Page 33 - อิเหนา

- เอกสารประกอบการสัมมนาวรรณกรรมคัดสรรในหนังสือเรียน เรื่อง อิเหนา ตอน ศึกกะหมังกุหนิง -

ข้อสังเกตเกี่ยวกับเรื่องอิเหนา

1.ฉาก ( setting) และรายละเอียดเป็นเรื่องไทย ๆ โดยตลอด แม้โครงเรื่องส่วนใหญ่จะต้องเป็นไปตาม

ประเพณีของชวาแต่กวีก็พยายามสร้างบรรยากาศให้เป็นไทย ๆ เช่น พรรณนาความงามของเมืองว่า

เสาชิงช้าอาวาสวัดพราหมณ์ ทำตามประเพณีพิธีไสย

หอกลางอยู่กลางเวียงชัย แม้เกิดไฟไพรีตีสัญญา

ตะพานช้างทางข้ามคชสาร ก่ออิฐปูนกระดานไม้หนา

คลองหลอดแลลิ่วสุดตา น้ำลงคงคาไม่ขอดเคือง

แทรกความรู้เกี่ยวกับพระราชพิธี ขนบธรรมเนียมและอื่น ๆ ไว้มากล้วนเป็นพระราชพิธีและประเพณี

ไทยทั้งสิ้น เป็นแบบแผนใช้อ้างอิงในการศึกษาวิถีชีวิตในสังคมไทยชั้นสูงได้

2.กระบวนกลอนไพเราะ ได้รสชาติทางวรรณศิลป์มากกว่าบทละครคำกลอนและนิทานคำกลอนทุก

เรื่อง

3.กวีสนใจรักษาธรรมเนียมนิยมในการแต่ง(literary conventions) ของกวีสมัยก่อนไว้อย่างสม่ำเสมอ

เช่น ความประณีตบรรจงในการแต่งบทธรรมชาติ ชมความงามบทอัศจรรย์ และโวหารเปรียบเทียบ

4.บทกลอนทุกตอนประสานกันดี จนผู้อ่านไม่ทราบว่ากวีผู้ใดแต่งตอนใด ทั้งนี้น่าจะเป็นเพราะ

ประปรีชาสามารถในการวางแผนงานและประสานงานของพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย

5.เรื่องอิเหนามีโครงเรื่อง(plot) สำคัญอยู่เพียงจุดเดียว คือการคลาดแคล้วและพลัดพลากจากการของ

ตัวละคร เหตุการณ์ (events) เกือบทุกตอนดำเนินไปเพื่อแก้ปัญหาใหญ่ที่กล่าวนั้น

6.เรื่องอิเหนา เป็นที่รู้จักแพร่หลายในหมู่คนไทย เพราะเป็นบทละครที่ได้รับความนิยมมากที่สุด

สมัยรัตนโกสินทร์ตอนต้น(สมพันธุ์ เลขะพันธุ์,2561,น.95)

หน้า | 30