Page 88 - STAV broj 356 - 357

DRUŠTVO

kada su se pobunili Avola, Platani, Kal-
tavuturo i dr.
Poslije Sirakuze, najznačajniji gradovi
koji nisu bili osvojeni bili su Taormina,
Katanija i Rameta. U nekoliko navrata
opsjedani su bezuspješno dok u redovi-
ma muslimana nije izbio građanski rat
886/887. između Arapa i Berbera. Još
jedna stvar u kojoj se Sicilija ugledala na
Španiju. Zanimljivo je da od samog po-
četka muslimani Sicilije, bilo doseljenici,
bilo oni koji su prešli na islam (a do ovog
vremena odrasle su već dvije generacije
takvih), nastoje osigurati vid autonomije
u odnosu na vlast u Kajrevanu tako što
sami biraju svoje namjesnike. Nekada bi
aglabidski emiri potvrdili njihov izbor,
a nekada bi poslali svoje namjesnike iz
Ostaci džamije u Segesti Kajrevana, što je znalo izazvati nemire.
Tako su se 889/890. pobunili muslimani
Zanimljivo je da od samog početka muslimani Sicilije, bilo Sicilije, etnički Sicilijanci, protiv namje-
snika koji im je poslao emir Ibrahim II,
doseljenici, bilo oni koji su prešli na islam, nastoje osigurati vid ističući svoga predstavnika.
autonomije u odnosu na vlast u Kajrevanu tako što sami biraju EMIROV POSLJEDNJI POHOD
svoje namjesnike. Nekada bi aglabidski emiri potvrdili njihov Krajem 9. stoljeća islamska Sicilija
izbor, a nekada bi poslali svoje namjesnike iz Kajrevana, što je bila je u jeku pobune i građanskog rata.
Niz namjesnika, koje je centralna vlast
znalo izazvati nemire. Tako su se 889/890. pobunili muslimani postavljala, nisu mogli uspostaviti mir, što
Sicilije, etnički Sicilijanci, protiv namjesnika koji im je poslao su iskoristili neki ranije osvojeni gradovi
da se vrate pod bizantijsku vlast. Situacija
emir Ibrahim II, ističući svoga predstavnika. je bila tako kritična da su emirove trupe
morale opsjednuti čak i Palermo.
učvrstili u Val di Macara, gdje je njiho- Najviše muke muslimanima zada- Posljednje godine aktivnog osvaja-
vo prisustvo bilo najraširenije i najdugo- vao je tvrdi grad Kastrođovani u samom nja Sicilije vezane su za posljednje godi-
trajnije. Poslije toga slijedio je plodni Val centru Sicilije. Iako su ga opsjedali sko- ne dinastije Aglabida, koja je i utemelji-
di Noto, gdje je stanovništvo uglavnom ro svake godine, nisu ga mogli osvojiti, la islamsku vlast na otoku. Nakon što je
bilo izmiješano, te Val Demone, brdo- a bez njegovog osvajanja, njihova vlast teškom mukom zaveden mir, nastavlje-
vit i nepristupačan kraj koji je s teškom istočno od Kastrođovanija mogla je biti no je s napadima na preostale bizantske
mukom osvojen i gdje su muslimani bili samo privremena. Grad, koji je u među- gradove. Međutim, kako su ti napadi bili
uvijek manjina. vremenu postao centar bizantske uprave neuspješni, emir Ibrahim II odlučio je da
Nakon osvajanja Palerma 831. godine, na otoku, konačno je osvojen 859. godine, sam proglasi džihad i povede napad na te
muslimani su u narednih desetak godina otvorivši put ka ostalim gradovima Val di posljednje gradove. Suočen s mnogim po-
dovršili osvajanje Val di Macare i napravi- Note. Jedan od razloga zašto je osvajanje bunama tokom svoje vladavine, bio je po-
li nekoliko važnih upada u ostale krajeve Sicilije trajalo tako dugo bilo je i u tome znat po okrutnosti. Abdicirajući u korist
Siqiliyye. Tako su 842/843. osvojili Messi- što su muslimani, nakon osvajanja zapad- sina, otisnuo se na Siciliju sa željom da
nu, i to uz pomoć Napulja, koji je sklopio nog dijela, u ostale pohode često išli više dovrši osvajanja svojih predaka. Tako je
dugotrajan savez s muslimanima Sicilije. zbog plijena i roblja nego samog osvaja- 902. godine zauzeo Taorminu, posljednji
Primjer je to da “srednjovjekovne vjerske nja. Bilo je i perioda kada je potpisivano veći bizantski grad na Siciliji. Ta godina
isključivosti” nisu uvijek pretpostavljale primirje. S druge strane, Bizantijci su na- ujedno označava i kraj osvajanja Sicili-
i odsustvo bilo kakve saradnje. Naprotiv. stavljali opskrbljivati preko mora svoje je, mada će i poslije toga neke priobalne
Osvajanje ostale teritorije otoka teklo je dobro utvrđene gradove. Malta je osvoje- utvrde odolijevati napadima muslima-
sporo, utvrda po utvrda, grad po grad. Neki na 869. godine. U ovo vrijeme muslimani na. Ibrahim II je nakon toga produžio
od gradova bi bili osvojeni, pa bi se pobu- su osvojili i držali neke teritorije na jugu u Kalabriju, vjerovatno s namjerom da
nili ili vratili pod bizantsku vlast. Bilo je Italije, poput emirata u Bariju. kompletira i osvajanje južne Italije. U
i slučajeva pobune među muslimanima. Osvajanjem Sirakuze 878. godine mu- tome ga je spriječila smrt prilikom opsa-
Tako su namjesnika i rođaka emira Zija- slimani prave značajan prodor ka konač- de grada Kosence.
detullaha Ebu Fihra 835. godine ubili po- nom osvajanju sjeveroistočnih dijelova Uskoro će vlast Aglabida zamijeniti
bunjenici, koji su potom utočište potraži- otoka. Osvajanje svakog značajnijeg grada mnogo moćnija i za jedinstvo islamske
li kod Bizantijaca. Njega je na toj poziciji zahtijevalo je više opsada tokom vreme- države opasnija dinastija koja je snagu
naslijedio brat mu Ebu-l-Aglab Ibrahim na. Ovakav način ratovanja bio je kam- gradila snažnim vjerskim prozelitizmom,
b. Abdullah, koji će se na toj poziciji za- panjski, gdje se svako ljeto išlo u pohode, a na osnovu tradicionalnog berberskog ne-
držati do smrti, čitavih šesnaest godina. tzv. sai’fe. Brzinu osvajanja usporavale su zadovoljstva statusom u društvu. Njihov
Njegova uprava bila je efikasna i temelji- i pobune osvojenih gradova, kao što je to utjecaj će se itekako osjetiti i na Siciliji.
to je učvrstila vlast muslimana na otoku. bilo poslije zauzimanja Kastrođovanija, Bile su to Fatimije. n

88 31/12/2021 STAV