Page 22 - Программирование. Python. Для школьников. bizdin.kg

22 PYTHON ПРОГРАММАЛОО ТИЛИ ТИЗМЕЛЕР, КОРТЕЖДЕР ЖАНА СӨЗДҮКТӨР

6-тема:

Тизмелер, кортеждер жана сөздүктөр

Көпчүлүк учурда бизге көптөгөн окшош маалыматтарды бир файлда чо-
гултууга туура келет, мисалы, окуучулардын тизмеси же маалымдамадагы
телефон номерлер. Python тилинде мындай маалыматтардын топтомун
тизмелерде, кортеждерде жана сөздүктөрдө уюштурса болот.
Тизме (list) – бул белгилүү иретте жайгашкан элементтерден турган струк-
тура. Ар бир элементке ага кайрылууга мүмкүн болгон номер (же индекс)
туура келет. Тизмени түзүү үчүн квадраттык кашаанын ичине үтүр менен
ажыратылып, анын бардык элементтери тизмектелет.
Мисалга өзүбүздүн үй-бүлө мүчөлөрүбүздүн тизмесин түзөлү:

>>> myfamily = ['father', 'mother', 'sister', 'brother']
Бул учурда биздин тизме myFamily деген өзгөрмөдө сакталат. Качан тизме
түзүлгөндөн кийин, бул тизме менен иштей турган программаны жазсак
болот. Мисалга, циклди колдонуп, үй-бүлөнүн ар бир мүчөсү менен са-
ламдашуу программасын жазалы:
Python тилиндеги программа Экранга чыккан жыйынтыгы

myfamily = ['father', 'mother', Hello father
'sister', 'brother'] Hello mother
for item in myfamily: Hello sister
print('Hello', item) Hello brother
Тизме ар кандай типтеги объекттерди камтышы мүмкүн. Бир эле тизмеге
бир убакта сапты, сандарды, башка типтеги объекттерди киргизүүгө болот:

objects = [1, 2.6, ‘Hello’, True]
Тизмелерди бири-бирине кошсо болот, анда жаңы тизме эки тизмедеги тең
элементтерди камтып калат:

x = [1, 2, 3, 4]
y = [5, 6, 7, 8]
z = x + y
print (z)
Жыйынтык: [1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8]

www.trk.kg