Page 96 - مجله_ی_نوابت،_شماره_ی_۴_نقد،_مهر_۱۳۹۹
P. 96

‫کـه همـان تولیـد فرهنگـی یا کنـش فرهنگـی اثر‬           ‫متن و نقش منتقد از دیدگاه ادوارد سعید‬
‫ادبـی اسـت و از روابـط بیـن قـدرت‪ ،‬یـا همـان‬           ‫گردآوری و ترجمه‪ :‬مائده ساکی‬
‫شـرایطی کـه از آن برخاسـته اسـت بـه وجـود‬
‫م ‌یآیـد‪ .‬چالـش واقعـی بـرای سـعید گف ‌توگـو‬           ‫اثـر جهـان‪ ،‬متـن و نقـد شـا‌هکار ادوارد سـعید‬
‫و مذاکـره بیـن دو نگـرش بـه متـن اسـت کـه‬              ‫اسـت کـه نقـش کلیـدی او را در تئـوری نقـد‬
‫بـه رو ‌شهـای مختلـ ِف ای ‌نکـه چگونـه مت ‌نهـا‬        ‫معاصــر بــه خوبــی بیــان م ‌یکنــد‪ .‬ایــن اثــر‬
‫در دنیـا وجـود دارنـد م ‌یتواننـد ناقـص نمایـش‬         ‫ضـرورت اسلو ‌بشناسـی کـه سـعید در آثـارش‬
‫دهنـد‪ .‬بـرای مثـال یـک کلاسیک‪-‬رئالیسـت (‪)4‬‬             ‫همـواره بـه آن م ‌یپرداختـه را بـه خوبـی نشـان‬
‫متـن را بـه مثابـه چیـزی که بـه دنیـای آن بیرون‬        ‫م ‌یدهــد‪ .‬زمانــی کــه بــا دقــت بــه ایــن اثــر‬
‫اشــاره دارد م ‌یپنــدارد‪ .‬ایــن دیــدگاه در بــه کار‬  ‫سـعید نـگاه بیندازیـم ادوارد سـعی ِد ماد‌هبـاور(‪)1‬‬
‫بـردن رو ‌شهایـی کـه در آنهـا زبـان بـا شـکل‬           ‫بیـش از سـعید شر ‌قشناسـی ظهـور م ‌یکنـد و‬
‫دادن رو ‌ششناسـ ‌یهایی‪ ،‬مشـخص م ‌یکنـد چـه‬             ‫مسـائلی را کـه در آثـار سـعید برجسـته هسـتند‬
‫چیــزی در دنیــا دیــده شــود شکســت خــورد‪.‬‬           ‫و هویـت انتقـادی وی را از تئور ‌یهـای گفتمـان‬
‫از ســوی دیگــر یــک ســاختارگرا‪ ،‬جهــان و‬             ‫اسـتعماری تمایـز م ‌یدهنـد بـه راحتـی در ایـن‬
‫ماهیــت وجــود ‌یای را م ‌یپنــدارد کــه کامــا‬        ‫کتـاب م ‌یبینیـم‪ .‬سـعید موافـق نقـد غیرمذهبـی‬
‫توسـط متـن سـاخته شـده اسـت‪ .‬در نتیجـه ایـن‬            ‫یـا سـکولار اسـت و منظـور وی از نقد سـکولار‪،‬‬
‫دیـدگاه اجـاز‌هی تجربـ ‌هی غیرمتنـی از جهـان و‬         ‫نقــدی جــدا از محدودی ‌تهــای تخصصــی‬
‫تجربـه هـر دنیایـی خـارج از متـن را بـه مخاطب‬          ‫روشــنفکر اســت‪ .‬او همیشــه حامــی و طرفــدار‬
                                                       ‫آماتوریـزم (‪ )2‬در زندگـی حرفـ ‌های خـود بـود و‬
                                 ‫نم ‌یدهــد‪.‬‬           ‫تنهـا بـه یادگیـری بیشـتر در تخصـص خـود کـه‬

                                                          ‫ادبیـات انگلیسـی بـوده اکتفـا نکـرده اسـت‪.‬‬
                                                       ‫از نظـر سـعید مشـکل نقـد معاصـر‪ ،‬فر‌مگرایـی‬
                                                       ‫افراطـی آن اسـت کـه بیشـتر بـه فعالی ‌تهـای‬
                                                       ‫رسـمی متـن توجـه م ‌یشـود و در مقابـل توجـه‬
                                                       ‫ناچیــزی بــه داده و اطلاعــات متــن م ‌یشــود‪.‬‬
                                                       ‫موضــوع محتوابودگــی (‪ )3‬در واقــع همــان‬
                                                       ‫مســئل ‌هی موقعیــت خــود نویســنده در جهــان‬
                                                       ‫اســت؛ زیــرا کــه هــر متنــی برســاخته ا ز‬
                                                       ‫بســیاری گفتما ‌نهــای موجــود اســت‪ .‬چنا ‌نکــه‬
                                                       ‫نویسـندگان [و موضوعیت و محتوای مسائلشـان]‬
                                                       ‫نیـز م ‌یتوانـد برآمـده ازآنهـا باشـد‪ .‬سـعید بـر‬
                                                       ‫ایــن بــاور اســت کــه مخاطــب بایســتی در‬
                                                       ‫مقابــل ایــن مفهــوم پی ‌شفــرض کــه ادبیــات‬
                                                       ‫ب ‌یجــان و خنثــی اســت مقاومــت کنــد و نیــز‬
                                                       ‫اضافـه م ‌یکنـد کـه پنداشـتن ادبیـات بـه عنـوان‬
                                                       ‫یـک سـاختار منفعـل در نهایـت باعـث م ‌یشـود‬
                                                       ‫کـه حقیقـت مهمـی را از دسـت بدهیـم؛ حقیقتی‬

‫شماره ‪ /4‬اهــواز‪ /‬مــهر ‪ /1399‬سپتامبـر ‪96 2020‬‬
   91   92   93   94   95   96   97   98   99   100   101