Page 30 - STK Mot so van de co ban ve che dinh cac giai doan co y thuc hien toi pham va dong pham trong LHS VN
P. 30
29
Trong các trƣờng hợp trên để xác định trách nhiệm hình sự của ngƣời phạm
tội đƣợc khách quan và chính xác.
III. TỰ Ý NỬA CHỪNG CHẤM DỨT VIỆC PHẠM TỘI
1. Khái niệm và ý nghĩa của tự ý nửa chừng chấm dứt việc phạm
tội
a. Khái niệm tự ý nửa chừng chấm dứt việc phạm tội
Tội phạm đƣợc thực hiện với lỗi cố ý trực tiếp có thể dừng lại ở những
thời điểm trƣớc khi tội phạm chƣa hoàn thành vì nhiều nguyên nhân khác
nhau. Nếu ngƣời cố ý thực hiện tội phạm không thực hiện tội phạm đến cùng
do những nguyên nhân khách quan ngoài ý muốn thì tội phạm có thể dừng lại
ở giai đoạn chuẩn bị phạm tội hoặc phạm tội chƣa đạt tùy theo thời điểm hành
vi phạm tội bị dừng lại. Nếu ngƣời phạm tội không thực hiện tội phạm đến
cùng do ý muốn chủ quan của ngƣời phạm tội thì có thể đƣợc coi là tự ý nửa
chừng chấm dứt việc phạm tội nếu thỏa mãn các điều kiện luật định.
Hiện nay, vấn đề tự ý nửa chừng chấm dứt việc phạm tội đƣợc quy định
tại Điều 16 Bộ luật hình sự năm 2015: “Tự ý nửa chừng chấm dứt việc phạm
tội là tự mình không thực hiện tội phạm đến cùng, tuy không có gì ngăn cản”.
Nhƣ vậy, có thể thấy bản chất của trƣờng hợp tự ý nửa chừng chấm dứt
việc phạm tội là việc ngƣời phạm tội dừng lại không tiếp tục thực hiện tội
phạm tuy không gặp phải trở ngại khách quan nào.
Khái niệm tự ý nửa chừng chấm dứt việc phạm tội đƣợc nêu tại Điều 16
Bộ luật hình sự năm 2015 bao gồm có hai dấu hiệu, đó là dấu hiệu không thực
hiện tội phạm đến cùng và dấu hiệu tự mình không thực hiện tiếp tội phạm
tuy không có gì ngăn cản.
Dấu hiệu thứ nhất, dấu hiệu không thực hiện tội phạm đến cùng tức là
ngƣời phạm tội chấm dứt những hành vi phạm tội mà ngƣời đó đang thực
hiện khi hành vi đó chƣa thỏa mãn hết những dấu hiệu thuộc mặt khách quan
đƣợc mô tả trong cấu thành tội phạm.
Dấu hiệu thứ hai, ngƣời phạm tội tự mình không thực hiện tội phạm tuy
không có gì ngăn cản, tức là việc ngƣời đó chấm dứt không thực hiện tiếp
hành vi phạm tội là do ý chí của cá nhân chứ không chịu ảnh hƣởng bởi tác
động bên ngoài.