Page 271 - خدمات متقابل ایران و اسلام
P. 271
وﺟﻮد اﻳﻦ از ﻓﺤﻮاي ﺗﺎرﻳﺦ ﻣﻴﺘﻮان ﻓﻬﻤﻴﺪ ﻛﻪ آﺛﺎر ادﺑﻲ در ادوار ﻗﺪﻳﻢ داﻣﻨﻪ ﺑﺴﻴﺎر وﺳﻴﻊ ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﻠﻜﻪ ﺗﺎ
ﺣﺪي ﻣﺨﺼﻮص درﺑﺎرﻳﺎن و روﺣﺎﻧﻴﺎن ﺑﻮده اﺳﺖ ،و ﭼﻮن در اواﺧﺮ دوره ﺳﺎﺳﺎﻧﻲ اﺧﻼق و زﻧﺪﮔﺎﻧﻲ اﻳﻦ دو
ﻃﺒﻘﻪ ﻳﻌﻨﻲ درﺑﺎرﻳﺎن و روﺣﺎﻧﻴﺎن ﺑﺎ وﻓﻮر ﻓﺘﻨﻪ و ﻓﺴﺎد درﺑﺎر و ﻇﻬﻮر ﻣﺬاﻫﺐ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن در دﻳﻦ ﻓﺎﺳﺪ ﺷﺪه
ﺑﻮد ،ﻟﻬﺬا ﻣﻴﺘﻮان ﮔﻔﺖ اوﺿﺎع ادﺑﻲ اﻳﺮان ﻧﻴﺰ در ﻫﻨﮕﺎم ﻇﻬﻮر اﺳﻼم درﺧﺸﺎن ﻧﺒﻮده و ﺑﻮاﺳﻄﻪ ﻓﺴﺎد اﻳﻦ دو
ﻃﺒﻘﻪ ،ادﺑﻴﺎت ﻧﻴﺰ رو ﺑﻪ ﺳﻮي اﻧﺤﻄﺎط ﻣﻴﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ".
راﺑﻌﺎ اﻳﻦ ﭘﺰﺷﻚ ﻣﺤﺘﺮم ﻛﻪ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻋﺪهاي دﻳﮕﺮ ﻃﻮﻃﻲ وار ﻣﻴﮕﻮﻳﻨﺪ"ﻓﺎﺗﺤﻴﻦ ﻋﺮب ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪ ﻣﻠﻲ ﻣﺎ را آﺗﺶ
زدﻧﺪ و ﺗﻤﺎم ﺗﺎﺳﻴﺴﺎت ﻋﻠﻤﻲ ﻣﺎ را ﺑﺮ ﺑﺎد دادﻧﺪ"ﺑﻬﺘﺮ ﺑﻮد ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻴﻔﺮﻣﻮدﻧﺪ ﻛﻪ آن ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪ ﻣﻠﻲ در ﻛﺠﺎ
ﺑﻮده؟ در ﻫﻤﺪان ﺑﻮده؟ در اﺻﻔﻬﺎن ﺑﻮده؟ در ﺷﻴﺮاز ﺑﻮده؟ در آذرﺑﺎﻳﺠﺎن ﺑﻮده؟ در ﻧﻴﺸﺎﺑﻮر ﺑﻮده؟ در
ﺗﻴﺴﻔﻮن ﺑﻮده در آﺳﻤﺎن ﺑﻮده؟ در زﻳﺮ زﻣﻴﻦ ﺑﻮده؟ در ﻛﺠﺎ ﺑﻮده اﺳﺖ؟ ﭼﮕﻮﻧﻪ اﺳﺖ ﻛﻪ اﻳﺸﺎن و ﻛﺴﺎﻧﻲ
دﻳﮕﺮ ﻣﺎﻧﻨﺪ اﻳﺸﺎن ﻛﻪ اﻳﻦ ﺟﻤﻠﻪﻫﺎ را ﺗﻜﺮار ﻣﻴﻔﺮﻣﺎﻳﻨﺪ از ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪاي ﻣﻠﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ آﺗﺶ ﻛﺸﻴﺪه ﺷﺪ اﻃﻼع
