Page 273 - خدمات متقابل ایران و اسلام
P. 273
اﻓﺮاد وﺟﻮد داﺷﺘﻪ اﺳﺖ و ﺷﺎﻳﺪ ﺗﺎ دو ﺳﻪ ﻗﺮن ﺑﻌﺪ از ﻓﺘﺢ اﻳﺮان ﻫﻢ ﻧﮕﻬﺪاري ﻣﻴﺸﺪه اﺳﺖ ،وﻟﻲ ﺑﻌﺪ از
ﻓﺘﺢ اﻳﺮان و اﺳﻼم اﻳﺮاﻧﻴﺎن و رواج ﺧﻂ ﻋﺮﺑﻲ و ﻓﺮاﻣﻮش ﺷﺪن ﺧﻂ ﭘﻬﻠﻮي ﻛﻪ آن ﻛﺘﺎﺑﻬﺎ ﺑﻪ آن ﺧﻂ ﺑﻮده
اﺳﺖ ،آن ﻛﺘﺎﺑﻬﺎ ﺑﺮاي اﻛﺜﺮﻳﺖ ﻗﺮﻳﺐ ﺑﻪ اﺗﻔﺎق ﻣﺮدم ﺑﻼاﺳﺘﻔﺎده ﺑﻮده و ﺗﺪرﻳﺠﺎ از ﺑﻴﻦ رﻓﺘﻪ اﺳﺖ .اﻣﺎ اﻳﻨﻜﻪ
ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪ ﻳﺎ ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪﻫﺎﺋﻲ ﺑﻮده و ﺗﺎﺳﻴﺴﺎت ﻋﻠﻤﻲ وﺟﻮد داﺷﺘﻪ اﺳﺖ و اﻋﺮاب ﻓﺎﺗﺢ ﻫﻨﮕﺎم ﻓﺘﺢ اﻳﺮان آﻧﻬﺎ را
ﺑﻪ ﻋﻤﺪ از ﺑﻴﻦ ﺑﺮده ﺑﺎﺷﻨﺪ اﻓﺴﺎﻧﻪاي ﺑﻴﺶ ﻧﻴﺴﺖ.
اﺑﺮاﻫﻴﻢ ﭘﻮر داود ،ﻛﻪ درﺟﻪ ﺣﺴﻦ ﻧﻴﺘﺶ روﺷﻦ اﺳﺖ و ﺑﻪ ﻗﻮل ﻣﺮﺣﻮم ﻗﺰوﻳﻨﻲ ﺑﺎ ﻋﺮب و ﻫﺮ ﭼﻪ از ﻧﺎﺣﻴﻪ
ﻋﺮب اﺳﺖ"دﺷﻤﻦ"اﺳﺖ ،دﺳﺖ و ﭘﺎ ﻛﺮده از ﮔﻮﺷﻪ و ﻛﻨﺎر ﺗﺎرﻳﺦ ﻗﺮاﺋﻨﻲ ﺑﻴﺎﺑﺪ و آن ﻗﺮاﺋﻦ را ﻛﻪ ﺣﺘﻲ ﻧﺎم
ﻗﺮﻳﻨﻪ ﻧﻤﻴﺘﻮان روي آﻧﻬﺎ ﮔﺬاﺷﺖ)اﺣﻴﺎﻧﺎ ﺑﺎ ﺗﺤﺮﻳﻒ در ﻧﻘﻞ( ﺑﻪ ﻋﻨﻮان"دﻟﻴﻞ"ﺑﺮ ﻛﺘﺎﺑﺴﻮزي اﻋﺮاب ﻓﺎﺗﺢ در
اﻳﺮان و ﺑﺮ ﺑﺎد دادن ﺗﺎﺳﻴﺴﺎت ﻋﻠﻤﻲ ﺑﻪ ﻛﺎر ﺑﺒﺮد .ﺑﻌﺪ از او و ﺗﺤﺖ ﺗﺎﺛﻴﺮ او اﻓﺮادي ﻛﻪ ﻻاﻗﻞ از ﺑﻌﻀﻲ از
آﻧﻬﺎ اﻧﺘﻈﺎر ﻧﻤﻴﺮود ﻛﻪ ﺗﺤﺖ ﺗﺎﺛﻴﺮ اﻳﻦ ﻣﻮﻫﻮم ﻗﺮار ﮔﻴﺮﻧﺪ از او ﭘﻴﺮوي ﻛﺮدهاﻧﺪ.
