Page 30 - อิเหนา
P. 30
- เอกสารประกอบการสัมมนาวรรณกรรมคัดสรรในหนังสือเรียน เรื่อง อิเหนา ตอน ศึกกะหมังกุหนิง -
เหตุที่คนไทยนิยมเรื่องอิเหนาและดาหลัง
มูลเหตุที่เรานิยมวรรณคดีจากชวาทั้งสองเรื่องนี้ คงจะเป็นเพราะเป็นวรรณคดีที่มีลักษณะคล้ายคลึง
กับวรรณคดีไทยหลายประการ เช่น
1). พระเอกเป็นคนเจ้าชู้ นิทานปันหยีทุกเรื่องอิเหนาต้องหลงรักผู้หญิงอื่นก่อนพบคู่หมั้น ในดาหลัง
อิเหนาได้ชายามาแล้ว 3 คนก่อนจะพบบุษบา ในอิเหนา อิเหนาก็ได้พบนางมาหยารัศมี นางกะรัตปาตี
ี
นางจินตะหรา ก่อนพบบุษบา และหลังจากพบบุษบาแล้ว อิเหนายังได้ราชธิดาเมืองต่าง ๆ เป็นชายาอก
นับไม่ถ้วน ในระหว่าง “มะงุมมะงาหรา” ในวรรณคดีไทยนิยมพระเอกเจ้าชู้แบบปากว่ามือถึงเสียด้วย และ
มีความรักเพราะหลงใหลในความงาม อย่างอิเหนาไม่เคยได้ข่าว ความงามของบุษบาเลย ตอนที่ได้รับจดหมาย
จากท้าวกุเรปัน ขอให้ยกทัพไปช่วยเมืองดาหาเพราะ เกิดศึกชิงตัวบุษบาขึ้น อิเหนายังนึกว่า
“บุษบาจะงามสักเพียงไร จึงต้องใจระตูทุกบุรี
หลงรักรูปนางแต่อย่างนั้น จะพากันมาม้วยไม่พอที่
แม้นงามเหมือนจินตะหราวาตี ถึงจะเสียชีวีก็ควรนัก”
เมื่อเสร็จศึก อิเหนาเข้าเฝ้าท้าวดาหา ท้าวดาหาได้ให้บุษบาออกมาไหว้ พออิเหนาเหลียวไปรับ ไหว้ก็
พบว่า
“งามจริงยิ่งเทพนิมิต ให้คิดเสียดายเป็นหนักหนา
เสโทไหลหลั่งทั้งกายา สะบัดปลายเกศาเนืองไป
กรกอดอนุชาก็ตกลง จะรู้สึกพระองค์ก็หาไม ่
แต่เวียนจูบสียะตรายาใจ สำคัญพระทัยว่าเทวี
ความรักรุมจิตพิศวง จนลืมองค์ลืมอายนางโฉมศรี
ไม่เป็นอารมณ์สมประดี ภูมิหลงขับขึ้นฉับพลัน”
ถ้าเทียบกับวรรณคดีไทยเรื่องอื่น ๆ จะเห็นว่าบุคลิกภาพของตัวละครเอกฝ่ายชายจะเหมือนกัน เช่น
พระลอ ขุนแผน ไกรทอง ฯลฯ เจ้าชู้แบบปากว่ามือถึงทั้งสิ้น
2). การท่องเที่ยว เป็นอีกลักษณะหนึ่งที่ในวรรณคดีไทยนิยมมาก การผจญภัยของตัวเอกใน นิทาน
จักร ๆ วงศ์ ๆ ก็เหมือนกัน การ “มะงุมมะงาหลา” ในเรื่องอิเหนาเพราะตอนนี้มีจุดประสงค์ที่จะแสดงให้เห็น
ว่าพระเอกมีความเก่งกล้าสามารถในการรบ ในระหว่างการท่องเที่ยวร่อนเร่ก็จะไปตามเมืองต่าง ๆ บางเมืองก็
หน้า | 27
