Page 565 - หนังสือเมืองลับแล(ง)
P. 565
๔. การวิเคราะห์เปรียบเทียบ คำว่า “ชวาชกํ” ในจารึกวัดอโสการามตามหลักภาษา
ในจารึกอโสการาม พ.ศ. ๑๙๕๖ ซึ่งจารึกโดยภาษาขอมบาลีในสมัยพระมหาธรรมราชาที่ ๒ (ไสลือ)
โดยในจารึกระบุถึงขอบขัณฑสีมาของรัฐสุโขทัยและคำปริวรรต ว่า
“ตฺสเสวะ ปุญฺญวฺนตสฺส รฏฐสีมา วิชานิยา ปุพฺเพ นครเทยฺยาติ เอตํ รฏฺฐสีมํ อกา ปริมานุทิสา
ภาเค วฺชชปูรฺนติ ตมกา พิงฺคาย นทิยา ตีเร อุยปพฺพตนามโก ทฺกขิณสฺมึ ทิสาภาเค เอต รฏฺฐสมา
ี
ํ
อกา ทกฺขิณายานุทิสาย เหมปูรนฺติ ตมกา ปจฺฉิเม นาคปูรญฺจ เอตํ รฏฺฐสีมํ อกา ยมุนาสาขนทยา
ิ
เอสา(ขุทฺทํ) นทิวฺหยา ลกฺขปูรนฺติ นครํ (ติฏฐํ) ตสฺสา สุมาปิตํ ปจฺฉิมานุทิสาภาเค เอตํ รฏฺฐสีมํ
อกา อุตตเรกา ว รฏฐญจฺ..........ชวาชกํ รัฏฺฐสีมํ ถเปตฺวาน”
ซึ่งปรากฏในจารึกด้านที่ ๒ ของจารึก ในบรรทัดที่ ๑๕-๑๖ พบคำว่า
“ปจฺฉิมานุทิสาภาเค เอตํ รฏฺฐสีมํ อกา อุตตเรกา ว รฏฐญจฺ..........ชวาชกํ รัฏฺฐสีมํ ถเปตฺวาน”
เมื่อนำหลักภาษาศาสตร์มาวิเคราะห์จะพบว่าคำว่า “ชวาชกํ” ตัวพยัญชนะต้นอยู่ในฐานเสียงที่เกิด
จากฐานเพดาน หรือ เรียกว่า “ฐานตาลุชะ” วรรค จ นั้นคือ จ ฉ ช ซ ฌ ญ และอยู่ในพยัญชนะทมีเสยงก้อง
ี่
ี
(โฆษะ) และมีเสียงกระทบฐานเบา ๆ (สิถิล) อันจัดอยู่ในประเภทเดียวกันกับคำว่า ซาก ซึ่งมี ซ เป็นพยัญชนะ
ต้น ตามภาพเปรียบเทียบหมายเลข ๓๙,๔๐
ภาพที่ ๓๘ พยัญชนะภาษาขอม
การศึกษาเปรียบเทียบสมมุติฐานเมืองซาก (ทราก) ฯ
หน้า ๗๙
