สนทนาภาษาชาวบ้าน ตอนที่ 12 ทิฏฐุชุกัมมในกัมมฐาน

๓. ชาวพุทธตามสํามะโนครัว ชุดสนทนาตามภาษาชาวบ้าน ตอนที่ ๑๒ เรื่องทิฏฐุชุกรรมในสมถกรรมฐาน
เมื่อวานนี้เราได้พูดกันมาแล้วถึงเรื่องที่ไม่สมควรจะพูดก็ต้องนํา มาพดู กนั แทจ้ รงิ สงิ่ นนั้ กค็ อื ทฏิ ฐชุ กุ รรมนนั่ เอง เราไดพ้ ดู กนั เมอื่ วานนี้ แล้วว่าสิ่งใดควรสิ่งใดไม่ควร สัมพันธ์กันกับพระพุทธศาสนา ทั้งที่ เป็นสิ่งภายนอกและสิ่งภายใน โดยเฉพาะเราได้พูดกันในเรื่องของ เหตุการณ์อันเป็นสิ่งภายนอก เกี่ยวกับทิฏฐุชุกรรมหรือการปฏิบัติ ธรรมอันสมควรแก่ธรรม เราได้รู้กันแล้วว่าอะไรสมควรหรือไม่สมควร เราควรจะหลงใหลใฝ่ฝันกันขนาดไหนเพียงใดเมื่อรู้แล้วก็เปน็เรื่อง ของความสมัครใจของพวกเราทุกคนที่จะทําอะไร ไม่มีใครบังคับ เพราะหลักการของพระพุทธศาสนานั้น ไม่ใช่เป็นเรื่องของการบังคับ มันเป็นเรื่องของศรัทธา ที่ได้เกิดขึ้นในแต่ละบุคคล ฉะนั้นศาสนา พุทธกับศาสนาอื่นจึงแตกต่างกัน ไม่เหมือนกัน เพราะเหตวุ่าไม่มีการ บังคับกันนี่แหละ จึงทําให้คนส่วนมากมีความหลงใหลงมงายไม่รู้ว่า อะไรเป็นของถูก อะไรเป็นของผิด เพราะการชักจูงใจไปในทางที่ผิด นั้น เป็นเรื่องที่ทํากันได้โดยง่าย ทั้งนี้เพราะว่าการปฏิบัติกิจตามพุทธ ศาสนานั้น ไม่ใช่เป็นเรื่องง่ายๆ อย่างที่เข้าใจกัน มันเป็นเรื่องที่ยากยิ่ง เพราะความยากลําบากในการปฏิบัติและการจะเข้าใจนี่แหละ ถึงได้ เกิดมีการสับสนไขว้เขวในการประพฤติปฏิบัติกันมากมายหลายสถาน
เมื่อวานนี้ได้ชี้ให้เห็นแล้วว่า การผิดพลาดในพุทธศาสนานั้น เพียงแต่เราสนทนาวิสาสะกันตอนเช้า เราก็ไดเ้ รื่องประมาณสิบกว่า เรื่อง ที่เราจะเอามาพิจารณาวินิจฉัยกันว่า อะไรเป็นทางที่ถูก อะไร