Page 18 - Microsoft Word - บทที่ 1.doc
P. 18
17
สรุปไดวา ประสบการณการเรียนรูนั้นเรียงลําดับจากประสบการณที่มีลักษณะเปนรูปธรรม
(ประสบการณตรง) จากฐานลางของกรวยประสบการณแลวเรียงลําดับขั้นไป 10 ขั้น ซึ่งเปน
ประสบการณที่มีความเปนรูปธรรมนอยลง ๆ จนถึงขั้นที่ 10 (วจนสัญลักษณ) จะมีความเปน
รูปธรรมนอยที่สุดหรือไมมีเลยก็หมายถึงเปนประสบการณนามธรรมนั่นเอง ดังปรากฏในภาพที่ 1.4
จะเปนประสบการณการเรียนรูจากฐานลางของ “กรวย” ไดแก ประสบการณตรง ประสบการณ
จําลอง ประสบการณนาฏการ การสาธิต การศึกษานอกสถานที่ นิทรรศการ โทรทัศน วีดิทัศนและ
ภาพยนตร ภาพนิ่ง วิทยุและการบันทึกเสียง ทัศนสัญลักษณ และวจนสัญลักษณ ซึ่งเปนขั้นที่ 10 อยู
ปลายเรียวแหลมของกรวยประสบการณ
ประสบการณการเรียนรูขั้นตาง ๆ ในกรวยประสบการณนั้นมีทั้งประสบการณที่เปน
รูปธรรมและประสบการณที่เปนนามธรรม คําวา “รูปธรรม (Concreteness)” หมายถึง สิ่งที่ผูเรียน
สามารถแตะตองหรือสัมผัสไดดวยประสาทสัมผัสทั้ง 5 และคําวา “นามธรรม (Abstractness)” นั้น
หมายถึง สิ่งที่มีแตนาม (ชื่อ) หรือเปนเพียงสัญลักษณเทานั้น มนุษยไมสามารถที่จะจับตองได หรือ
สัมผัสไดนอยที่สุด ในเรื่องของประสบการณการเรียนรูเปนที่ยอมรับกันโดยทั่วไปวามนุษยจะ
เรียนรูไดสะดวกหรือเรียนรูไดดี หากไดศึกษาจากสื่อประสบการณที่เปนรูปธรรม และมนุษยจะ
เรียนรูไดไมสะดวกนักหากไดศึกษาจากสื่อประสบการณที่เปนนามธรรม
ตอไปนี้จะกลาวในรายละเอียดของกรวยประสบการณจากฐานขางลางตั้งแตขั้นที่ 1 ไป
จนถึงขั้นที่ 10 ปลายบนเรียวแหลมของกรวยประสบการณ
1. ประสบการณตรง (Direct Purposeful Experiences)
ในขั้นนี้เปนระดับขั้นพื้นฐานของกรวยประสบการณที่แสดงถึงความเปนรูปธรรม
และเปนประสบการณที่เราไดประสบมาโดยตรง ไดกระทําดวยตนเองจริงในชีวิตจริงอันเปนรากฐาน
การเรียนรูของมนุษยเรา และเปนพื้นฐานของการศึกษาทั้งหมด ประสบการณเหลานี้เกิดขึ้นจากการ
ที่เราไดเห็น ไดจับตอง ไดลิ้มรส ไดสัมผัส ไดกลิ่น มีความรูสึกตอสิ่งตาง ๆ หรือพูดอีกอยางหนึ่งก็
คือวา ประสบการณในขั้นนี้เปนบางสิ่งที่เราไดลงมือทํานั่นเอง ประสบการณตรงที่มีจุดมุงหมาย
หรือเรามีความตั้งใจกระทําจะดวยเหตุผลใดก็ตาม ถาเปนประสบการณในลักษณะเชนนี้เกิดขึ้นจะ
ทําใหเราเกิดความรูสึกประทับใจ และเกิดการเรียนรูในความเปนจริงนั้น ๆ ดังนั้นในวงการศึกษา
ประสบการณที่ผูเรียนพึงจะไดรับ ไมเพียงแตเปนประสบการณที่เราชอบเทานั้น แตประสบการณ
ดังกลาวจะตองสามารถทําใหเราบรรลุวัตถุประสงคและเปาหมายของการศึกษาดวยการกระทําตาง ๆ
เปนตนวา การไปรานสรรพสินคา การเตรียมอาหาร การทําเฟอรนิเจอร การเดินทางทองเที่ยว การ
ไปทําบุญที่วัด การทดลองในหองปฏิบัติการ และประสบการณตาง ๆ ที่คลายกับประสบการณที่
กลาวขางตน ลวนแลวแตเปนประสบการณที่เราจะตองเขาไปมีสวนรวมและรับผิดชอบในผลลัพธที่