دارﻧﺪ اﻣﺎ از ﻣﺤﻞ آن اﻃﻼع ﻧﺪارﻧﺪ؟
ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ در ﻫﻴﭻ ﻣﺪرﻛﻲ ﭼﻨﻴﻦ ﻣﻄﻠﺒﻲ ذﻛﺮ ﻧﺸﺪه و ﺑﺎ وﺟﻮد اﻳﻨﻜﻪ ﺟﺰﺋﻴﺎت ﺣﻮادث ﻓﺘﻮﺣﺎت اﺳﻼﻣﻲ در
اﻳﺮان و روم ﺿﺒﻂ ﺷﺪه ﻧﺎﻣﻲ از ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪاي در اﻳﺮان اﻋﻢ از اﻳﻨﻜﻪ ﺑﻪ آﺗﺶ ﻛﺸﻴﺪه ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ و ﻳﺎ ﺑﻪ آﺗﺶ
ﻛﺸﻴﺪه ﻧﺸﺪه ﺑﺎﺷﺪ در ﻫﻴﭻ ﻣﺪرﻛﻲ ﺗﺎرﻳﺨﻲ وﺟﻮد ﻧﺪارد ،ﺑﻠﻜﻪ ﻣﺪارك ﺧﻼف آﻧﺮا ﺛﺎﺑﺖ ﻣﻲﻛﻨﺪ ،ﻣﺪارك
ﻣﻴﮕﻮﻳﻨﺪ ﻛﻪ در ﺣﻮزه زردﺷﺘﻲ ﻋﻼﻗﻪاي ﺑﻪ ﻋﻠﻢ و ﻛﺘﺎﺑﺖ ﻧﺒﻮده اﺳﺖ .ﺟﺎﺣﻆ ،ﻫﺮ ﭼﻨﺪ ﻋﺮب اﺳﺖ ،وﻟﻲ
ﺗﻌﺼﺐ ﻋﺮﺑﻲ ﻧﺪارد ﺑﻪ دﻟﻴﻞ اﻳﻨﻜﻪ ﻋﻠﻴﻪ ﻋﺮب زﻳﺎد ﻧﻮﺷﺘﻪ اﺳﺖ و ﻣﺎ ﻋﻦ ﻗﺮﻳﺐ از او ﻧﻘﻞ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻛﺮد وي
در ﻛﺘﺎب اﻟﻤﺤﺎﺳﻦ و اﻻﺿﺪاد) (1ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ" :اﻳﺮاﻧﻴﺎن ﻋﻼﻗﻪ زﻳﺎدي ﺑﻪ ﻧﻮﺷﺘﻦ ﻛﺘﺎب ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ ،ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﻪ
ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﻋﻼﻗﻤﻨﺪ ﺑﻮدﻧﺪ"در ﻛﺘﺎب"ﺗﻤﺪن اﻳﺮاﻧﻲ ﺑﻪ ﻗﻠﻢ ﺟﻤﻌﻲ از ﺧﺎورﺷﻨﺎﺳﺎن) (2ﺗﺼﺮﻳﺢ ﻣﻴﻜﻨﺪ ﺑﻪ ﻋﺪم
رواج ﻧﻮﺷﺘﻦ در ﻣﺬﻫﺐ زردﺷﺖ در ﻋﻬﺪ ﺳﺎﺳﺎﻧﻲ.
ﻣﺤﻘﻘﺎن اﺗﻔﺎق ﻧﻈﺮ دارﻧﺪ ﺣﺘﻲ ﺗﻜﺜﻴﺮ ﻧﺴﺦ اوﺳﺘﺎ ﻣﻤﻨﻮع و ﻣﺤﺪود ﺑﻮد .ﻇﺎﻫﺮا
ﭘﺎورﻗﻲ:
) (1ﺻﻔﺤﻪ .4
) (2ﺻﻔﺤﻪ .187
ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄ ﻬﺮ 270
www.nasimemotahar.com
ﻟﻄﻔﺎً ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ.
