Page 82 - Münip E-Book

Naili Boratav’ın ifadesiyle “Türk insanının zeka gücünü Bu haliyle okuyanı ve dinleyeni sıkmaktadır. Çocukta
“Keloğlan” kadar temsil eden başka bir masal kahramanı bütüncül bir dünya ve hayat tasavvurunun temellerini
8
yoktur.” 1970’li yıllarda Rüştü Asyalı’nın canlandırdığı oluşturacak yetkinlikte olmayan bu yayınlar “popüler”
ve oynadığı Keloğlan filmlerinden büyükler de kendile- bir nitelik göstermektedir.
rine düşen hisseleri almışlardı.
MEB’nın ilköğretim okullarında öğrencilere okutul-
Ülkemizde son dönemlerde masal yayınında bir artış masını istediği “Yüz Temel Eser” içinde azımsanama-
görülmektedir. 2000’li yılların sonlarından itibaren yacak sayıda ve nitelikli masal kitabı vardı. Bunlardan
özellikle çocuk masalları/çocuğa yönelik masal kitap- bazıları şunlardır. Ziya Gökalp-Altın Işık, Eflatun Cem
larında ciddi bir artış olmuştur. Bir tür çocuğun/ço- Güney-Evvel Zaman İçinde, Pertev Naili Boratav-Az
cukluğun keşfi durumu söz konusudur. Artan bu masal Gittik Uz Gittik, Tahir Alangu-Keloğlan Masalları, Tahir
yayınlarında iki eğilim göze çarpmaktadır. Bir taraftan Alangu-Billur Köşk Masalları ve Ezop Masalları, Ander-
daha önce derlenip yayınlanmış masallar yeniden ya- sen Masalları I-II gibi Batı masalları.
yınlanmaktadır. Bu yayınlarda yeni derlenmiş masala
çok az rastlanmaktadır. Masallardaki diğer eğilim ise, Dünya bunalımlarının yoğunlaştığı, etnik ve dinsel ça-
içerik olarak dini dozunun artmış olmasıdır. Masallar tışmaların arttığı, giderek huzursuzlaşan ve mutsuzlaşan
-ki bunlar çoklukla yapma masallardır- dini bir anlatı dünyada masalların büyülü dünyası, gizemi, bunalımı
gibi sunulmakta ve yazılmaktadır. Sürekli dini bir mesaj azaltmaya yardımcı olabilir. Biz insanlar hayatların güze-
verilmek istenmekte, masalın tüm kurgusu bu mesaj et- line “Masal gibi bir hayat”, düğünün güzel olanına “Ma-
rafında biçimlenmektedir. Üstelik bu masallarda mesaj sal gibi düğün”, sözün anlatımın güzel olanına “Masalsı
açık bir şekilde verilmektedir. Oysa masallar vermek bir anlatım” diyoruz. “Masal gibi dünya” neden olmasın?
istediği mesajları üstü kapalı bir üslupla, sembolik bir Dünün içindeki bugünü, bugünün içindeki yarını anla-
dille insanlara sunarlar. Mesaj açık verilince bir uyarıya mak, anlamlandırmak ve yaşanabilir bir ülke ve dünya
dönüşmekte, çocuğun belli duygularının uyanmasına, kurmak için masal yazmaya, okumaya, anlatmaya ve
iç muhasebeye, kendince belli sonuçlar çıkarmasına izin dinlemeye ihtiyacımız vardır.
vermemektedir. Bu tür masallar, dinleyeni burada çocu-
ğu kuşatan, içine çeken, düşündüren, tüm hayal dünya- “Uyumak, uyutulmak için değil uyanmak ve uyanık kal-
sını harekete geçiren bir anlatım ve içerikten yoksundur. mak için masal!”

8 Naki Tezel, Türk Masalları, BKS Yayınları, İstanbul 2008, s. 17.

80 2021/1