Page 247 - خدمات متقابل ایران و اسلام
P. 247
ﻋﻬﺪهدار ﺑﻮد و ﻋﺎﻣﻪ را از ﺧﺮﻳﺪن اﻣﻮال اﺷﺮاف ﻣﻨﻊ ﻣﻲﻛﺮد ،ﺑﺎ وﺟﻮد اﻳﻦ ﻗﻬﺮا ﺑﻌﻀﻲ ﺧﺎﻧﻮادهﻫﺎي ﻧﺠﻴﺐ
ﺑﻪ ﻣﺮور زﻣﺎن ﻣﻨﻘﺮض ﻣﻲﺷﺪﻧﺪ ...در ﻣﻴﺎن ﻃﺒﻘﺎت ﻋﺎﻣﻪ ﺗﻔﺎوﺗﻬﺎي ﺑﺎرزي ﺑﻮد ﻫﺮ ﻳﻚ از اﻓﺮاد ﻣﻘﺎﻣﻲ ﺛﺎﺑﺖ
داﺷﺖ و ﻛﺴﻲ ﻧﻤﻲﺗﻮاﻧﺴﺖ ﺑﻪ ﺣﺮﻓﻪاي ﻣﺸﻐﻮل ﺷﻮد ﻣﮕﺮ آﻧﭽﻪ از ﺟﺎﻧﺐ ﺧﺪا ﺑﺮاي آن آﻓﺮﻳﺪه ﺷﺪه ﺑﻮد).(1
آﻗﺎي ﺳﻌﻴﺪ ﻧﻔﻴﺴﻲ ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ:
از اﺧﺘﻼﻓﺎت دﻳﻨﻲ و ﻃﺮﻳﻘﺘﻲ ﻛﻪ ﺑﮕﺬرﻳﻢ ،ﭼﻴﺰي ﻛﻪ ﺑﻴﺶ از ﻫﻤﻪ در ﻣﻴﺎن ﻣﺮدم اﻳﺮان ﻧﻔﺎق اﻓﻜﻨﺪه ﺑﻮد
اﻣﺘﻴﺎز ﻃﺒﻘﺎﺗﻲ ﺑﺴﻴﺎر ﺧﺸﻨﻲ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺳﺎﺳﺎﻧﻴﺎن در اﻳﺮان ﺑﺮﻗﺮار ﻛﺮده ﺑﻮدﻧﺪ و رﻳﺸﻪ آن در ﺗﻤﺪﻧﻬﺎي)اﻳﺮاﻧﻲ(
ﭘﻴﺸﻴﻦ ﺑﻮده ،اﻣﺎ در دوره ﺳﺎﺳﺎﻧﻲ ﺑﺮ ﺳﺨﺘﮕﻴﺮي اﻓﺰوده ﺑﻮدﻧﺪ .در درﺟﻪ اول ﻫﻔﺖ ﺧﺎﻧﻮاده اﺷﺮاف و ﭘﺲ از
اﻳﺸﺎن ﻃﺒﻘﺎت ﭘﻨﺠﮕﺎﻧﻪ اﻣﺘﻴﺎزاﺗﻲ داﺷﺘﻨﺪ و ﻋﺎﻣﻪ ﻣﺮدم از آن ﻣﺤﺮوم ﺑﻮدﻧﺪ ﺗﻘﺮﻳﺒﺎ ﻣﺎﻟﻜﻴﺖ اﻧﺤﺼﺎر ﺑﻪ آن
ﻫﻔﺖ ﺧﺎﻧﻮاده)ﻫﻔﺖ ﻓﺎﻣﻴﻞ( داﺷﺖ اﻳﺮان ﺳﺎﺳﺎﻧﻲ ﻛﻪ از ﻳﻚ ﺳﻮ ﺑﻪ رود ﺟﻴﺤﻮن و ﺳﻮي دﻳﮕﺮ ﺑﻪ ﻛﻮﻫﻬﺎي
ﻗﻔﻘﺎز و رود ﻓﺮات ﻣﻲﭘﻴﻮﺳﺖ ،ﻧﺎﭼﺎر ﺣﺪود ﺻﺪ و ﭼﻬﻞ ﻣﻴﻠﻴﻮن ﺟﻤﻌﻴﺖ داﺷﺘﻪ اﺳﺖ .اﮔﺮ ﻋﺪه اﻓﺮاد ﻫﺮ
