Page 36 - STK Mot so van de co ban ve che dinh cac giai doan co y thuc hien toi pham va dong pham trong LHS VN
P. 36
35
đƣợc coi là tự nguyện, miễn là động lực để chấm dứt việc phạm tội phải do ý
thức chủ quan của ngƣời phạm tội. Nhƣ vậy, để đƣợc coi là tự ý nửa chừng
chấm dứt việc phạm tội về mặt chủ quan ngƣời phạm tội phải chấm dứt việc
thực hiện tội phạm một cách tự nguyện.
Ngoài sự tự nguyện từ bỏ ý chí thực hiện tội phạm đến cùng, để đƣợc
coi là tự ý nửa chừng chấm dứt việc phạm tội thì ngƣời phạm tội phải chấm
dứt hoàn toàn việc thực hiện tội phạm, tức là từ bỏ hẳn ý định phạm tội, chấm
dứt hành vi phạm tội một cách triệt để chứ không phải là thủ đoạn để tiếp tục
thực hiện tội phạm. Điều kiện này đã làm mất tính nguy hiểm cho xã hội của
hành vi phạm tội, ý định thực hiện tội phạm cũng không còn. Nếu ngƣời
phạm chấm dứt việc phạm tội không dứt khoát, họ vẫn muốn thực hiện tiếp
tội phạm, việc dừng lại nhằm củng cố ý chí phạm tội hoặc tạo ra điều kiện
khác tốt hơn, chuẩn bị phƣơng tiện tinh vi hơn, thủ đoạn xảo quyệt hơn rồi
tiếp tục phạm tội thì tính nguy hiểm cho xã hội vẫn còn và họ có thể thực hiện
ý định của mình bất kỳ lúc nào khi điều kiện cho phép vì vậy không đƣợc coi
là tự ý nửa chừng chấm dứt việc phạm tội.
Tóm lại, để một ngƣời đƣợc coi là tự ý nửa chừng chấm dứt việc phạm
tội thì phải đáp ứng đƣợc cả hai điều kiện: một là điều kiện thuộc về mặt
khách quan, việc chấm dứt không thực hiện tiếp tội phạm phải xảy ra khi tội
phạm đang ở giai đoạn chuẩn bị phạm tội hoặc ở giai đoạn phạm tội chƣa đạt
chƣa hoàn thành; hai là điều kiện thuộc về mặt chủ quan, việc chấm dứt
không thực hiện tiếp tội phạm phải là tự nguyện và dứt khoát.
3. So sánh tự ý nửa chừng chấm dứt việc phạm tội với chuẩn bị
phạm tội và phạm tội chưa đạt
Cần phải so sánh giữa tự ý nửa chừng chấm dứt việc phạm tội với
chuẩn bị phạm tội và phạm tội chƣa đạt để tránh nhầm lẫn khi áp dụng các
trƣờng hợp này trong thực tiễn. Vì đây đều là những trƣờng hợp ngƣời phạm
tội không thực hiện tội phạm đến cùng.
Để so sánh chế định tự ý nửa chừng chấm dứt việc phạm tội với các
giai đoạn trong quá trình thực hiện tội phạm, cần phải đƣa ra những điểm
giống nhau và những điểm khác biệt giữa chế định tự ý nửa chừng chấm dứt
việc phạm tội với trƣờng hợp phạm tội ở hai giai đoạn phạm tội là chuẩn bị
phạm tội, phạm tội chƣa đạt. Chế định này không đƣợc đem ra so sánh với
trƣờng hợp phạm tội ở giai đoạn tội phạm hoàn thành vì trong giai đoạn này