Page 64 - YARMUHAMMEDOV J. DORIVOR_O’SIMLIKLAR_FLORASI_VA_SISTEMATIKASI_FANIDAN

o‘simlik sifatida ekiladi. O‘zbekistonda Yapon qulmori - (N. Japonica) va oddiy
qulmoq (N. Lupulus) singari turlari ekiladi.

Cannabis sativa L. – Konoplya
posеvnaya – Ekiladigan nasha, gashish,

marixuana, (Cannabaceae Endl. –
Nashadoshlar).
Nashaning respublikada ikki turi

o‘sadi. K.Linney nasha nomini o‘sish
sharoitini hisobga olgan holda chirindi
tuproq (“humus” - hozirgi gumus) bilan
bog‘lagan. Lotin tilidan kannabis – nasha,

30-rasm “sativa” - ekinbop, ekiladigan ma’nosini
anglatadi.

Kimyoviy tarkibi. nasha tola beruvchi va o‘zida yog‘ saqlovchi (urug‘ida
yog‘ miqdori-3,5%) o‘simlik hisoblanadi.
Ishlatilishi. Teri kasalliklarini davolashda qo‘llaniladi, zaharli (otlar uchun).

Humulus lupulus L. – Oddiy xmel, Qulmoq
(Cannabaceae Endl. - Nashadoshlar).

Tur nomi lotincha “lupus” – bo‘ri ya’ni
o‘simlik boshqa o‘tlarga ham daraxtlarga
chirmab olib, nobud qiladi. Pliniy
qulmoqni tol bo‘risi Lupus salictarius degan.

Kimyoviy tarkibi. Qubbalarida, efir moyi,
alkaloid (xumulin) kislotalar, qatron, achchiq

moddalar bor.
Dorivor mahsuloti: Strobili Lupuli - qulmoq
to‘pmevasi.

31-rasm
Ishlatilishi. Qubbasi turli qiyom va sharbatida holida tinchlantiruvchi,

og‘riq qoldiruvchi ta’sirga ega bo‘lib, qovuq kasalliklarini davolashda
qo‘llaniladi.

MAVZU: TORONDOSHLAR – (POLYGONACEAE) ,
SEMIZO‘TDOSHLAR – (PORTULACACEAE)

64