Page 103 - BUT THUAT NGUYEN DU TRNG DOAN TRUONG TAN THANH

và nghï r¢ng:
“Chim liÍu nó bi‹u chim quÿnh,
Bi‹u to, bi‹u nhÕ, bi‹u mình thÜÖng tui”
Bâng-khuâng trong tr¡ng, tình cäm Ãy Çã l¥ng nª trong tÎch-mÎch
nhÜ gió chiŠu thoang-thoäng Çang trìu m‰n vuÓt-ve tÖ liÍu mŠm-
måi, Çang âm-thÀm mÖn-tr§n làn nܧc trong v¡t cûa m¶t chiŠu
xuân êm-ä:
“Dܧi cÀu nܧc chäy trong veo,
Bên cÀu tÖ liÍu bóng chiŠu thܧt-tha.”

B- NghŒ-thuÆt diÍn-Çåt

N¶i-dung phong-phú, chính nh© ª hình-thÙc ÇËp-Çë v»ng-vàng,
nói m¶t cách khác, do nghŒ-thuÆt Çiêu-luyŒn cûa nhà thÖ khi miêu-
tä lúc hành væn.

I- nghŒ-thuÆt miêu-tä

1.1- Dàn cänh

TØ nét vë chân-dung chÎ em KiŠu, Vân sang ljn lÓi phác hoå hình
änh Kim Tr†ng ª Çây, ngòi bút cûa NguyÍn-Du Çã thÃy uy‹n-
chuy‹n lå thÜ©ng. CÛng ÇÜ®c chÃm phá ÇÖn-sÖ nhÜ bÙc vë nàng
KiŠu, song Çem ÇÓi-chi‰u thì bÙc hoå nàng KiŠu còn Çôi nét tÌ-mÌ
chÙ nhÜ hình-dung Kim-Tr†ng thì quä là sÖ-sài giän-dÎ. NhÜng
n‰u bÙc tranh giai-nhân tïnh, thì bÙc hoåt-hoå chàng thÜ-sinh linh-
Ƕng vô cùng, nó cÛng nhÎp-nhàng uy‹n-chuy‹n nhÜ ngòi bút cûa
tác-giä vÆy. Bài trên có tính-cách gi§i-thiŒu, k‹ låi nhiŠu hÖn; bài
này thì có tính-cách miêu-tä m¶t hình-änh Çang diÍn-ti‰n. Nhân-
vÆt Çu®c hình-dung ª Çây Çang lÀn bܧc trong m¶t khung cänh.
Cho nên có dàn cänh, có tä ngÜ©i lÅn tä cänh xen cä tä tình. Tuy
là m¶t cu¶c g¥p-g« b‡ng-nhiên mà vÅn có báo-hiŒu. Tܪng s¿ dàn
cänh Ãy ª Çây th¿c chính xác mà khéo-léo.
a) Nên nh§ r¢ng, trܧc khi Kim-Tr†ng ljn, Thuš-KiŠu
Çang ª trong tình-trång tâm-tÜ bÎ hoang-mang xúc-Ƕng, tâm-hÒn
102