Page 564 - หนังสือเมืองลับแล(ง)
P. 564
๓. การวิเคราะห์เปรียบเทียบคำว่า “ทะราก” ตามหลักภาษาล้านนา
ในด้านภาษาล้านนา ยังมีการเขียนพยัญชนะควบกล้ำในภาษาล้านนาต่างจากภาษาไทยกลาง
่
ั
็
้
ซึ่งโดยปกติแล้วมักจะเรียงตัวพยัญชนะทจะใชควบกลำเปนตวที่สอง ถัดจากพยัญชนะกล้ำทั้ง ร, ล เชน คำว่า
ี่
้
กราบพระ ประปราย พลับพลึง เป็นต้น แต่สำหรับภาษาล้านนาแล้วมีหลักการสำคัญดังนี้
๑. ถ้าใช้ ร เป็นตัวควบกล้ำ จะต้องใช้โฮง ร เช่นคำว่า กรฯาบฯฯ อ่านออกเสียงเป็น ขาบ
(พระมหามิลินท์ อนาคาริโก, น. ๑๙)
ในเอกสารบันทึกตำนานพระเจ้ายอดคำทิพย์ วัดลับแลงพบว่า มีการถอดเสียงจากภาษาล้านนา
ปรากฏคำว่า “ทะราก” เมื่อนำมาเขียนเป็นภาษาล้านนาจะมีรูปคำเป็นลักษณะแบบนี้ ทรฯากฯ โดยจะอ่านออก
เสียงเป็น ทะราก เป็นต้น เพราะเนื่องจากพยัญชนะของภาษาล้านนามีสระ อะ อยู่ในพยัญชนะทุกตัก เวลา
่
อ่านออกเสียงแตละพยางค์จะมีสระ อะ อยู่เสมอ ทั้งนี้ไม่เกี่ยวข้องกับการผสมกับสระอื่น ๆ อาท ขอฯง อ่านว่า
ิ
ของ เพราะเนื่องจากพยัญชนะผสมกับสระ ออ เป็นต้น
จากหลักการทางสัทศาสตร์ หลักภาษาไทยและหลักภาษาล้านนาเมื่อวิเคราะห์เปรียบ คำว่า
“Metac” ที่ปรากฏในแผนที่และคำว่า “ทะราก”หรือซากที่ปรากฏในบันทึกตำนานพระเจ้ายอดคำทิพย์ วัดลับ
แลงหลวงพบว่า มีฐานเสียงภาษาที่เหมือนกันทั้งตัวพยัญชนะ สระ และวรรณยุกต์ จึงสันนิษฐานว่าน่าจะมา
จากคำว่า “เมืองซาก, ทราก”หรือ แม่ซาก, แม่ทาก ซึ่งในอดีตคำว่า ซาก จะนิยมเขียนในรูปคำว่า “ทราก”
ตามหลักฐานที่พบในพื้นที่วัดท้องลับแล ตำบลฝายหลวง อำเภอลับแล จังหวัดอุตรดิตถ์
ภาพที่ ๓๗ ใบลานจารด้วยภาษาไทย คำว่า “แมงมุมตายทราก”
ที่มา : วัดท้องลับแล ตำบลฝายหลวง อำเภอลับแล จังหวัดอุตรดิตถ์, ๒๕๖๒
การศึกษาเปรียบเทียบสมมุติฐานเมืองซาก (ทราก) ฯ
หน้า ๗๘
