Page 18 - คัมภีร์ฉันทศษศตร์pdf
P. 18
…เรียนรู้ให้เจนจัด จบจังหวัดคัมภีร์ไสย์
ตั้งต้นปฐมใน ฉันทศาสตรดังพรรณา
……………………………….. ………………………………..
เปนแพทย์ไม่รู้ใน คัมภีร์ไสย์ท่านบรรจง
รู้แต่ยามาอ่าองค์ รักษาไข้ไม่เข็ดขาม
………………………………… ………………………………..
เรียนรู้คัมภีร์ไสย์ สุขุมไว้อย่าแพร่งพราย…
อย่างไรก็ตาม “คัมภีร์ไสย์” ตำราแพทย์ไม่ได้เน้นความเชื่อเรื่องเวทมนตร์คาถา และอำนาจลึกลับตาม
แนวไสยศาสตร์ในตำราอินเดีย ที่เชื่อเรื่องผีสางเทวดาทำให้เกิดโรคภัยไข้เจ็บที่ต้องใช้เวทมนตร์รักษา เป็นต้น
ถึงแม้ว่าความเชื่อเกี่ยวกับผีสางเทวดาและเวทย์มนต์คาถาจะอยู่ในวิถีชีวิตของคนไทยนับตั้งแต่โบราณตราบจน
ทุกวันนี้แต่ใน คัมภีร์ฉันทศาสตร์ กลับไม่ได้กล่าวถึงอำนาจผีสางเทวดาที่ทำให้เกิดโรคภัยหรือเวทมนตร์คาถาที่
ใช้รักษาโรค มีแต่เพียงความเชื่อบางประการที่ไม่อาจอธิบายได้ด้วยเหตุผลทางตรรกะ เช่น ตำแหน่งของชีพจร
ที่ขึ้นอยู่กับเวลาข้างขึ้นข้างแรม เป็นต้นว่า ขึ้นค่ำหนึ่งอยู่ที่ฝ่าเท้า สองค่ำอยู่ที่หลังเท้า สามค่ำอยู่ที่ศีรษะ สี่ค่ำ
อยู่ที่แขน ห้าค่ำอยู่ที่สิ้น ฯลฯ ซึ่งน่าจะเป็นเพราะอิทธิพลทางโหราศาสตร์ที่คนไทยส่วนมากเชื่อกันอย่างหนัก
แน่นอยู่แล้ว (ในตำราแพทย์อินเดียก็ปรากฏความเชื่อทางโหราศาสตร์ เช่น คำอธิบายสมุฏฐานของบางโรคว่า
เกิดจากตำแหน่งและการโคจรของดวงดาว เป็นต้น)
“คัมภีร์ไสย์” ในคัมภีร์ฉันทศาสตร์ จึงไม่น่าจะหมายถึงไสยศาสตร์โดยตรงหากแต่เป็นตำราที่มีเนื้อหา
เกี่ยวข้องกับคัมภีร์อถรรพเวทเป็นต้นตำรับของไสยศาสตร์เท่านั้น การที่ผู้ประพันธ์คัมภีร์ฉันทศาสตร์เน้น
ความสำคัญของ “คัมภีร์ไสย์” ไว้หลายแห่ง ก็เพื่อให้ผู้อ่านเชื่อถือและปฏิบัติตามอย่างเคร่งครัดเช่นเดียวกับ
การเรียกชื่อตำราว่า คัมภีร์ฉันทศาสตร์ และอ้างที่มาของ “คัมภีร์” ตามความเชื่อที่สืบทอดกัน ดังในข้อความ
ต่อไปนี้
…..ตามในตำรา เมืองตักกะศิลา ครั้งห่าลงเมือง พระฤาษีเมตตา
เห็นเวทนา ฝูงคนตายเปลือง จึงไว้ตำรา…..
การอ้างถึงพระฤาษีซึ่งเกี่ยวข้องกับอำนาจเวทมนตร์ตามคติอินเดียและการอ้างเมือง “ตักกะศิลา”
ซึ่งเป็นแหล่งวิชาความรู้ของอินเดียโบราณ น่าจะมีน้ำหนักพอที่จะทำให้ผู้อ่านแต่ก่อนเชื่อถือได้ เพราะอิทธิพล
ความเชื่อจากวัฒนธรรมอินเดียมีมานานแล้ว
ถึงแม้ผู้ประพันธ์ คัมภีร์ฉันทศาสตร์ จะเน้นความสำคัญของ “คัมภีร์ไสย์” ไว้มาก แต่ก็ได้พยายาม
ประสานความคิดความเชื่อต่าง ๆ ของสังคมพุทธศาสนาเข้าไว้ด้วย ดังจะเห็นได้จากคำสอนให้แพทย์ประพฤติ
หน้า 16