Page 502 - خدمات متقابل ایران و اسلام
P. 502
ﻫﻨﺪﺳﻪ و ﻫﻴﺌﺖ ﻧﻮﺷﺘﻪ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻏﺎﻟﺒﺎ ،ﻃﺒﻖ ﻣﻌﻤﻮل آن زﻣﺎن ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺣﺎﺷﻴﻪ و ﻳﺎ ﺣﺎﺷﻴﻪ ﺑﺮ ﺣﺎﺷﻴﻪ
اﺳﺖ از ﻗﺒﻴﻞ ﺣﺎﺷﻴﻪ ﺑﺮ ﺷﺮح ﻣﻮاﻗﻒ و ﺷﺮح ﻣﻄﺎﻟﻊ و ﺷﺮح ﺷﻤﺴﻴﻪ و ﺷﺮح ﻫﺪاﻳﻪ ﻣﻴﺒﺪي و ﺣﺎﺷﻴﻪ ﻋﻼﻣﻪ
دواﻧﻲ ﺑﺮ ﺷﺮح ﺗﺠﺮﻳﺪ و ﺣﺎﺷﻴﻪ ﺳﻴﺪ ﺻﺪر ﺑﺮ آن ﻛﺘﺎب و ﺷﺮح ﭼﻐﻤﻴﻨﻲ و ﺷﺮح ﺗﺬﻛﺮه ﺧﻮاﺟﻪ در ﻫﻴﺌﺖ و
ﺗﺤﺮﻳﺮ اﻗﻠﻴﺪس در ﻫﻨﺪﺳﻪ و ﺑﻴﺴﺖ ﺑﺎب در اﺳﻄﺮﻻب ،ﺗﺎرﻳﺦ وﻓﺎﺗﺶ را ﻧﻤﻲداﻧﻴﻢ).(1
ﻃﺒﻘﻪ ﺑﻴﺴﺘﻢ
- 1ﻣﻼ ﻋﺒﺪاﷲ ﻳﺰدي ﺻﺎﺣﺐ ﺣﺎﺷﻴﻪ ﻣﻌﺮوف ﺑﺮ ﻣﻨﻄﻖاﻟﺘﻬﺬﻳﺐ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺣﺎﺷﻴﻪ ﻣﻼﻋﺒﺪاﷲ ﻣﻌﺮوف و ﻛﺘﺎب
درﺳﻲ ﻃﻼب در ﻣﻨﻄﻖ اﺳﺖ .ﺑﻌﻀﻲ ﻣﺪﻋﻲ ﺷﺪهاﻧﺪ ﻛﻪ از ﻋﻠﻮم ﺷﺮﻋﻴﻪ ﺑﻲاﻃﻼع ﺑﻮده اﺳﺖ ،وﻟﻲ ﺑﺮﻋﻜﺲ،
ﻫﻢ ﻓﻘﻴﻪ ﺑﻮده و ﻫﻢ اﻫﻞ ﻣﻌﻘﻮل ،ﺧﺼﻮﺻﺎ ﻣﻨﻄﻖ .در ﺷﻴﺮاز ﻧﺰد ﺟﻤﺎلاﻟﺪﻳﻦ ﻣﺤﻤﻮد ﺳﺎﺑﻖاﻟﺬﻛﺮ و اﻣﻴﺮ
ﻏﻴﺎثاﻟﺪﻳﻦ دﺷﺘﻜﻲ ﺗﺤﺼﻴﻞ ﻛﺮده اﺳﺖ در آﺧﺮ ﻋﻤﺮ ﺑﻪ ﻋﺮاق رﻓﺘﻪ و ﻣﺠﺎور ﺷﺪه و در ﻫﻤﺎﻧﺠﺎ در ﺳﺎل
981درﮔﺬﺷﺘﻪ اﺳﺖ).(2
- 2ﻣﻼﺣﺒﻴﺐاﷲ ﺑﺎﻏﻨﻮي ﺷﻴﺮازي ﻣﻌﺮوف ﺑﻪ ﻣﻼﻣﻴﺮزاﺟﺎن و ﻓﺎﺿﻞ ﺑﺎﻏﻨﻮي .ﺷﺎﮔﺮد ﺟﻤﺎلاﻟﺪﻳﻦ ﻣﺤﻤﻮد
ﺑﻮده و ﭼﻨﺪ ﺣﺎﺷﻴﻪ و ﺷﺮح از ﻋﻼﻣﻪ دواﻧﻲ را ﺣﺎﺷﻴﻪ ﻛﺮده اﺳﺖ در ﺳﺎل 994درﮔﺬﺷﺘﻪ اﺳﺖ .در
ﻃﺒﻴﻌﻴﺎت ﺷﺮح ﻣﻨﻈﻮﻣﻪ ﺳﺒﺰواري از او ﺑﺎ ﻋﻨﻮان)ﻓﺎﺿﻞ ﺑﺎﻏﻨﻮي( ذﻛﺮي ﺑﻪ ﻣﻴﺎن آﻣﺪه اﺳﺖ.
- 3ﺷﻤﺲاﻟﺪﻳﻦ ﻣﺤﻤﺪ ﺧﻔﺮي ﺷﻴﺮازي ،ﺷﺎﮔﺮد اﻣﻴﺮ ﻏﻴﺎثاﻟﺪﻳﻦ ﻣﻨﺼﻮر ﺑﻮده اﺳﺖ و ﻇﺎﻫﺮا ﺣﻮزه درس
ﻋﻼﻣﻪ دواﻧﻲ و ﺳﻴﺪ ﺻﺪراﻟﺪﻳﻦ دﺷﺘﻜﻲ را ﻧﻴﺰ درك ﻛﺮده اﺳﺖ ﺷﺮح ﺗﺠﺮﻳﺪ و ﺷﺮح ﺣﻜﻤﺔاﻟﻌﻴﻦ را ﺣﺎﺷﻴﻪ
زده و رﺳﺎﻟﻪاي ﺗﺤﺖ ﻋﻨﻮان اﺛﺒﺎت اﻟﻮاﺟﺐ دارد .ﻣﺮد دﻗﻴﻖاﻟﻨﻈﺮي ﺑﻮده اﺳﺖ ،ﺻﺪراﻟﻤﺘﺄﻟﻬﻴﻦ در ﺟﻠﺪ
اول اﺳﻔﺎر ﻣﻄﺎﻟﺒﻲ از او ﻧﻘﻞ ﻛﺮده و ﻣﻮرد ﺑﺤﺚ ﻗﺮار داده اﺳﺖ .ﺧﻔﺮي را ﻣﻲﺗﻮان از ﻃﺒﻘﻪ ﻧﻮزدﻫﻢ ﻫﻢ ﺑﻪ
ﺷﻤﺎر آورد ﻳﻌﻨﻲ او از ﺟﻮاﻧﺴﺎﻻن ﻃﺒﻘﻪ ﻧﻮزدﻫﻢ و ﻛﻬﻨﺴﺎﻻن ﻃﺒﻘﻪ ﺑﻴﺴﺘﻢ ﺑﻮده اﺳﺖ وي در ﺳﺎل 957ﻳﺎ
935درﮔﺬﺷﺘﻪ اﺳﺖ.
ﭘﺎورﻗﻲ:
) (1روﺿﺎت اﻟﺠﻨﺎت ﺻﻔﺤﻪ 186 .- 185
) (2ﻫﻤﺎن ،ص358 .
ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬﺮ 501
www.nasimemotahar.com
ﻟﻄﻔ ًﺎ ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ.
