Page 497 - خدمات متقابل ایران و اسلام

‫داﺷﺘﻪ و در ﻓﻠﺴﻔﻪ ﺷﺎﮔﺮدان ﺑﺴﻴﺎر ﺗﺮﺑﻴﺖ ﻛﺮده و در ﻧﮕﻬﺪاري و اﻧﺘﻘﺎل ﻋﻠﻮم ﻋﻘﻠﻲ ﺑﻪ ﻧﺴﻠﻬﺎي ﺑﻌﺪ ﻧﻘﺶ‬
‫ﻣﺆﺛﺮي داﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﻣﺤﻘﻖ ﺷﺮﻳﻒ آﺛﺎر و ﺗﺄﻟﻴﻔﺎت ﻓﺮاوان دارد و ﻫﻤﻪ ﭘﺮﻓﺎﻳﺪه اﺳﺖ و ﺑﻪ ﻗﻮل ﻗﺎﺿﻲ ﻧﻮراﷲ‬

‫ﻫﻤﻪ ﻋﻠﻤﺎء اﺳﻼﻣﻲ ﺑﻌﺪ از ﻣﻴﺮ ﺳﻴﺪ ﺷﺮﻳﻒ ﻃﻔﻴﻠﻲ و ﻋﻴﺎل اﻓﺎدات اوﻳﻨﺪ‪ .‬ﺗﺄﻟﻴﻔﺎت ﻣﻴﺮ‪ ،‬ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﻪ ﺻﻮرت‬
‫ﺗﻌﻠﻴﻘﺎت و ﺷﺮوح اﺳﺖ‪ .‬از ﻗﺒﻴﻞ ﺣﺎﺷﻴﻪ ﺑﺮ ﺷﺮح ﺣﻜﻤﺔاﻟﻌﻴﻦ در ﻓﻠﺴﻔﻪ ﺣﺎﺷﻴﻪ ﺷﺮح ﻣﻄﺎﻟﻊ در ﻣﻨﻄﻖ‪،‬‬
‫ﺣﺎﺷﻴﻪ ﺷﻤﺴﻴﻪ در ﻣﻨﻄﻖ‪ ،‬ﺣﺎﺷﻴﻪ ﻣﻄﻮل ﺗﻔﺘﺎزاﻧﻲ در ﻋﻠﻢ ﻓﺼﺎﺣﺖ و ﺑﻼﻏﺖ‪ ،‬ﺷﺮح ﻣﻔﺘﺎح اﻟﻌﻠﻮم ﺳﻜﺎﻛﻲ‬
‫در اﻳﻦ ﻋﻠﻢ‪ ،‬ﺣﺎﺷﻴﻪ ﺑﺮ ﻛﺸﺎف زﻣﺨﺸﺮي ﻛﻪ ﺗﻔﺴﻴﺮي اﺳﺖ ﻣﺸﺘﻤﻞ ﺑﺮ ﻧﻜﺎت ﻋﻠﻢ ﺑﻼﻏﺖ‪ ،‬و ﺷﺮح ﻣﻮاﻗﻒ‬

‫ﻋﻀﺪي در ﻛﻼم‪.‬‬
‫از ﻛﺘﺐ ﻣﻌﺮوف ﻣﻴﺮ‪ ،‬ﻳﻜﻲ ﺗﻌﺮﻳﻔﺎت اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻨﺎم ﺗﻌﺮﻳﻔﺎت ﺟﺮﺟﺎﻧﻲ ﻣﻌﺮوف اﺳﺖ و دﻳﮕﺮ ﻛﺒﺮا در ﻣﻨﻄﻖ‬
‫اﺳﺖ ﺑﻪ ﻓﺎرﺳﻲ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﻣﺒﺘﺪﻳﺎن ﻧﻮﺷﺘﻪ و دﻳﮕﺮ ﺻﺮف ﻣﻴﺮ اﺳﺖ ﺑﻪ ﻓﺎرﺳﻲ در ﻋﻠﻢ ﺻﺮف ﻛﻪ از زﻣﺎن‬

