Page 27 - STK Mot so van de co ban ve che dinh cac giai doan co y thuc hien toi pham va dong pham trong LHS VN
P. 27
26
hiệu của cấu thành tội phạm cụ thể. Một tội phạm khi đã hoàn thành về mặt
pháp lý, có thể dừng lại, không xảy ra nữa trong thực tế, nhƣng cũng có thể
tiếp tục xảy ra. Trái lại, một tội phạm có thể tuy đã dừng lại nhƣng chƣa hoàn
thành.
Trong thực tiễn áp dụng, khi xác định một trƣờng hợp phạm tội cố ý cụ
thể đã hoàn thành hay chƣa, chỉ cần kiểm tra hành vi phạm tội đó đã thoả mãn
hết các dấu hiệu của cấu thành tội phạm chƣa. Sẽ là trƣờng hợp phạm tội hoàn
thành nếu hành vi phạm tội đã thoả mãn hết các dấu hiệu của cấu thành tội
phạm. Và ngƣợc lại, sẽ là trƣờng hợp phạm tội chƣa hoàn thành nếu hành vi
phạm tội chƣa thoả mãn hết các dấu hiệu thuộc mặt khách quan của cấu thành
tội phạm.
Nhƣ vậy, việc quy định thời điểm hoàn thành của từng tội phạm đƣợc
thực hiện qua việc xây dựng các dấu hiệu của cấu thành tội phạm. Thời điểm
hoàn thành sớm hay muộn là tuỳ thuộc vào việc xây dựng các dấu hiệu của
cấu thành tội phạm. Dĩ nhiên, việc đƣa dấu hiệu nào vào cấu thành tội phạm
không phải là tuỳ ý thích chủ quan của các nhà làm luật mà phụ thuộc vào các
yếu tố khách quan. Những dấu hiệu đó phải phản ánh đƣợc bản chất nguy
hiểm cho xã hội của hành vi phạm tội và đảm bảo thời điểm hoàn thành của
tội phạm phù hợp với yêu cầu đấu tranh phòng, chống tội phạm cũng nhƣ các
đặc điểm của tội phạm.
b. Thời điểm tội phạm hoàn thành
Căn cứ vào định nghĩa chung về tội phạm hoàn thành và dựa vào đặc
điểm cấu trúc của các loại cấu thành tội phạm, có thể rút ra đƣợc kết luận về
thời điểm hoàn thành của các loại tội có cấu thành vật chất, có cấu thành hình
thức và cấu thành cắt xén nhƣ sau:
Đối với những tội phạm có cấu thành tội phạm vật chất, tội phạm đƣợc
coi là hoàn thành khi thỏa mãn các dấu hiệu: dấu hiệu hành vi, dấu hiệu hậu
quả (hậu quả đã xảy) và dấu hiệu mối quan hệ nhân quả (giữa hành vi nguy
hiểm cho xã hội với hậu quả do hành vi nguy hiểm đó gây ra cho xã hội). Đặc
điểm của trƣờng hợp tội phạm hoàn thành này là ngƣời phạm tội đã thực hiện
hành vi nguy hiểm cho xã hội, khách thể đã bị xâm phạm; hậu quả tác hại của
hành vi phạm tội đã xảy ra đúng nhƣ cấu thành tội phạm quy định, hậu quả