ﻣﺮﺣﻮم دﻛﺘﺮ ﻣﻌﻴﻦ از آن ﺟﻤﻠﻪ اﺳﺖ) (1ﻣﺮﺣﻮم دﻛﺘﺮ ﻣﻌﻴﻦ در ﻛﺘﺎب ﻣﺰدﻳﺴﻨﺎ و ادب ﻓﺎرﺳﻲ آﻧﺠﺎ ﻛﻪ
ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺣﻤﻠﻪ ﻋﺮب ﺑﻪ اﻳﺮان را ذﻛﺮ ﻣﻴﻜﻨﺪ ﻣﺘﻌﺮض اﻳﻦ ﻣﻄﻠﺐ ﺷﺪه و ﺑﻴﺸﺘﺮ آﻧﭽﻪ آورده از ﭘﻮرداود اﺳﺖ.
آﻧﭽﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان دﻟﻴﻞ ذﻛﺮ ﻛﺮده ﻋﺒﺎرت اﺳﺖ از:
- 1ﺳﺮﺟﺎن ﻣﻠﻜﻢ اﻧﮕﻠﻴﺴﻲ در ﺗﺎرﻳﺨﺶ اﻳﻦ ﻗﻀﻴﻪ را ذﻛﺮ ﻛﺮده اﺳﺖ.
- 2در ﺟﺎﻫﻠﻴﺖ ﻋﺮب ،ﻣﻘﺎرن ﻇﻬﻮر اﺳﻼم ﻣﺮدم ﺑﻴﺴﻮاد و اﻣﻲ ﺑﻮدﻧﺪ ،ﻣﻄﺎﺑﻖ ﻧﻘﻞ واﻗﺪي در ﻣﻜﻪ ﻣﻘﺎرن
ﺑﻌﺜﺖ ﺣﻀﺮت رﺳﻮل ﻓﻘﻂ 17ﺗﻦ از ﻗﺮﻳﺶ ﺑﺎ ﺳﻮاد ﺑﻮدﻧﺪ ،آﺧﺮﻳﻦ ﺷﺎﻋﺮ ﺑﺪوي ﻋﺮب"ذواﻟﺮﻣﻪ"ﺑﺎﺳﻮاد ﺑﻮدن
ﺧﻮد را ﭘﻨﻬﺎن ﻣﻴﻜﺮد و ﻣﻴﮕﻔﺖ ﻗﺪرت ﻧﻮﺷﺘﻦ در ﻣﻴﺎن ﻣﺎ ﺑﻲ ادﺑﻲ ﺷﻤﺮده ﻣﻴﺸﻮد).(2
- 3ﺟﺎﺣﻆ در ﻛﺘﺎب اﻟﺒﻴﺎن و اﻟﺘﺒﻴﻴﻦ ﻧﻘﻞ ﻛﺮده ﻛﻪ روزي ﻳﻜﻲ از اﻣﺮاء ﻗﺒﻴﻠﻪ ﻗﺮﻳﺶ ﻛﻮدﻛﻲ را دﻳﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ
ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻛﺘﺎب ﺳﻴﺒﻮﻳﻪ ﻣﺸﻐﻮل اﺳﺖ ،ﻓﺮﻳﺎد ﺑﺮآورد ﻛﻪ"ﺷﺮم ﺑﺮ ﺗﻮ ﺑﺎد ،اﻳﻦ ﺷﻐﻞ آﻣﻮزﮔﺎران و ﮔﺪاﻳﺎن
اﺳﺖ"در آن روزﮔﺎر آﻣﻮزﮔﺎري ﻳﻌﻨﻲ ﺗﻌﻠﻴﻢ اﻃﻔﺎل در ﻣﻴﺎن ﻋﺮب ﺑﺴﻴﺎر ﺧﻮار ﺑﻮد زﻳﺮا ﺣﻘﻮق
ﭘﺎورﻗﻲ:
) (1ﻣﺮﺣﻮم دﻛﺘﺮ ﻣﻌﻴﻦ ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﻛﺘﺎب ﺧﺪﻣﺎت ﻣﺘﻘﺎﺑﻞ ﺗﺎﻟﻴﻒ ﻣﻴﺸﺪ) (1349ﺑﻪ ﺣﺎل ﺳﻜﺘﻪ و در ﻗﻴﺪ
ﺣﻴﺎت ﺑﻮد و اﻛﻨﻮن ﻛﻪ اﻳﻦ ﻓﺼﻞ ﻳﻌﻨﻲ ﻓﺼﻞ ﻛﺘﺎﺑﺴﻮزي اﻟﺤﺎق ﻣﻲﺷﻮد) 7 (1357ﺳﺎل اﺳﺖ ﻛﻪ در
ﮔﺬﺷﺘﻪ اﺳﺖ .ﻏﻔﺮاﷲ ﻟﻪ
) (2ﻧﻘﻞ از ﺗﺠﻠﻴﺎت اﻳﺮاﻧﻲ ،ص 36و .37
ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬﺮ 272
www.nasimemotahar.com
ﻟﻄﻔ ًﺎ ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ.