‫ﺧﻮدش ﺗﺎﻛﻨﻮن ﻛﺘﺎب درﺳﻲ ﻣﺒﺘﺪﻳﺎن ﻃﻼب ﺑﻮده اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻣﻴﺮﺳﻴﺪ ﺷﺮﻳﻒ ﺷﺎﮔﺮد ﻗﻄﺐاﻟﺪﻳﻦ رازي ﺳﺎﺑﻖاﻟﺬﻛﺮ اﺳﺖ‪ ،‬ﮔﺮﭼﻪ اﻫﻞ ﺟﺮﺟﺎن اﺳﺖ وﻟﻲ در ﺷﻴﺮاز رﺣﻞ‬
‫اﻗﺎﻣﺖ اﻓﻜﻨﺪ‪ .‬ﻣﻄﺎﺑﻖ ﻧﻘﻞ روﺿﺎت از ﻣﺠﺎﻟﺲ اﻟﻤﺆﻣﻨﻴﻦ‪ ،‬آﻧﮕﺎه ﻛﻪ ﺷﺎه ﺷﺠﺎع ﺑﻦ ﻣﻈﻔﺮ ﺑﻪ ﮔﺮﮔﺎن آﻣﺪ و‬
‫ﺑﺎﺳﻴﺪ ﻣﻼﻗﺎت ﻛﺮد او را ﺑﺎ ﺧﻮد ﺑﻪ ﺷﻴﺮاز ﺑﺮد و ﺗﺪرﻳﺲ در ﻣﺪرﺳﻪ داراﻟﺸﻔﺎ را ﻛﻪ ﺧﻮد ﺗﺄﺳﻴﺲ ﻛﺮده ﺑﻮد‬
‫ﺑﻪ او واﮔﺬار ﻛﺮد‪ .‬اﻣﻴﺮ ﺗﻴﻤﻮر ﻛﻪ ﺑﻌﺪ وارد ﺷﻴﺮاز ﺷﺪ ﻣﻴﺮ را ﺑﺎ ﺧﻮد ﺑﻪ ﺳﻤﺮﻗﻨﺪ ﺑﺮد و در ﻫﻤﺎﻧﺠﺎ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﺎ‬

‫ﺳﻌﺪاﻟﺪﻳﻦ ﺗﻔﺘﺎزاﻧﻲ ﻣﻨﺎﻇﺮات داﺷﺖ ﭘﺲ از ﻣﺮگ اﻣﻴﺮ ﺗﻴﻤﻮر‪ ،‬ﻣﻴﺮ ﺑﺎر دﻳﮕﺮ ﺑﻪ ﺷﻴﺮاز آﻣﺪ و ﺗﺎ ﭘﺎﻳﺎن‬
‫ﻋﻤﺮ در ﺷﻴﺮاز ﺑﻮد‪.‬‬

‫ﻣﻴﺮﺳﺪ ﺷﺮﻳﻒ از ﺑﻴﺴﺖ ﺳﺎﻟﮕﻲ ﺑﻪ ﻛﺎر ﺗﺪرﻳﺲ و ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻣﺸﻐﻮل ﺑﻮده‪ ،‬ﻣﺨﺼﻮﺻﺎ ﺑﻪ ﺗﺪرﻳﺲ ﻓﻠﺴﻔﻪ و‬
‫ﺣﻜﻤﺖ اﻫﺘﻤﺎم زﻳﺎد داﺷﺖ و ﺣﻮزه درس ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻬﻲ از ﻓﻀﻼ ﺗﺸﻜﻴﻞ داده ﺑﻮد‪.‬‬

‫ﮔﻮﻳﻨﺪ ﻳﻜﻲ از ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ در ﺣﻮزه درس او ﺷﺮﻛﺖ ﻣﻲﻛﺮد ﺧﻮاﺟﻪ ﻟﺴﺎن اﻟﻐﻴﺐ ﺣﺎﻓﻆ ﺷﻴﺮازي ﺑﻮد‪ ،‬ﻫﺮﮔﺎه‬
‫در ﻣﺠﻠﺲ او ﺷﻌﺮ ﺧﻮاﻧﺪه ﻣﻴﺸﺪ ﻣﻲﮔﻔﺖ ﺑﻪ ﻋﻮض اﻳﻦ ﺗﺮﻫﺎت ﺑﻪ ﻓﻠﺴﻔﻪ و ﺣﻜﻤﺖ ﺑﭙﺮدازﻳﺪ اﻣﺎ ﭼﻮن‬

‫ﺷﻤﺲ اﻟﺪﻳﻦ ﻣﺤﻤﺪ)ﺣﺎﻓﻆ( ﻣﻲرﺳﻴﺪ ﺧﻮد ﺳﻴﺪ ﻣﻲﭘﺮﺳﻴﺪ ﺑﺮ ﺷﻤﺎ ﭼﻪ اﻟﻬﺎم ﺷﺪه اﺳﺖ؟ ﻏﺰل ﺧﻮد را‬
‫ﺑﺨﻮاﻧﻴﺪ‪ .‬ﺷﺎﮔﺮدان او اﻋﺘﺮاض ﻛﺮدﻧﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ ﭼﻪ رازي اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺎ را از ﺳﺮودن ﺷﻌﺮ ﻣﻨﻊ ﻣﻲﻛﻨﻲ وﻟﻲ ﺑﻪ‬

‫ﺷﻨﻴﺪن ﺷﻌﺮ ﺣﺎﻓﻆ رﻏﺒﺖ ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﻲ؟ او در ﭘﺎﺳﺦ ﻣﻲﮔﻔﺖ ﺷﻌﺮ ﺣﺎﻓﻆ ﻫﻤﻪ‬

‫ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄ ‪‬ﻬﺮ‬ ‫‪496‬‬

‫‪www.nasimemotahar.com‬‬

‫ﻟﻄﻔﺎً ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ‪.‬‬