Page 7 - ปกเล่มโคลง.pdf
P. 7
- เอกสารประกอบการสัมมนา โคลงสุภาษิต พระราชนิพนธ์พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว -
6. สามสิ่งควรยินดี ได้แก่ งาม ตรงตรง ไทยแก่ตน กล่าวคือ การมีรูปร่างที่สวยงามเป็นสิ่งที่ทุกคน
ยินดี ความซื่อสัตย์ไม่คดโกงก็เป็นสิ่งที่น่ายินดี ความมีอิสระเสรีก็เป็นสิ่งดีเพราะจะทำอะไรก็ได้โดยไม่ถูกบังคับ
7. สามสิ่งควรปรารถนา ได้แก่ ความสุขสบาย มิตรสหายที่ดี ใจสบายปรุโปร่ง กล่าวคือ
การมีความสุขสบายไม่มีโรค ก็เป็นสิ่งประเสริฐแล้วสำหรับชีวิต การมีเพื่อนมาก (เพื่อนดี) เมื่อถึงเวลาที่เรา
เดือดร้อนก็อาจไหว้วานขอความช่วยเหลือจากเพื่อนได้ และการมีจิตใจที่แจ่มใส ร่างกายก็จะสบายและมี
ความสุข
8. สามสิ่งควรอ้อนวอนขอ ได้แก่ ความเชื่อถือ ความสงบ ใจบริสุทธ์ กล่าวลือ การมีศรัทธาหรือความ
เชื่อถือจะทำให้จิตใจของเรามั่นคง ไม่วอกแวก ไม่ฟุ้งซ่านไปกับเรื่องต่าง ๆ ความสงบจะทำให้เรายับยั้งความ
ต้องการในสิ่งต่าง ๆ ที่ทำให้เราเป็นทุกข์ระทมใจ หากจิตใจใสบริสุทธิ์ก็จะไม่มีความเศร้าหมอง ดังนั้น สามสิ่งนี้
ควรมุ่งดูแลรักษา และตั้งจิตอธิษฐานให้มีอยู่ตลอดไป
9. สามสิ่งควรนับถือ ได้แก่ ปัญญา ฉลาด มั่นคง กล่าวคือ ปัญญาก็คือความรอบรู้เมื่อมีความรู้ก็ย่อม
มีความฉลาดที่จะนำความรู้ไปใช้ และควรมีจิตใจที่มั่นคงเชื่อถือได้ ไม่กลับไปกลับมา สามสิ่งนี้ควรนำกลับมา
ให้กับผู้ที่เคารพนับถือ
10. สามสิ่งควรจะชอบ ได้แก่ ความอารีด้วยใจสุจริต ใจดี และความสนุกสนานเบิกบาน กล่าวคือ
ควรมีความสุจริตและมีจิตใจที่โอบอ้อมอารี เพราะจะช่วยให้จิตใจแจ่มใสปลอดโปร่ง เมื่อจิตใจแจ่มใสก็จะมี
ความสุขในทุก ๆ ด้าน ดังนั้นสามสิ่งนี้เราควรจะชอบและยินดี
11. สามสิ่งควรสงสัย ได้แก่ ยอ หน้าเนื้อใจเสือ พลันรักพลันจืด กล่าวคือ คำยกยอ รู้หน้าไม่รู้ใจ
รักง่ายหน่ายเร็ว กลับคำ สามสิ่งนี้ควรระแวงสงสัยอย่าได้ประมาท
12. สามสิ่งควรละ ได้แก่ เกียจคร้าน วาจาฟั่นเฝือ หยอกหยาบแลแสลง ฤๅขัดคอ กล่าวคือ ไม่ควรมี
ความเกียจคร้านในการงาน ทั้งของตนเองและของผู้อื่น อย่ากล่าววาจาไร้สาระ และไม่ควรกล่าวเสียดสีแทงใจ
คนหรือพูดคำหยาบล้อเลียนผู้อื่น เพราะแสดงถึงความไม่มีมารยาท
13. สามสิ่งควรจะกระทำให้ม ได้แก่ หนังสือดี เพื่อนดี ใจเย็นดี กล่าวคือ หนังสือเป็นแหล่งรวม
ี
วิทยาการ ถ้ามีหนังสืออยู่กับตัวก็สามารถหยิบอ่านได้ง่าย เพื่อนที่ดีควรแสวงหาไว้และควรกำหนดให้มีจิตใจที่
สงบเยือกเย็น ไม่โมโหง่าย เพราะจะนำพาไปสู่ความจริญ
14. สามสิ่งควรจะหวงแหนฤๅต่อสู้เพื่อรักษา ได้แก่ ชื่อเสียงยศศักดิ์ บ้านเมืองของตน มิตรสหาย
กล่าวคือ เกียรติศักดิ์จะเป็นที่เชิดหน้าชูตาให้วงศ์ตระกูล บ้านเมืองของเราควรรักษาให้ดำรงคงไว้ และมิตร
สหายก็ควรจะรักษาไมตรีเอาไว้ให้ยั่งยืน
วิชา วรรณกรรมคัดสรรในหนังสือเรียน 6
