Page 106 - Risale-i Nur - Muhakemat

108 MUHÂKEMAT

etmemektir. Tâ canibler garazın kuvvetini teşerrüb etmekle
ehemmiyetsiz etmesin.. Belki köşeler, tazammun ettikleri taravet ve
letafetiyle zenav gibi garaza imdad ve kuvvet vermek gerektir.

Hem de kasdın müstekarrı temeyyüz ve ağrazın mültekası
taayyün etmek, selasetin selâmetine lâzımdır.

Onbirinci Mes'ele

Beyanın selâmet ve sıhhatı ise; hükmü, levazım ve
mebadisiyle ve âlât-ı müdafaasıyla isbat etmektir. Şöyle ki: Bir
Hükmün levazımını ihlâl etmemek, rahatlığını bozmamak ve nazara
almak ve mebadisinden istimdad-ı hayat etmek için müracaat etmek
ve hücum eden evhamın itirazatına mukabele edecek sual-i
mukaddere cevab olan kuyudatıyla tekallüd etmek gerektir. Demek
Kelâm meyvedar bir ağaçtır. Cinayet ve ictinadan himayet etmek
için dikenleri ve süngüleri dizilmişler. Güya o Kelâm, birçok
münazaratın neticesi ve pekçok Muhakematın zübdesi olduğundan,
gayet ulvî olarak evhamın şeyatîni, istirak-ı sem' edemezler; eğri
nazar ile bakamazlar. Güya mütekellim altı cihetini nazara alıp,
etrafına bir sur çekmiştir. Yani mevzu veyahut mahmulü takyid ile..

veyahut tavsif ile.. veyahut başka cihetle vehmin hücumuna müsaid
noktalarda birer müdafi müheyya ederek, baştan aşağıya kadar
mukadder suallere cevab hükmünde olan kuyudatıyla mücehhez
etmektir. Eğer buna misal istersen şu Kitab bitamamihi buna uzunca
bir misaldir. Lâsiyyema Makale-i Sâlise en parlak bir misaldir.