Page 68 - STAV broj 176
P. 68
DRUŠTVO
Od partizana i antifašista do srpskih fašista
Kako su ubijena
podgrmečka naselja
Piše: Fahrudin VOJIĆ Preko Grmeča su dolazili tenkovi koji su “tukli” Bihać i ubijali civile.
Kada su vojnici Vojske RS-a izgubili linije koje su držali oko Bihaća
Grmeč je najveća planina u Bosni i povukli se do Banje Luke, naredili su lokalnom stanovništvu
i Hercegovini. Dužinom od oko da se iseli jer im, navodno, prijeti smrt od pripadnika 5. korpusa
70 kilometara zauzima veći dio Armije Republike BiH. Cijeli je kraj preko noći opustošen i Srbima
Bosanske krajine. Smještena je iz ovog područja nije bilo više ni traga ni glasa. Odvezeni su, kaže
između rijeka Une i Sane, ispresijecana naš sagovornik Jovan, negdje oko Bratunca
mnoštvom potoka i rječica. Oko Grmeča
su Lušci polje i Majdanska planina, koja Ovo područje bilo je naseljeno još za zemljište, te su zato i ista prezimena na
je dobila naziv po rudnim bogatstvima u vrijeme Ilira, a sela koja danas postoje oko ovom migracionom pravcu. Tako je po-
njenoj utrobi. Na istoku je Grmeča San- Grmeča masovnije su se počela naseljavati dručje oko planine Grmeč u većini nase-
ska dolina, a njegova južna strana graniči s za vrijeme osmanske vladavine Bosnom i ljavalo srpsko stanovništvo. Bilo je nešto
Bravskim i Bjelajsko-petrovačkim poljem. Hercegovinom. Nakon što su Osmanlije Bošnjaka i pokoji Hrvat.
Na zapadu se Grmeč utapa u kanjon Une, izgubile neke teritorije u današnjoj Hrvat-
Bihaćko polje i dolinu koja se rasprostire skoj, na području Like, Korduna i Banije, NARODNI HEROJI, ANTIFAŠISTI
između naselja Ripač i Teočak. Crni vrh srpsko stanovništvo povuklo se i naselilo u
najviša je tačka Grmeča s nadmorskom ovim krajevima oko planine Grmeč. Dobili Tokom cijelog Drugog svjetskog rata
visinom od 1.604 metra. Zauzima terito- su razne povlastice od tadašnjeg sultana i ovo je bila slobodna teritorija koju fašisti
rije općina Bosanska Krupa, Sanski Most, bavili se uglavnom poljoprivrednom i sto- nisu uspjeli osvojiti. Upravo iz ovog dije-
Ključ, Bosanski Petrovac i Bihać. čarstvom. Kod stanovnika Podgrmeča još la Bosne i Hercegovine partizanske trupe
postoji svježe pamćenje o predajama nji- kreirale su i razvijale strategiju oslobađa-
hovih starih u vezi s ovim doseljavanjem nja Jugoslavije, uslijed čega je u novem-
iz Like, preko Unca, Bosanskog Petrovca, bru 1942. godine nastala i prva slobodna
Glamoča i Zmijanja, odnosno Vrhovine. evropska država u to vrijeme, poznata
Jedni su ostajali na zauzetim kućištima, a kao Bihaćka republika. Ovo je područ-
drugi iz istog plemena išli dalje i zauzimali je od početka novembra 1942. godine do
kraja januara 1943. godine, uz Bihać kao
68 19/7/2018 STAV