Page 340 - Risale-i Nur - Lem'alar

OTUZUNCU LEM’A 343

bir Sahife-i İcraatı ve Emirlerinin bir Vasıta-i Nakliyatı ve zaîf bir Perde-i
Tasarrufatı ve latif bir Midad (mürekkeb)-ı Kitabeti ve en nazenin bir Hulle-i
İcadatı ve bir Maye-i Masnuatı ve bir Mezraa-i Hububatı olan "Esîr"
maddesini, Cilve-i Rububiyetine âyinedarlık ettiği için masdar ve fâil
tevehhüm etmişler. Bu acib cehalet, hadsiz muhalleri istilzam ediyor. Çünki
Esîr maddesi, maddiyyunları boğduran zerrat maddesinden daha latif ve eski
hükemanın saplandığı heyula fihristesinden daha kesif, ihtiyarsız, şuursuz,
camid bir maddedir. Bu hadsiz bir surette tecezzi ve inkısam eden ve nâkillik
ve infial hassasıyla ve Vazifesiyle teçhiz edilen bu maddeye, belki o madde-
nin zerreden çok derece daha küçük olan zerrelerine; herşeyde herşeyi
görecek, bilecek, idare edecek bir ihtiyar ve bir iktidar ile vücud bulan
fiilleri, eserleri isnad etmek, Esîrin zerreleri adedince yanlıştır. Evet mevcu-
datta görünen Fiil-i İcad öyle bir keyfiyettedir ki; herşeyde, hususan zîhayat
olsa, ekser eşyayı ve belki umum Kâinatı görecek, bilecek ve Kâinata karşı o
zîhayatın münasebatını tanıyacak, temin edecek bir İktidar ve İhtiyardan
geldiğini gösteriyor ki, maddî ve ihatasız olan esbabın hiçbir cihetle Fiili
olmaz. Evet -Sırr-ı Kayyûmiyetle- cüz'î bir Fiil-i İcadî, doğrudan doğruya
bütün Kâinat Hâlıkının Fiili olduğuna delalet eden bir Sırr-ı A'zamı taşıyor.
Evet meselâ bir arının İcadına teveccüh eden bir Fiil, iki cihetle Hâlık-ı
Kâinat'a hususiyetini gösteriyor.

Birincisi: O arının bütün emsalinin bütün zeminde, aynı zamanda
aynı Fiile mazhariyetleri gösteriyor ki: Bu cüz'î ve hususî Fiil ise, ihatalı rûy-
i zemini kaplamış bir Fiilin bir ucudur. Öyle ise; o büyük Fiilin Fâili ve o
Fiilin Sahibi kim ise, o cüz'î Fiil dahi Onundur.

İkinci Cihet: Bu hazır arının Hilkatine teveccüh eden Fiilin Fâili
olmak için, o arının şerait-i hayatiyesini ve cihazatını ve Kâinatla
münasebatını temin edecek ve bilecek kadar pek büyük bir iktidar ve ihtiyar
lâzım geldiğinden, o cüz'î Fiili yapan Zâtın, ekser Kâinata hükmü geçmekle
ancak o Fiili öyle mükemmel yapabilir.

Demek en cüz'î Fiil, iki cihetle Hâlık-ı Külli Şey'e has olduğunu
gösterir.

En ziyade cây-ı dikkat ve cây-ı hayret şudur ki: Vücudun en kuvvetli
mertebesi olan "Vücub"un ve Vücudun en sebatlı derecesi olan "Madde-
den Tecerrüd"ün ve Vücudun zevalden en uzak tavrı olan "Mekândan
Münezzehiyet"in ve Vücudun en sağlam ve tegayyürden ve ademden en
mukaddes sıfatı olan "Vahdet"in Sahibi olan Zât-ı Vâcib-ül Vücud'un en
has Hâssası ve Lâzım-ı Zâtîsi olan Ezeliyeti ve Sermediyeti; Vücudun en
zaîf mertebesi ve en incecik derecesi ve en mütegayyir, mütehavvil