Page 37 - _____ 2 _______Neat
P. 37
การพัฒนาตน
2. ความเฉลียวฉลาด หรือสติปญญา หมายถึง การรูการคิดในขั้น
รูปธรรมหลายดาน และการ คิดในขั้นนามธรรม ซึ่งมีพื้นฐานมาจากทฤษฎีพัฒนาการทางการรูการ
คิดของ Piaget (1966) และ
3. ประสบการณทางสังคม หมายถึง การรูจักเอาใจเขามาใสใจเรา
ความเอื้ออาทร เห็นอกเห็นใจ และสามารถ คาดหรือทํานายความรูสึกของบุคคลอื่น
จิตลักษณะทั้ง 3 ประการนี้จะเปนจิตลักษณะพื้นฐานของจิต ลักษณะ 5 ตัวบน
ลําตน และเปนจิตลักษณะพื้นฐานของพฤติกรรมของบุคคลในสวนที่เปนดอกและผลดวย ดังนั้น
บุคคลจะตองมีจิตลักษณะทั้ง 3 ประการนี้ในปริมาณสูงเหมะสมตามวัย จึงจะทําใหจิตลักษณะอีก
5 ตัวบนลําตนพัฒนาไดอยางดีและมีพฤติกรรมที่นาปรารถนามากดวย
• สวนที่สอง คือ สวนที่เปนลําตน อันเปนผลจากจิตลักษณะพื้นฐานที่
ราก 3 ประการ ประกอบดวย จิตลักษณะ 5 ประการ ไดแก
1. ทัศนคติ คานิยม และคุณธรรม ทัศนคติหมายถึงการเห็น ประโยชน
– โทษของสิ่งใดสิ่งหนึ่ง ความพอใจ ไมพอใจตอสิ่งนั้น และความพรอมที่จะมีพฤติกรรมตอสิ่งนั้น
สวนคุณธรรม หมายถึง สิ่งทีสวนรวม เห็นวาดีงาม สวนใหญแลวมักเกี่ยวของกับหลักทางศาสนา
เชน ความกตัญูความเสียสละ ความซื่อสัตย เปนตน และคานิยม หมายถึง สิ่งที่คนสวนใหญเห็น
วาสําคัญ เชน คานิยมที่จะศึกษาตอในระดับสูง คานิยม ในการใชสินคาไทย คานิยมในดานการ
รักษาสุขภาพ เปนตน
2. เหตุผลเชิงจริยธรรม หมายถึง เจตนาของการกระทําที่ทําเพื่อ
สวนรวมมากกวาสวนตัวหรือพวกพอง ซึ่งมีพื้นฐานมาจากทฤษฎีพัฒนาการทางเหตุผล เชิง
จริยธรรมของ Kohlberg
3. ลักษณะมุงอนาคตควบคุมตน หมายถึง ความสามารถในการ
คาดการณ ไกลวา สิ่งที่กระทําลงไปในปจจุบัน จะสงผลอยางไร ในปริมาณเทาใด ตอใคร ตลอดจน
ความสามารถใน การอดไดสามารถอดเปรี้ยวไวกินหวานได
4. ความเชื่ออํานาจในตน หมายถึง ความเชื่อวาผลที่ตนกําลังไดรับอยู
เกิดจากการกระทําของตนเอง มิใชเกิดจากโชคเคราะหความบังเอิญหรือการควบคุมของคนอื่น
เปนความรูสึกในการทํานายไดควบคุมไดของบุคคล ซึ่งมีพื้นฐานมากจากทฤษฎี Locus of
Control ของ Rotter (1966)
5. แรงจูงใจใฝสัมฤทธิ์ หมายถึง ความมานะพยายามฝาฟนอุปสรรค
ในการทําสิ่ง ใด สิ่งหนึ่งโดยไมยอทอ จิตลักษณะทั้ง 5 ประการนี้เปนสาเหตุของพฤติกรรมที่นา
67