ﻳﻚ از ﻫﻔﺖ ﺧﺎﻧﺪان را ﺻﺪ ﻫﺰار ﺗﻦ ﺑﮕﻴﺮﻳﻢ ،ﺷﻤﺎره اﻳﺸﺎن ﺑﻪ ﻫﻔﺘﺼﺪ ﻫﺰار ﻧﻔﺮ ﻣﻲرﺳﺪ ،و اﮔﺮ ﻓﺮض ﻛﻨﻴﻢ
ﻛﻪ ﻣﺮزﺑﺎﻧﺎن و دﻫﮕﺎﻧﺎن ﻛﻪ اﻳﺸﺎن ﻧﻴﺰ ﺗﺎ اﻧﺪازهاي از ﺣﻖ ﻣﺎﻟﻜﻴﺖ ﺑﻬﺮه ﻣﻨﺪ ﺑﻮدهاﻧﺪ ﻧﻴﺰ ﻫﻔﺘﺼﺪ ﻫﺰار ﻧﻔﺮ
ﻣﻲﺷﺪهاﻧﺪ ﺗﻘﺮﻳﺒﺎ از اﻳﻦ ﺻﺪ و ﭼﻬﻞ ﻣﻴﻠﻴﻮن ،ﻳﻚ ﻣﻴﻠﻴﻮن و ﻧﻴﻢ ﺣﻖ ﻣﺎﻟﻜﻴﺖ داﺷﺘﻪ و دﻳﮕﺮان ﻫﻤﻪ از اﻳﻦ
ﺣﻖ ﻃﺒﻴﻌﻲ ﺧﺪاداد ﻣﺤﺮوم ﺑﻮدهاﻧﺪ ﻧﺎﭼﺎر ﻫﺮ آﻳﻴﻦ ﺗﺎزهاي ﻛﻪ اﻳﻦ اﻣﺘﻴﺎزات ﻧﺎروا رااز ﻣﻴﺎن ﻣﻲﺑﺮد و ﺑﺮاﺑﺮي
ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﻲﻛﺮد و ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻠﻴﻮﻧﻬﺎ ﻣﺮدم ﻧﺎﻛﺎم ﺣﻖ ﻣﺎﻟﻜﻴﺖ ﻣﻲداد و اﻣﺘﻴﺎزات ﻃﺒﻘﺎﺗﻲ را از ﻣﻴﺎن ﻣﻲﺑﺮد ،ﻫﻤﻪ
ﻣﺮدم ﺑﺎ ﺷﻮر و ﻫﻴﺠﺎن ﺑﺪان ﻣﻲﮔﺮوﻳﺪﻧﺪ).(2
در ﺷﺎﻫﻨﺎﻣﻪ ﻓﺮدوﺳﻲ ﻛﻪ ﻣﻨﺎﺑﻌﺶ ﻫﻤﻪ اﻳﺮاﻧﻲ و زردﺷﺘﻲ اﺳﺖ داﺳﺘﺎن ﻣﻌﺮوﻓﻲ آﻣﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻃﻮر
واﺿﺢ ﻧﻈﺎم ﻃﺒﻘﺎﺗﻲ ﻋﺠﻴﺐ و ﻃﺒﻘﺎت ﺑﺴﺘﻪ و ﻣﻘﻔﻞ آن دوره را
ﭘﺎورﻗﻲ:
) (1اﻳﺮان در زﻣﺎن ﺳﺎﺳﺎﻧﻴﺎن ،ﺻﻔﺤﺎت 341 .- 339
) (2ﺗﺎرﻳﺦ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ اﻳﺮان ،ﺟﻠﺪ دوم ،ﺻﻔﺤﻪ 25 .- 24
ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬﺮ 246
www.nasimemotahar.com
ﻟﻄﻔﺎً ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ.
