Page 32 - STK Mot so van de co ban ve che dinh cac giai doan co y thuc hien toi pham va dong pham trong LHS VN

31

Theo cuốn Từ điển giải thích thuật ngữ luật học thì tự ý nửa chừng

chấm dứt việc phạm tội đƣợc hiểu là “Tự mình không thực hiện tiếp tội phạm
khi tội phạm chưa hoàn thành tuy không có gì ngăn cản”.

Trên đây là một số quan điểm khác nhau xung quanh khái niệm tự ý
nửa chừng chấm dứt việc phạm tội. Mặc dù khác nhau về mặt hình thức thể

hiện, nhƣng nhìn chung các khái niệm này đều bao gồm điều kiện khách quan
và chủ quan của tự ý nửa chừng chấm dứt việc phạm tội. Các khái niệm đều

phản ánh bản chất của trƣờng hợp dừng việc thực hiện tội phạm hoàn toàn là

do ý chí của chủ thể bởi không có gì ngăn cản chủ thể thực hiện đến cùng
hành vi phạm tội. Về thời điểm chấm dứt việc phạm tội, các quan điểm đều

thống nhất là khi tội phạm chƣa đƣợc thực hiện đến cùng, tức là ở giai đoạn
chuẩn bị phạm tội hoặc giai đoạn phạm tội chƣa đạt chƣa hoàn thành.

b. Ý nghĩa của tự ý nửa chừng chấm dứt việc phạm tội

Việc quy định chế định tự ý nửa chừng chấm dứt việc phạm tội có ý
nghĩa quan trọng trong khoa học lập pháp, thực tiễn xét xử, đặc biệt là đối với

ngƣời phạm tội, đối với Nhà nƣớc và xã hội. Cụ thể là:

Đối với khoa học lập pháp: Đây đƣợc coi là một bƣớc tiến trong khoa
học lập pháp của nƣớc ta, góp phần vào việc hoàn thiện khoa học pháp lý nói

chung, khoa học pháp luật hình sự nói riêng. Bên cạnh đó, còn khẳng định
trình độ lập pháp của nƣớc ta đã đƣợc nâng lên đáng kể. Từ đó rút ngắn
khoảng cách với trình độ lập pháp của thế giới.

Đối với thực tiễn xét xử: Việc quy định chế định tự ý nửa chừng chấm
dứt việc phạm tội trong Bộ luật hình sự có ý nghĩa vô cùng quan trọng trong
quá trình điều tra, truy tố, xét xử. Chế định này đã giải quyết đƣợc vấn đề

thiếu cơ sở pháp lý trong việc xác định trách nhiệm hình sự cho ngƣời phạm
tội khi họ đã tự nguyện không tiếp tục thực hiện tội phạm dù không có gì

ngăn cản. Đồng thời, còn tạo nên sự đồng bộ và nhất quán trong việc áp dụng
chế định này của hệ thống tòa án.

Đối với ngƣời phạm tội: Chế định tự ý nửa chừng chấm dứt việc phạm

tội đƣợc quy định trong Bộ luật hình sự đã tạo cơ sở pháp lý vững chắc cho
ngƣời đang chuẩn bị phạm tội hoặc đã bắt tay vào thực hiện tội phạm tự

nguyện chấm dứt việc phạm tội để hƣởng chính sách khoan hồng của Nhà
nƣớc. Trƣớc đây, khi ngƣời phạm tội lỡ thực hiện hành vi phạm tội mang theo
tâm lý “chân đã nhúng chàm”, hoặc “đâm lao thì phải theo lao”. Vì vậy, mà