Page 79 - STAV broj 191
P. 79
“zapiše” da se Gazi Husrev-beg zaljubi u te oni odlaze kod kliškog kapetana Petra očekivale od ovog teatarskog projekta. Na-
Dišu (Helena Vuković), Omer-begovu se- Kružića (Alen Muratović) kako bi se urotili ime, krajnje pojednostavljena scenografija,
stru, kako bi time imetak sačuvali u poro- protiv svog vladara. Kao centralni sižejni s nekoliko drvenih sanduka na kojima se
dici, što on pod pritiskom i učini te “nau- događaj koji sve svoje pojedinačne tokove sjedi ili koji povremeno služe kao tabuti,
či” na jabuku. okuplja na jednom mjestu, izdvaja se bitka a u kojoj jedinu promjenu donose komadi
na Klisu koja će utjecati na sudbine svih bijelih zastora s oslikanim slovima, osim
Upravo ovakav način kreiranja spletki likova te će donijeti konačno razotkrivanje što osiromašuje vizualni doživljaj kod gle-
u dramaturškom smislu preuzet je iz Sha- vanjskih i unutrašnjih zavjera. dalaca, negativno utječe i na mizanscen te
kespeareove drame intrige, u kojima se cen- glumci često djeluju kao da nisu sigurni u
tralnom liku s više strana sprema zavjera, Kako je originalna verzija drame ima- svoje radnje. Ipak, spomenuti zastori pred-
na koju on nasjeda, a zatim je raspoznaje la tridesetak likova i znatno više materija- stavljaju najuspjeliji segment režiserskog
i donosi odluke kojima određuje vlastiti la od one koja je vidljiva na sceni, posebne koncepta, jer, osim vizualne, posjeduju i
karakter. pohvale idu za dramaturga Hasana Džafića metaforičku ulogu te gledaoce podsjećaju
i dramaturginju Džejnu Hodžić, koji ni s na važnost zapisane riječi, ali i upozorava-
Kao i u Shakespeareovim tragedijama, radikalnim štrihom i zadržavanjam “samo” ju na jedva primjetno, ali odlučno pribli-
vrijeme u Latićevom tekstu radi protiv li- petnaest lica (pomoglo je i dodjeljivanje žavanje historije.
kova, te se stvara utisak da Gazi Husrev-beg više sporednih uloga glumcima Nermanu Na koncu, najveći cjelokupni nedostatak
najveću bitku vodi upravo s ovim nevidlji- Mahmutoviću i Davoru Sabi), nisu našte- u izvedbi predstave jeste pretjerana umje-
vim likom kojeg je nemoguće kontrolira- tili smislenosti predstave te očuvanja duha renost u većini njenih pojedinačnih ele-
ti. Također, Gazi Husrev-beže ili: Bukagije teksta. Ipak, s velikim brojem scena kraćeg menata, zbog koje se muzička podloga čini
identificira se prema Shakespeareovim tra- trajanja, od kojih je nekolicina i višak, a u tihom i nedovoljno dramatičnom, glumač-
gedijama jer sadrži herojsku figuru čovjeka kojima sukobi između likova ostaju nedo- ka izvedbenost generalno preblagom (osim
plemenitog porijekla, ali s jednim nedo- rečeni, zanemarena je ritmičnost komada Aldina Omerovića kao Gazi Husrev-bega,
statkom. To je u slučaju Gazi Husrev-bega te usporena protočnost radnje, što inače Vedrana Ðekića u ulozi Murata te Merime
lahkovjernost, koja omogućava razvijanje uobičajeno trajanje predstave (približno Lepić-Redžepović kao Sevde, koji su odu-
spletke i u konačnici dovodi do tragičnog dva sata) čini nešto dužim. Upravo ovakva ševili svojim emotivnim, bogatim i posve-
kraja, odnosno fatalnog ishoda za jednog od dramaturška razvodnjenost komada dovodi ćenim izvedbama), a razvoj radnje suviše
pozitivnih likova, što je još jedan od Sha- do osjetnog odsustva njegove progresivno- usporenim i stagnirajućim.
kespeareovih zaštitnih znakova. sti te se stvara utisak da vrhunci određenih Ipak, u konačnici, iako se zbog navede-
segmenata radnje konstantno izostaju. Zbog nog ovaj dugonajavljivani teatarski spektakl,
Tu je i svakako mnoštvo preuzetih mo- velikog broja scena i učestalog zaustavljanja hrabro zamišljen u šekspirovskom drama-
tiva, kao što su: grobari, glasnici, duh mr- radnje, a nakon uspješno kreiranog zapleta, turškom modelu, teško može okarakterizi-
tve (ubijene) osobe te filozofski monolozi drugi dio predstave ostaje nedorečen i bez rati ostvarenim u svim njegovim kreativnim
u trenucima psiholoških raskola, koji, na- jasnog dramaturškog preokreta koji bi pu- i produkcijskim dijelovima, on je svakako
primjer, jednog hrabrog i stamenitog voj- bliku “probudio” iz “očekivanog” raspleta vrijedan posjete Narodnom pozorištu u Sa-
nog stratega razotkrivaju kao ljudsko biće sačinjenog od javne osude negativaca koji rajevu, jer donosi nešto drugačije na bosan-
sa svojim unutrašnjim strahovima i nedo- su već predstavljeni kao takvi. Tako konač- skohercegovačku teatarsku scenu i jer čak
umicama. Ipak, najreprezentativnija pove- na krivica očekivano ostane na Omer-be- i kroz fikciju uvjerljivo oživljava jednu od
znica između ovog teksta i Shakespeareovog gu, koji istu opet prebacuje na mrtvog Ba- najvažnijih povijesnih bosanskih ličnosti
naslijeđa, ali i njegov najvažniji kvalitet, je- li-bega, dok, protivno moralnom osjećaju, koja se u dramskoj književnosti pridružuje
ste jezik likova, djelomično prezentiran u Neslišah izbjegne bilo kakvu odgovornost Kulinu banu, Katarini Kosači, Husein-begu
klasičnom dramskom dijalogu ili kroz stih, i osudu, iako je u najvećoj mjeri učestvo- Gradaščeviću... Predstava Gazi Husrev-beže
koji je uprkos “velikim riječima” i znatnom vala u kreiranju zavjere koja je naposljetku ili: Bukagije poslužit će i kao podsjetnik na
korištenju arhaizama, neposredan, spontan i izmakla kontroli. vječiti religijsko-nacionalni sukob u Bo-
ljudski te umnogome doprinosi oživljavanju sni i Hercegovini, koji njeni građani i da-
jednog zaboravljenog historijskog perioda. Kada je u pitanju režiserski koncept, nas žive, a koji nametnut od vanjskih sila
iako djelomično doprinosi oživljenju tre- stoljećima uzima živote i, umjesto novim
U međuvremenu se iz Šibenika vraća tiranog historijskog perioda, zajedno s ko- životom, tvrdu bosanskohercegovačku ze-
Gazi Husrev-begov prijatelj Ivan, koji je stimografijom, scenografijom te muzičkom mlju natapa leševima i smrću. n
primio islam i promijenio ime u Murat (Ve- podlogom, on znatno umanjuje spektaku-
dran Ðekić). Njegovo imenovanje za alajbe- larnost i grandioznost, koje su se svakako
ga koje je naredio Gazi Husrev-beg izaziva
dodatnu ljutnju kod Bali-bega i Jahija-bega
STAV 1/11/2018 79
