Page 289 - การประชุม HACC Forum ครั้งที่ 13
P. 289
285
13-10 Oral Presentation
ชื่อเรื่อง : ผลของการใช้แนวทางปฏิบัติเพื่อป้องกันการเกิดปอดอักเสบในโรงพยาบาล สำหรับผู้ป่วยออร์โธปิดิกส์
โรงพยาบาลบุรีรัมย์
ผู้นำเสนอ : นิตยา ธีรวิโรจน์ ตำแหน่ง พยาบาลวิชาชีพชำนาญการ
E-mail : nittaya.tee@gmail.com เบอร์โทรศัพท์ 08 9624 8150
หน่วยงาน : โรงพยาบาลบุรีรัมย์ จังหวัดบุรีรัมย์
ความเป็นมาและความสำคัญ : ปอดอักเสบในโรงพยาบาล (Hospital-acquired pneumonia : HAP) เป็นโรคติด
เชื้อที่พบได้บ่อยเป็นลำดับต้น ๆ ส่งผลให้นอนโรงพยาบาลนานขึ้น เสียค่าใช้จ่ายมากขึ้น บางรายเข้าสู่ภาวะวิกฤติจาก
การติดเชื้อในกระแสโลหิตและรุนแรงถึงขั้นเสียชีวิต อุบัติการณ์เกิดขึ้น 0.9 คน : 1,000 วันนอนในผู้ป่วยที่ไม่ได้ใส่
เครื่องช่วยหายใจ เพื่อศึกษาการเกิด HAP และเพื่อเปรียบเทียบการเกิด HAP ก่อนและหลังการใช้
กิจกรรมการพัฒนา : เป็นการวิจัยเชิงปฏิบัติการ (Action research) แบ่งเป็น 4 ระยะ คือ ระยะที่ 1 ระดมสมอง
ศึกษาทบทวนปัญหาการเกิด HAP ทบทวนแนวทางปฏิบัติเดิม สืบค้นวรรณกรรม และงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง จัดอบรมให้
ความรู้พยาบาลวิชาชีพทุกคน เรื่อง การป้องกันการเกิด HAP สรุปแนวทางปฏิบัติเพื่อป้องกันการเกิด HAP
ประกอบด้วย Category IA เรื่อง การให้ความรู้บุคลากร เรื่อง การล้างมือ การป้องกันการเกิดปอดอักเสบ Category
IB เรื่อง การป้องกันปอดอักเสบก่อนและหลังการผ่าตัด การฝึกหายใจ (Deep breaths) การ Ambulation การใช้
Incentive spirometer การป้อนอาหาร Category IC เรื่อง การทำกายภาพบำบัดทรวงอก Category II เรื่อง การ
จัดท่านอน การทำความสะอาดช่องปากและฟัน ระยะที่ 2 นำแนวทางปฏิบัติลงสู่การปฏิบัติโดยการมีส่วนร่วมของสห
สาขาวิชาชีพ ระยะที่ 3 ประเมินผล ระยะที่ 4 ปรับปรุง เรียนรู้พัฒนาร่วมกันและประเมินผลเพื่อประกาศใช้เป็น
แนวทางปฏิบัติ กลุ่มตัวอย่างคือ พยาบาลวิชาชีพที่ปฏิบัติงานในหอผู้ป่วยศัลยกรรมกระดูกสามัญ 20 คน สหสาขา
วิชาชีพที่เกี่ยวข้อง และผู้ป่วยออร์โธปิดิกส์ หอผู้ป่วยศัลยกรรมกระดูก โรงพยาบาลบุรีรัมย์ อายุตั้งแต่ 60 ปีขึ้นไปทั้ง
เพศชายและหญิงที่กระดูกรอบสะโพกหัก จำนวน 30 คน คัดเลือกกลุ่มตัวอย่างแบบเจาะจง ดำเนินการศึกษาระหว่าง
เดือนกรกฎาคม–ธันวาคม พ.ศ. 2559 วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้ การแจกแจงความถี่และร้อยละ
ผลการพัฒนา : มีการปฏิบัติตามแนวทางปฏิบัติร้อยละ 93.7 กลุ่มตัวอย่างทั้ง 30 รายไม่พบการเกิด HAP เมื่อ
เปรียบเทียบกับก่อนการศึกษาในปีงบประมาณ 2556-2558 ซึ่งพบการเกิด HAP 0.4, 0.9 และ 0.6 ต่อ 1,000 วัน
นอนตามลำดับ ในปีงบประมาณ 2560 มีการปฏิบัติตามแนวทางปฏิบัติที่กำหนดอย่างต่อเนื่อง ผลลัพธ์ไม่พบการเกิด
HAP แต่พบความล่าช้าในการมีส่วนร่วมของสหสาขา คณะผู้วิจัยได้พัฒนาต่อในระยะที่ 2 ในปีงบประมาณ 2561 โดย
เพิ่มแนวทางในการสื่อสารร่วมกับสหสาขาวิชาชีพที่เกี่ยวข้องด้วยการจัดตั้งไลน์กลุ่ม โดยเมื่อมีผู้ป่วยที่อยู่ในเกณฑ์การ
คัดเลือกกลุ่มตัวอย่าง ผู้รับผิดชอบจะโพสต์ชื่อ-นามสกุล เลขที่ภายในของผู้ป่วยลงในไลน์กลุ่ม สหสาขาวิชาชีพที่
เกี่ยวข้องจะทราบจากไลน์กลุ่ม และเข้ามาประเมินและดูแลผู้ป่วยตามแนวทางปฏิบัติที่กำหนดขึ้น โดย automatic
ไม่ต้องผ่านระบบการส่งปรึกษา ส่งผลให้ผู้ป่วยได้รับการดูแลตามแนวทางปฏิบัติที่กำหนดได้เร็วขึ้นภายใน 3 วัน ร้อย
ละ 85 ผลการศึกษา พบว่าในปีงบประมาณ 2561-2562 กลุ่มตัวอย่างจำนวน 150 และ 144 คน ไม่พบการเกิด HAP
บทเรียนที่ได้รับ/การนำไปใช้ประโยชน์ : การป้องกันการเกิด HAP ในผู้ป่วยสูงอายุที่กระดูกสะโพกหักตั้งแต่เข้ารับ
การรักษาในโรงพยาบาลโดยสหสาขาวิชาชีพที่เกี่ยวข้อง มีแนวทางปฏิบัติที่ชัดเจนเป็นแนวทางเดียวกัน นำแนวทาง
ปฏิบัติลงสู่การปฏิบัติจริง มีการติดตามประเมินผลอย่างต่อเนื่องและสม่ำเสมอ สามารถป้องกันการเกิด HAP ได้
คำสำคัญ : ปอดอักเสบในโรงพยาบาล แนวทางปฏิบัติ
