Page 23 - STK Mot so van de co ban ve che dinh cac giai doan co y thuc hien toi pham va dong pham trong LHS VN
P. 23
22
Trong thực tế, việc không thực hiện tội phạm đến cùng có thể do những
nguyên nhân khách quan hoặc nguyên nhân chủ quan hoặc nguyên nhân chủ
quan. Nếu là do những nguyên nhân chủ quan do ngƣời phạm tội quyết định
không tiếp tục thực hiện tội phạm đến cùng thì có thể đƣợc coi là tự ý nửa
chừng chấm dứt việc phạm tội. Dấu hiệu này đƣợc dùng để phân biệt phạm
tội chƣa đạt với trƣờng hợp tự ý nửa chừng chấm dứt việc phạm tội. Nguyên
nhân dẫn đến phạm tội chƣa đạt phải là những nguyên nhân khách quan nằm
ngoài ý muốn của ngƣời phạm tội. Điều đó có nghĩa là về ý thức ngƣời phạm
tội luôn mong muốn cho việc thực hiện tội phạm đƣợc thuận lợi đến cùng
nhƣng bị các điều kiện khách quan cản trở. Những nguyên nhân đó có thể là:
Do nạn nhân đã chống lại đƣợc hoặc đã tránh đƣợc sự tấn công của
ngƣời phạm tội;
Do ngƣời khác đã phát hiện, ngăn cản không cho ngƣời phạm tội thực
hiện tội phạm đến cùng;
Do công cụ, phƣơng tiện kém hiệu quả hoặc không có tính năng, công
dụng nhƣ ngƣời phạm tội mong muốn (nhƣ đạn không nổ, thuốc độc dùng để
đầu độc không đủ liều lƣợng...);
Những nguyên nhân thuộc về bản thân ngƣời phạm tội (nhƣ sức khỏe
yếu, tâm lý thiếu bình tĩnh khi phạm tội, do hạn chế về mặt nhận thức nên
không hiểu tính năng tác dụng của công cụ phạm tội mà mình sử dụng...);
Do những trở ngại khách quan khác (nhƣ mƣa, bão, sƣơng mù...).
Về ý thức chủ quan của ngƣời phạm tội không muốn có những nguyên
nhân đó cản trở và cũng không lƣờng trƣớc đƣợc những nguyên nhân đó.
Ngƣời phạm tội luôn luôn mong muốn thực hiện trọn vẹn hành vi phạm tội để
gây ra hậu quả.
c. Phân loại các trường hợp phạm tội chưa đạt
Trong giai đoạn phạm tội chƣa đạt, tùy từng trƣờng hợp mà tính chất,
mức độ phạm tội chƣa đạt không giống nhau. Vì thế cần phân loại các trƣờng
hợp phạm tội chƣa đạt. Việc phân loại này có ý nghĩa xác định mức độ nguy
hiểm của phạm tội chƣa đạt, làm cơ sở cho việc áp dụng trách nhiệm hình sự
đối với trƣờng hợp cụ thể. Tùy thuộc vào tiêu chí khác nhau mà phạm tội
chƣa đạt đƣợc phân loại thành các trƣờng hợp khác nhau, cụ thể:
- Căn cứ vào thái độ tâm lý của ngƣời phạm tội đối với hành vi mà họ
đã thực hiện.