Page 24 - STK Mot so van de co ban ve che dinh cac giai doan co y thuc hien toi pham va dong pham trong LHS VN
P. 24
23
Theo căn cứ này, phạm tội chƣa đạt có thể chia thành phạm tội chƣa đạt
chƣa hoàn thành và phạm tội chƣa đạt đã hoàn thành. Thuật ngữ “hoàn thành”
trong các khái niệm này không đồng nghĩa với thuật ngữ “hoàn thành” trong
khái niệm giai đoạn tội phạm hoàn thành. Ở đây, “hoàn thành” hay “chƣa
hoàn thành” là dùng để chỉ các mức độ khác nhau của việc thực hiện ý tƣởng
của ngƣời phạm tội về tội phạm, việc xác định phạm tội chƣa đạt chƣa hoàn
thành và phạm tội chƣa đạt đã hoàn thành là dựa vào ý thức chủ quan của
ngƣời phạm tội đối với hành vi nguy hiểm cho xã hội mà mình đã thực hiện.
Phạm tội chƣa đạt chƣa hoàn thành là trƣờng hợp phạm tội chƣa đạt,
trong đó ngƣời phạm tội vì những nguyên nhân khách quan chƣa thực hiện
hết các hành vi mà họ cho là cần thiết để gây ra hậu quả của tội phạm và hậu
quả tội phạm chƣa xảy ra. Đây là trƣờng hợp chƣa đạt về hành vi và cũng
chƣa đạt về hậu quả. Là dạng phạm tội chƣa đạt mà ngƣời phạm tội cố ý thực
hiện tội phạm nhƣng không thực hiện đƣợc đến cùng do những nguyên nhân
ngoài ý muốn của ngƣời phạm tội. Ngƣời phạm tội cũng chƣa thực hiện hết
những hành vi dự định làm. Việc chấm dứt hành vi nằm ngoài dự tính và trái
với mong muốn của ngƣời phạm tội. Trƣờng hợp này, ngƣời phạm tội nhận
thức rõ ràng rằng mình đã không thực hiện đƣợc tất cả những hành vi cần
thiết để hậu quả xảy ra.
Phạm tội chƣa đạt đã hoàn thành là trƣờng hợp phạm tội chƣa đạt trong
đó ngƣời phạm tội đã thực hiện đƣợc hết các hành vi mà họ cho là cần thiết để
gây ra hậu quả của tội phạm nhƣng do nguyên nhân ngoài ý muốn, hậu quả
vẫn không xảy ra. Khác với trƣờng hợp phạm tội chƣa đạt, đây là trƣờng hợp
đã đạt về hành vi và cũng chƣa đạt về hậu quả. Ở trƣờng hợp này, ngƣời
phạm tội đã thực hiện tất cả những hành vi mà họ cho là cần thiết để đạt đƣợc
mục đích mà họ dự định và mong muốn từ trƣớc, ngƣời phạm tội cho rằng với
hành vi mà mình đã thực hiện sẽ gây ra hậu quả của tội phạm mà không cần
phải thực hiện thêm bất cứ hành vi nào khác thì hậu quả của tội phạm tất yếu
sẽ xảy ra. Tuy nhiên, vì nguyên nhân khách quan nằm ngoài ý muốn của
ngƣời phạm tội, hậu quả của tội phạm vẫn chƣa xảy ra đúng nhƣ cấu thành tội
phạm đó quy định.
Việc xác định phạm tội chƣa đạt chƣa hoàn thành hay phạm tội chƣa
đạt đã hoàn thành có ý nghĩa quan trọng khi xác định điều kiện để áp dụng
chế định tự ý nửa chừng chấm dứt việc phạm tội đƣợc quy định tại Điều 16
của Bộ luật hình sự năm 2015. Điều kiện của một ngƣời tự ý nửa chừng chấm
dứt việc phạm tội trƣớc hết chỉ xảy ra đối với giai đoạn chuẩn bị phạm tội
