Page 76 - STAV broj 343
P. 76
KULTURA
Iz uredničke bilježnice
Proza koja je rijetkost u
savremenoj bh. književnosti
ČITANJE
SADAŠNJOSTI
IZ CIKLIČNOSTI
HISTORIJE BOSNE
Piše: Almir ZALIHIĆ Jasmin Agić, Čudo u ulici Omera Maslića, “Buybook”,
Fotografije: Armin DURGUT Sarajevo, 2021.
arola “Pustimo historiju histori- “stvaranja” dviju ili više “historijskih
čarima” danas se često koristi da istina” o jednom istovjetnom prošlom
bi se riješile “zagonetke” bliske periodu. I time dolazimo do mnogih
Pi dalje prošlosti i onemogućilo aktualnih sporova, rasprava, negiranja
da rasprave o mrtvima zagorčavaju život i friziranja prošlosti u cilju potkrepe
onima koji su danas živi. Nada svih onih aktualnih politika i ideologija. No vra-
koji se pozivaju na historičare jeste da timo se književnosti.
su ovi potonji u stanju riješiti zavrzla- Još je Aristotel u svojoj Poetici usta-
me koje nastaju različitim tumačenjima novio čuvenu razliku između “književ-
prošlosti. Historičari bi trebali utvrditi, nosti” i “historije”. Historija prikazuje
naučno, bez emocija, objektivno, odre- ono što se zbilo, a književnost ono što se
đenu pravu istinu i time presjeći gor- može zbiti: književnost teži izražavanju
dijski čvor različitih viđenja prošlosti univerzalnog, a historija posebnog.
i njezine, mogli bismo reći, gotovo ne- Jasmin Agić u zbirci priča Čudo u ulici
minovne politizacije. Pitanje koje se Omera Maslića eksperimentira u poetič-
postavlja jeste li ova nada utemeljena kom segmentu pojmom cikličnosti histo-
ili, bolje rečeno, nije li ona izraz vjere, rijskog kretanja vremena kao područja
možda pretjerane, u mogućnost histo- čitanja sadašnjosti.
rije kao naučne discipline da nam po- Saga o Orlovićima, koju čini dvana-
nudi jednu jedinu “istinu”? Pretjerana est priča (Genesis, Zaboravljeni jezik, Bijes
vjera u sposobnost historijske nauke pravednika, Oštroumna kadinica, Zakletva
da riješi “zagonetku” istine najčešće preobraćenika, Uzaludna žrtva, Nepokoleblji-
vodi u svoju čistu suprotnost, to jest do vost atentatora, Na pravom putu, Okrenuto
76 1/10/2021 STAV