Page 499 - خدمات متقابل ایران و اسلام
P. 499
ﻃﺒﻘﻪ هﺠﺪهﻢ
- 1ﺳﻴﺪاﻟﺤﻜﻤﺎ ﻣﺤﻤﺪﺑﻦ اﺑﺮاﻫﻴﻢ ﺣﺴﻴﻨﻲ دﺷﺘﻜﻲ ﺷﻴﺮازي ﻣﻌﺮوف ﺑﻪ ﺻﺪراﻟﺪﻳﻦ دﺷﺘﻜﻲ وﺳﻴﺪ ﺳﻨﺪ .از
اﻋﺎﻇﻢ ﺣﻜﻤﺎء دوره اﺳﻼﻣﻲ و از اﻓﺮاد ﺻﺎﺣﺐ ﻧﻈﺮ اﺳﺖ ،ﺗﺎ زﻣﺎن ﻣﻴﺮداﻣﺎد اﻓﻜﺎر و آراء و آﺛﺎر او و ﻣﻌﺎﺻﺮ
ﻧﺎﻣﺪارش ﺟﻼل اﻟﺪﻳﻦ دواﻧﻲ ،در ﻣﻴﺎن ﻓﻀﻼ و ﻃﺎﻟﺒﺎن ﺣﻜﻤﺖ ﻣﻄﺮح ﺑﻮد .ﺑﺮﺧﻲ از آراء و اﻓﻜﺎر او ﻫﻨﻮز در
ﻣﻴﺎن ﻓﻼﺳﻔﻪ اﺳﻼﻣﻲ ﻣﻄﺮح اﺳﺖ و ﺑﺮﺧﻲ اﻓﻜﺎر ﻣﻘﺒﻮل دارد ﻛﻪ اﻛﻨﻮن ﻣﻮرد ﻗﺒﻮل ﻓﻼﺳﻔﻪ ﺑﻌﺪ از ﺻﺪرا
اﺳﺖ ،اﻳﻦ ﻣﺮد در ﺳﺎل 828ﻣﺘﻮﻟﺪ ﺷﺪه و در ﺳﺎل 903در ﮔﺬﺷﺘﻪ اﺳﺖ ﻣﻌﻘﻮل را ﻧﺰد ﻣﺮدي ﺑﻨﺎم ﺳﻴﺪ
ﻓﺎﺿﻞ ﻓﺎرﺳﻲ و ﻗﻮاماﻟﺪﻳﻦ ﻛﺮﺑﺎﻟﻲ)ﺷﺎﮔﺮد ﺳﻴﺪ ﺷﺮﻳﻒ( ﺗﺤﺼﻴﻞ ﻛﺮده اﺳﺖ.
- 2ﻋﻼﻣﻪ ،ﺟﻼلاﻟﺪﻳﻦ ﻣﺤﻤﺪﺑﻦ اﺳﻌﺪاﻟﺪﻳﻦ دواﻧﻲ ﺻﺪﻳﻘﻲ ،ﻣﻌﺮوف ﺑﻪ ﻋﻼﻣﻪ دواﻧﻲ و ﻣﺤﻘﻖ دواﻧﻲ .در
ﻣﻨﻄﻖ و ﻓﻠﺴﻔﻪ و رﻳﺎﺿﻴﺎت ﺻﺎﺣﺐ ﻧﻈﺮ ﺑﻮده اﺳﺖ ،ﺑﺮﺧﻲ آراء و اﻓﻜﺎر او ﻧﻴﺰ ﻫﻨﻮز در ﻛﺘﺐ ﻓﻠﺴﻔﻪ ﻣﻄﺮح
اﺳﺖ .ﺷﺎﮔﺮد ﻗﻮاماﻟﺪﻳﻦ ﻛﺮﺑﺎﻟﻲ و ﻣﺤﻴﻲاﻟﺪﻳﻦ ﮔﻮﺷﻜﻨﺎري و ﺣﺴﻨﺸﺎه ﻣﻌﺮوف ﺑﻪ ﺑﻘﺎل وﭘﺪرش اﺳﻌﺪاﻟﺪﻳﻦ
دواﻧﻲ)ﻛﻪ ﻫﻤﻪ از ﺷﺎﮔﺮدان ﺳﻴﺪ ﺷﺮﻳﻒ ﺑﻮدهاﻧﺪ( ﺑﻮده اﺳﺖ.
