﮔﺮدﻳﺪ.
از آن ﭘﺲ ،ﺳﺮاﺳﺮ ﻗﺮن ﻧﻮزدﻫﻢ ﺗﺎ ﻧﻴﻤﻪ اول ﻗﺮن ﺑﻴﺴﺘﻢ ،دوران ﻇﻬﻮر و ﺑﺮوز و ﺗﻜﺎﻣﻞ اﻓﻜﺎر ﻧﺎﺳﻴﻮﻧﺎﻟﻴﺴﺘﻲ
در ﺟﻮاﻣﻊ اروﭘﺎﻳﻲ ﮔﺮدﻳﺪ .ﮔﺮاﻳﺶ ﻫﺎي ﺳﻮﺳﻴﺎﻟﻴﺴﺘﻲ ﻳﺎ ﻣﺤﺎﻓﻈﻪ ﻛﺎري در اروﭘﺎ ،ﮔﺮﭼﻪ در زﻣﻴﻨﻪ ﻫﺎي
اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ وﺳﻴﺎﺳﻲ روي اﻓﻜﺎرروﺷﻨﻔﻜﺮان آﺛﺎرﻓﺮاواﻧﻲ ﮔﺬاﺷﺖ ﻣﻌﺬﻟﻚ رﻧﮓ ﻧﺎﺳﻴﻮﻧﺎﻟﻴﺴﺘﻲ دوﻟﺘﻬﺎي اروﭘﺎﻳﻲ
آﻧﭽﻨﺎن ﺷﺪﻳﺪ ﺑﻮد ﻛﻪ ﻫﺮﮔﻮﻧﻪ رﻧﮓ دﻳﮕﺮ را ،اﻋﻢ از رﻧﮓ ﻟﻴﺒﺮال ،رﻧﮓ ﻛﻨﺴﺮواﺗﻴﺴﻢ ﻳﺎ رﻧﮓ ﺳﻮﺳﻴﺎﻟﻴﺴﺘﻲ
ﻣﺎرﻛﺲ را ﺗﺤﺖ اﻟﺸﻌﺎع ﻗﺮار داد .ﻫﻤﻴﻦ ﻧﺎﺳﻴﻮﻧﺎﻟﻴﺴﻢ ﻣﻠﺘﻬﺎي اروﭘﺎﻳﻲ ﺑﻮد ﻛﻪ در ﺷﻜﻞ اﻓﺮاﻃﻲ ﺧﻮد ،ﺑﻪ
ﺻﻮرت ﻧﮋادﭘﺮﺳﺘﻲ وراﺳﻴﺴﻢ ﺟﻠﻮه ﻛﺮدودو ﺟﻨﮓ ﺟﻬﺎﻧﻲ را ﺑﻪ وﺟﻮد آورد .ﺑﺎﻻﺗﺮ از آن ،ﻫﻤﻴﻦ ﻧﺎﺳﻴﻮﻧﺎﻟﻴﺴﻢ
اروﭘﺎﻳﻲ ﺑﻮد ﻛﻪ ﻋﻠﻴﺮﻏﻢ ﻫﻤﻪ ﺷﻌﺎرﻫﺎي آزادي و ﺑﺮاﺑﺮي ﻧﻮع اﻧﺴﺎن ،اﺳﺘﻌﻤﺎر ﻣﻠﻞ ﺷﺮق و آﻓﺮﻳﻘﺎ و آﻣﺮﻳﻜﺎي
ﺟﻨﻮﺑﻲ را ﺗﻮﺟﻴﻪ و ﺗﺼﺪﻳﻖ ﻛﺮد ،و ﻗﺮن ﻧﻮزدﻫﻢ و ﻧﻴﻤﻪ ﻗﺮن ﺑﻴﺴﺘﻢ ﻳﺎ دوران ﺷﺪت وﺣﺪت اﺳﺘﻌﻤﺎر اروﭘﺎ
در آﺳﻴﺎ و آﻓﺮﻳﻘﺎ ﻣﺮادف و ﻫﻤﺰﻣﺎن ﺑﺎ ﺗﺠﻠﻲ و ﺗﻮﺳﻌﻪ اﻓﻜﺎر ﻧﺎﺳﻴﻮﻧﺎﻟﻴﺴﺘﻲ ﺑﻮد.
ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮔﺎن و ﻣﺤﻘﻘﺎن ﻏﺮب ،ﺑﺮ اﺳﺎس ﻫﻤﻴﻦ اﻓﻜﺎر ،ﻧﻬﻀﺖ ﻫﺎ و ﺟﻨﺒﺸﻬﺎي ﻣﻠﻲ دﻳﮕﺮ را ﻧﻴﺰ ﻧﺎﺳﻴﻮﻧﺎﻟﻴﺴﺘﻲ
ﻣﻲﺧﻮاﻧﻨﺪ و روﺷﻨﻔﻜﺮان و ﻣﺘﻔﻜﺮان ﺷﺮﻗﻲ وآﻓﺮﻳﻘﺎﻳﻲ ﻧﻴﺰ ﺑﺎ اﻟﻬﺎم و ﺗﻌﻠﻴﻢ ازﻓﺮﻫﻨﮓ ﻏﺮﺑﻲ ،اﻳﻦ ﻧﺎم و ﻋﻨﻮان
را ﺑﺮ ﺣﺮﻛﺖ ﻣﺮدم ﺧﻮد ﻣﻲﭘﺬﻳﺮﻧﺪ و ﻫﻤﺎن ﻣﻌﻴﺎرﻫﺎﻳﻲ را ﻛﻪ ﻏﺮﺑﻴﺎن ﺑﺮاي ﺟﺪاﻳﻲ و ﺗﻤﺎﻳﺰ ﻣﻠﺘﻬﺎﻳﺸﺎن ﺑﺮ
ﺷﻤﺮدهاﻧﺪ ،ﺑﺮاي ﻣﻠﺖ ﺧﻮد ﺑﺎزﮔﻮ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ .اﮔﺮ ﭼﻪ از اﻧﺘﻬﺎي ﺟﻨﮓ ﺟﻬﺎﻧﻲ دوم ﺑﻪ ﺑﻌﺪ ﻧﺎﺳﻴﻮﻧﺎﻟﻴﺴﻢ و ﻣﻠﺖ
ﺳﺘﺎﻳﻲ ﻛﺸﻮرﻫﺎي اروﭘﺎﻳﻲ ،ﻻاﻗﻞ
ﭘﺎورﻗﻲ:
1: j. j. chevalier, Les grandes oeuvres politiques troisieme partie.
ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄ ﻬﺮ 20
www.nasimemotahar.com
ﻟﻄﻔﺎً ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ.