ﺻﺎﺣﺐ روﺿﺎت) (1و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺻﺎﺣﺐ رﻳﺤﺎﻧﺔاﻻدب) (2ﻋﻼﻣﻪ دواﻧﻲ را ﺷﺎﮔﺮد ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﻣﻴﺮﺳﻴﺪ ﺷﺮﻳﻒ
ﭘﻨﺪاﺷﺘﻪاﻧﺪ .وﻟﻲ ﻓﺎﺿﻞ ﻣﻌﺎﺻﺮ آﻗﺎي ﻋﻠﻲ دواﻧﻲ در ﻛﺘﺎب ﻧﻔﻴﺲ ﺧﻮد)ﺷﺮح زﻧﺪﮔﺎﻧﻲ ﺟﻼلاﻟﺪﻳﻦ دواﻧﻲ(
اﺷﺘﺒﺎه آﻧﻬﺎ را روﺷﻦ و ﺛﺎﺑﺖ ﻛﺮدهاﻧﺪ ﻛﻪ ﻋﻼﻣﻪ دواﻧﻲ زﻣﺎن ﻣﻴﺮﺳﻴﺪ ﺷﺮﻳﻒ را درك ﻧﻜﺮده ،ﺑﻠﻜﻪ ﺷﺎﮔﺮد
ﺷﺎﮔﺮدان او ﺑﻮده اﺳﺖ.
ﻋﻼﻣﻪ دواﻧﻲ از ﻛﺴﺎﻧﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ در ﺣﻴﺎت و ﻣﻤﺎت ﺧﻮد ﺟﻨﺠﺎل ﻋﻠﻤﻲ ﺑﺮاﻧﮕﻴﺨﺘﻪ اﺳﺖ .در زﻣﺎن ﺣﻴﺎﺗﺶ
ﺑﺎ ﺳﻴﺪ ﺻﺪراﻟﺪﻳﻦ دﺷﺘﻜﻲ ﻣﺸﺎﺟﺮات زﺑﺎﻧﻲ و ﻗﻠﻤﻲ ﻓﺮاوان داﺷﺘﻪ ﻛﻪ ﻣﻌﺮوف اﺳﺖ .ﺑﻌﺪ از ﺧﻮدش
ﻛﺘﺎﺑﻬﺎﻳﺶ ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ و رد و دﻓﺎع و ﻧﻘﺾ و اﺑﺮام ﺑﻮده اﺳﺖ .ﺻﺪراﻟﻤﺘﺄﻟﻬﻴﻦ در ﺟﻠﺪ ﺳﻮم اﺳﻔﺎر)ﭼﺎپ
ﺳﻨﮕﻲ ﺻﻔﺤﺎت (14 16در ﺣﺪود ﺳﻪ ﺻﻔﺤﻪ ﻧﻈﺮﻳﻪاي از ﻋﻼﻣﻪ دواﻧﻲ ﻧﻘﻞ و رد ﻣﻲﻛﻨﺪ و در آﺧﺮ
ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ)ﺑﺤﺚ را از آن ﻧﻈﺮ ﻃﻮﻻﻧﻲ ﻛﺮدﻳﻢ ﻛﻪ اﻛﻨﻮن اﻛﺜﺮ اﻫﻞ ﻧﻈﺮ را ﮔﻤﺎن ﺑﺮ
ﭘﺎورﻗﻲ:
) (1روﺿﺎت ،ﺻﻔﺤﻪ 476
) (2ج 3ص 214
ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬﺮ 498
www.nasimemotahar.com
ﻟﻄﻔﺎً ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ.